Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Sorulara Dön
Mehmet Hakan Öztürk
Üye
2

İnsanların ortak atası tüm canlılar mı, yoksa şempazeler mi?

1,108 görüntülenme
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Soruyu Takip Et
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Tüm Reklamları Kapat
2 Cevap
Ufuk Derin
Öğrenci-Okur

Dünyadaki bütün türler akrabadır. Ya ata-torun ilişkisi vardır ya da ortak ataları paylaşırlar. Şempanzeler bizim ortak atamız değil. Şempanzeler ve insanlar ortak ataları paylaşan iki tür.

Bunu şöyle düşünün. Babanız veya dedeniz sizin atanız. Ama kardeşiniz ile ortak bir atayı paylaşıyorsunuz. O da babanız. Kuzeniniz ile de ortak bir atayı paylaşıyorsunuz. Dedeniz hem kuzeninizin ortak atası hem de sizin ortak atanız. Bu sebeple, şempanze ve insana kuzen tür diyerek bir benzetme yaparız. Tıpkı kuzeniniz ile sizin ortak bir dedeyi yani ortak bir atayı paylaşmanız gibi şempanzelerle de ortak atayı paylaşırız.

Tüm Reklamları Kapat

Örnek olarak Homo heidelbergensis türü bizim atamız. Homo heidelbergensis'ten bizim türümüz olan homo sapiens ve Neandertaller evrimleşti. Bu durumda Neandertaller ile ortak bir atayı paylaşıyoruz. Yani kuzeniz. Orrorin tugenensis diye bir tür var. Bu türden şempanzeler ve insanlar evrimleşti. Yani orrorin bizim atamız. Şempanzelerin de atası. Yani şempanzelerle ortak bir atayı paylaşıyoruz.

Kafanız karışmasın. Kısaca; dünyadaki atamız olmayan türler ile ortak ataları paylaşıyoruz. Şempanzelerle, kedi, köpek, fare, yarasa aklınıza gelebilecek ne kadar tür varsa o türler ortak atamız var.

153 görüntülenme
5
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir

İkisi de değil. Şempanzeler de, diğer canlıların tamamı (hayvanlar, bitkiler, mantarlar, bakteriler, vs.) de insanın kuzenleri, ataları değil.

Kuzen ne demek? Ortak atayı paylaşan birim demek. Mesela amca oğlunuz veya hala kızınız sizin kuzeniniz, atanız değil. Siz onlardan gelmiyorsunuz, onlar da sizden gelmiyor.

Tüm Reklamları Kapat

Her ikiniz de nereden geliyorsunuz? Dedeniz ve ninenizden. Kuzenlerinizle ortak bir dedeyi ve nineyi paylaşıyorsunuz. O dede ve nine, sizin ortak atanız. Her ikinizin de geçmişini nesil nesil takip edersek, önce anne-babalarınıza ulaşıyoruz (ki bu kişiler kuzenleriniz için aynı kişiler değil, ama onlar da birbirleriyle kardeşle - ki "kardeş" sözcüğünü de kuzenin ekstrem bir formu gibi düşünebiliriz). Anne-babalarınızın anne-babaları ise ortak: Sizin dedeniz ve nineniz.

İşte şempanzeler, çam ağaçları, E. coli bakterileri, okyanustaki balıklar, gökteki kuşlar, insanlarla ortak ataları paylaşıyorlar. Bu atalar farklı zamanlarda yaşamış atalar. Çünkü az önceki örnekte 1. derece kuzenleri örnek aldık. 2. derece kuzenlerinizi örnek alsaydık, o zaman onlarla ortak atanız dedeniz değil, dedenizin babası ve annesi olacaktı. Yani ortak ata, 1 nesil daha eskide yaşamış başka bir "birim" ("kişi") olacaktı.

Tüm Reklamları Kapat

Şempanzeler, insanların günümüzde halen yaşayan en yakın kuzeni. Atası değiller. Onlarla ortak atamız, 50-60 yıl önce değil, 6-7 milyon yıl önce yaşamış dedelerimizdi. Ama mesela gorillerle ortak atamız 10-12 milyon yıl önce yaşamıştı. Bir çam ağacıyla ortak atamız 1 milyar yıl önce yaşadı. Kuzenler birbirine ne kadar uzaksa, ataları da o kadar eskide yaşadı.

Bize şempanzelerden bile yakın kuzenler de yaşadı; ancak onlar ne yazık ki öldüler (mesela sadece 1 tane 1. derece kuzeniniz olduğunu ve trafik kazasında yitirdiğinizi düşünün). Mesela Neandertaller, bugüne kadar yaşamış en yakın kuzenlerimizdi, ancak artık yoklar. Onlar bize şempanzelerden kat kat yakındılar ve ortak atamız sadece 300.000 yıl kadar önce yaşadı.

İşte bu kadar. Daha detaylı açıklama burada.

360 görüntülenme
Bu cevabın içeriği ve doğruluğu, Evrim Ağacı editörleri tarafından kontrol edilmiş ve onaylanmıştır.
10
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Daha Fazla Cevap Göster
Cevap Ver
Evrim Ağacı Soru & Cevap Platformu, Türkiye'deki bilimseverler tarafından kolektif ve öz denetime dayalı bir şekilde sürdürülen, özgür bir ortamdır. Evrim Ağacı tarafından yayınlanan makalelerin aksine, bu platforma girilen soru ve cevapların içeriği veya gerçek/doğru olup olmadıkları Evrim Ağacı yönetimi tarafından denetlenmemektedir. Evrim Ağacı, bu platformda yayınlanan cevapları herhangi bir şekilde desteklememekte veya doğruluğunu garanti etmemektedir. Doğru olmadığını düşündüğünüz cevapları, size sunulan denetim araçlarıyla işaretleyebilir, daha doğru olan cevapları kaynaklarıyla girebilir ve oylama araçlarıyla platformun daha güvenilir bir ortama evrimleşmesine katkı sağlayabilirsiniz.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close