Evrenin genişleme hızı ışık hızından hızlı mıdır?

Evrenin ışık hızından hızlı genişlediği doğru. Bu, uzayın kendisinin genişlemesinden kaynaklanıyor. Yani evrendeki cisimler ışık hızını aşmıyorlar, ama uzay aralarındaki mesafeyi artırarak onları birbirinden uzaklaştırıyor. Bu genişleme hızı da giderek artıyor. Bu, kozmik enflasyon adı verilen bir süreçle açıklanabilir. Bu süreçte Evren, Büyük Patlama’dan sonra saniyenin çok küçük bir kısmında katlanarak büyüdü. Bu paradoks gibi görünebilir, ama ışık hızını aşan şey uzayın kendisiydi, içindeki madde değil1. Bu konuyla ilgili daha fazla bilgi için Evrim Ağacı’nın makalesini okuyabilirsiniz.^[1]

Merhaba,

Işık hızı tamamen bizim gözlemlediğimiz hızlara uyar.

Ama ikinci sorduğunuz soru çok kıymetli, açıklaması izafiyet ile ilgili.

Şöyle düşünün 100 km/s ile giden bir araba farını açtığında, fardaki ışık ne hızla gidiyor? Işık hızı + 100 km/s olamayacağı söyleniyor. O zaman nasıl gidiyor? Bu önemli bir soru.

Cevabı için de önce hızın ne olduğunu anımsayın, yol/zaman. Hız sabit kalmalı, yol/zaman sabit kalmalı, dolayısıyla diğer değişkenler ile "oynuyor" evren. Yani zaman değişiyor. Arabadakiler için zaman kısalıyor. İzafiyetin özü çok basitçe bu.

Yani ışık hızının değişmemesi ışığın bambaşka çok farklı bir biçimde davranması değil, ışık bildiğimiz gibi hareket ediyor. Sadece evrenimizde belli bir hız sınırı var, bu da ışık hızına eşit.

Evrenin genişlemesi de dendiği gibi A noktasından B noktasına gitmek demek değil, üzerinde bulunduğumuz koordinat sistemi genişliyor. Balonun şişmesi gibi düşünün, balonun üzerindeki karıncanın hareketi ile balonun şişmesi ve gitmek istediği yerin ondan uzaklaşması farklı şeyler.