Keşfedin, Öğrenin ve Paylaşın
Evrim Ağacı'nda Aradığın Her Şeye Ulaşabilirsin!
Yeni Soru Sor
Paylaşım Yap
Sorulara Dön
Abdullah Bektaş
Üye 21 Ekim
3

Bir toplum için mitler töreler ve inanışlar gerekli midir?

Bizler sapiensler ortak mitleri ve ortak inanışları bir kenara bırakacak olursak toplumu tamamen bilimin doğruculuğu eşiğinde birleştirebilir miyiz? Yoksa mitler sapiens için bir gereklilik midir? Burada beklenen cevap kaynaklardan ziyade sizin muhayyilenizdir
679 görüntülenme
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Soruyu Takip Et
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Tüm Reklamları Kapat
3 Cevap
Fatma Nur İnakçı
Bilim Sever Okuyucu 21 Ekim

Mitler, töreler ve inanışlar bence toplumlar için çok önemli. Bu unsurlar kimliğimizi ve kültürel bağlarımızı şekillendiriyor insanların ortak değerler etrafında birleşmesine yardımcı oluyor. Bilimsel bir topluma geçiş yaparken bu durum bazı zorluklar yaratabilir. Bilim mantığa dayanırken insan doğası ve toplumsal ilişkiler sadece mantıkla açıklanamaz. Mitler ve inanışlar insanların anlam arayışında ve duygusal destek bulmasında büyük rol oynuyor.

Yani mitler ve inanışlar sapiensler için bir gereklilik gibi. Bilim toplumu ileriye taşırken, mitler de insanları bir arada tutuyor. İkisinin arasında bir denge kurmak en sürdürülebilir yol olabilir.

Tüm Reklamları Kapat

106 görüntülenme
8
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Esat Kudret
Akıl yürütmeyi öğrenmeye çalışan bir öğretmenim. 22 Ekim

Bütün iş Çimentoda…

Demir, binayı güçlü yapar. Fakat onu sağlam ve uzun ömürlü yapan şey çimentodur. Çünkü hiçbir bina açık havada kolayca paslanabilen sadece demir ile yahut çakıl, kum vb. ile ayakta kalamaz. Bunları dış etkilerden koruyan ve bir arada tutan çimentodur.

Ortaklaşa yaşam türümüz için bir zorunluluktur. Bizler sosyal (toplumsal) varlıklar olarak bir arada bulunma zorunluluğumuzdan kaynaklı bu bir aradalığı sürdürebilecek ortak değerlere ihtiyaç duyarız. Bu ortak değerler ifadesini bazen hukukta bazen ahlaki normlarda bazen de tüm bunları da içine alan törede ve inanışta bulur.

Tüm Reklamları Kapat

Türümüzün, aynı zamanda bu ortaklığın uzun yıllarca devamını borçlu olduğu bir birikimi vardır ki adına kültür diyoruz. Bunun en önemli yanı toplumsal bir hafıza yaratmasıdır. İşte bu toplumsal hafızanın bilimsel taşınma biçimine tarih ismini veriyoruz.

Ancak tarih, salt olup bitenin nesnel veya öznel aktarımına dayanmaz. Kaynağı yine kendisi olmak üzere türümüzün yaşamının bir bütün olarak çıktılarını kültürün diğer ara formları ile de geleceğe taşır.

Bu taşıma; aynı zamanda ortak bir duygudaşlığın yaratımı için şarttır. İşte bu duygudaşlığın yüceltilmesi ve gelecek kuşaklara güçlü yönleri ile aktarımı, gerek dilen dile ve üstüne eklemeler yaparak ve yazısız olarak gerekse olumlulukları daha bir öne çıkarılmış yazılı veya görsel formlar (tarih, edebiyat, felsefe, sanat vb.) şeklinde gerçekleşir. Mitler bunun en önemli formlarından biridir.

Nitekim toplumu tanımlarken ortak bir geçmişten, ortak bir gelecek arzusundan ve bunları kaynaştıracak kültür, inanış, ortak aidiyet, toprak, birlikte yaşama arzusu, ortak çıkar ile iş birliğinden bahsederiz.

Tüm Reklamları Kapat

Bunlar aynı zamanda toplumu bir arada tutan çimentodur. Tür olarak bir aradalığın zorunluluğu bizleri demir gibi güçlü yapar ancak bu gücün sürekliliği demirin hava alıp paslanmamasına, çürümemesine bağlıdır. Yani onu dış etkilerden koruyup ömrünü uzatacak bir kaplamaya … İşte bu çimentonun işidir. Yani, mitlerin, törelerin, inanışların, geleneklerin, göreneklerin, vb. nin işidir.

Bu, bunların bilim dışı olduğu, olacağı anlamına gelmez. Nitekim bilim aklı rehber alır, akıl da bilimi.

Zira mitleri, töreleri, inanışları, gelenek ve görenekleri ile ahlaki temelleri ve bir bütün olarak kültürleri akla ve bilime dayanmayan, aksine ona karşı olan, yani gelişmeye, değişmeye, dönüşmeye ayak direyen toplumlar uzun süre ayakta kalamaz. Bugün coğrafyamızda ve özellikle orta doğuda sayısız emsalleri vardır.

Bir toplumu bilim temelinde birleştirmek onu törelerinden, gelenek ve göreneklerinden, inanışlarından, mitlerinden koparmak değil aksine onları toplumun gelişen ve değişen ihtiyaçları doğrultusunda her geçen gün ve gelişmiş halleri ile daha da güçlü kılmaktır.

İşe yarayan zaten o toplumun çimentosu olma görevini sürdürür, işe yaramayan ise elenir. Zira toplumlar da, onları toplum yapan, bir arada tutan değerler de evrime tabidir.

Uygarlık dediğimiz şey de bundan ibarettir. Tek katlı bir yığma toprak dam için çimento gerekmez. Bu işi saman da yapar. Ancak üstüne gökdelen inşa etme derdiniz var ise C 50 çimentodan aşağısı olmaz…İşte bilimin söylediği tam da budur…

Bu cevap, soru sahibi tarafından en iyi cevap seçilmiştir. Ancak bu, cevabın doğru olduğunu garanti etmez.
4
1
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Joseph Joestar
Üye 1 ay önce

Gerekliden de öte belirleyicidir, hayatidir. Bir toplum bilim ve akılcı diğer değerlerin üzerine kurulamaz. Bir toplumun tabiri caizse ''saçmalıklar'' üzerine kurulması gerekir. Saçmalıktan kastım kökeni akılcılıktan gelmeyen fikirlerdir. Neden? Toplum olabilmek için ''biz'' ve ''öteki'' gerekmektedir. Bunu sağlayamayan değerler toplumu üstüne inşa etmek için yetersizdir.

1- Akılcı değerler evrenseldir. Evrensel değerler bir insan grubunu birleştirme ve diğerlerinden ayırmada yetersizdir. Herhangi iki insan aynı akli değerler üzerinde uzlaşabilir. Ancak aynı saçmalık üzerinde uzlaşamaz. Türkiye'ye ait akıl dışı değerlerin tümünü birden başka bir ülke paylaşamaz. Çinliler besmele ile şeytan kovmaya ikna olamaz. Eğer olursa bu onda kimlik değişimine sebebiyet vermekte, Türk tarihini öğrenmekten daha etkili olacaktır. Onun için biz değişebilir. Saçmalıklar hangi tarafta olduğumuzu göstermede daha belirleyicidir. Kutsal değerler, mitler, alışkanlıklar, örfler, adetler...

2- Akli değerler açıkçası nüfusun tamamına hitap etmez. En zeki insanlar belirsizlik ilkesini anlayabilir ve ilgilenebilir ancak ortalama bir insan için bu zordur. Lakin en zeki kişi ve en aptal kişi ''Beşiktaşım sen çok yaşa canım feda olsun sana'' diye birlikte tezahürat yapabilir. Ortalama zekaya yakın insanları tavlayabilen değerler toplum kurmakta daha etkilidir.

Tüm Reklamları Kapat

3- Akli değerler bir insanı toplum için büyük fedakarlıklar yapma konusunda, sözüm ona saçmalıklar kadar ikna edici olmaz. Eğer onur, gurur, kutsallar vs. devreye girmezse savaşmak yerine boyun eğmek veya kaçmak bireysel olarak daha fazla fayda sağlayabilir. Ancak toplum çapında bu bir felaket olur. Ayrıca çok büyük acılar ve bunalımları atlatabilmek için gene bazen akli değerler başka değerlerin yanında yetersiz kalabilir.

4- Ayrıca akılcılığın toplumu oluşturan kutsalları yok etme ihtimali bulunmaktadır. Bir zamanlar pagan tanrılarına ne kadar itibar ediliyordu. Şimdi sadece bir masal, hatta espri malzemesi.

5-Kutsal değerlerin de akılcılığı yok etme ihtimali bulunur. Hristiyanlık yayıldıktan sonra Yunan biliminin zayıflaması, 11. yy'dan sonra İslam Dünya'sında bilimin zayıflaması vs.

Yani netice de bir toplumu oluşturmak, bir arada tutmak, büyük işlere sürüklemek, yatıştırmak daha çok akıl dışı değerlerin kullanılmasıyla mümkün. Akli değerler de toplumu güçlendirmek, yanlış yerlere sürüklenmesini engellemek, geliştirmek için lazım. Ancak ikisi birbirlerinin etrafında dönerek it dalaşına girmiş uçaklar gibiler. Dengeyi şaşarlarsa birinden biri çürüyüp zayıflar ve ortadan kalkabilir. Bu da o toplumun kabiliyetlerine kalmış bir şey.

1
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Daha Fazla Cevap Göster
Cevap Ver
Evrim Ağacı Soru & Cevap Platformu, Türkiye'deki bilimseverler tarafından kolektif ve öz denetime dayalı bir şekilde sürdürülen, özgür bir ortamdır. Evrim Ağacı tarafından yayınlanan makalelerin aksine, bu platforma girilen soru ve cevapların içeriği veya gerçek/doğru olup olmadıkları Evrim Ağacı yönetimi tarafından denetlenmemektedir. Evrim Ağacı, bu platformda yayınlanan cevapları herhangi bir şekilde desteklememekte veya doğruluğunu garanti etmemektedir. Doğru olmadığını düşündüğünüz cevapları, size sunulan denetim araçlarıyla işaretleyebilir, daha doğru olan cevapları kaynaklarıyla girebilir ve oylama araçlarıyla platformun daha güvenilir bir ortama evrimleşmesine katkı sağlayabilirsiniz.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close