Yusufçuklar ve Kızböcekleri (Odonata)

Kaynak: Pedram Türkoğlu

Okunma Süresi 1 dakika 9 saniye
Son Düzenlenme 08/08/2018 18:35
584

Bu içerik, Evrim Ağacı'nın Yaşam Ağacı projesinin bir parçası olarak hazırlanmıştır. Yaşam Ağacı projesinin amacı, başta Türkiye'de bulunan türleri, Türkiye'deki doğa gözlemcilerimizin özgün fotoğraf ve video içerikleri ışığında, evrimsel akrabalık ilişkilerine uygun bir şekilde filogenetik bir ağaç üzerinde kategorize etmek, nihayetinde ise Dünya'daki tüm türleri yavaş yavaş Yaşam Ağacı'na eklemektir.

Pedram Türkoğlu

Biyoloji Genel Editörü

Evrim Ağacı genel editörüdür. Bülent Ecevit Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde eğitim görüyor. İlgilendiği bilim dalları paleobiyoloji, zooloji, anatomi, immünoloji, mikrobiyoloji, tıp ve evrimsel biyolojidir.

Açıklama ve Genel Bilgi

Odonata, 4 kanatlı, uzun abdomenli (karın) ve etçil böcekler bulunduran bir takımdır. İçerisinde yusufçukların olduğu Anisoptera alt takımı ve kızböceklerinin olduğu Zygoptera mevcuttur. Kızböcekleri ve yusufçuklar farklı böceklerdir. Yusufçuklar, kanatlarını yere paralel kapatmaları ile ayrılır. Kızböcekleri ise arkalarında yere dik bir şekilde kapatırlar. Ayrıca kızböceklerinin kanatlarının 4'ü de neredeyse eşittir, kafaları da yusufçuklara göre daha yassıdır. Bu farkı ayrıntılı olarak anlattığımız kısa belgeselimize buradan erişebilirsiniz. Yaşam döngülerinin belli bir bölümünü suda nimf formunda avlanarak geçirirler. Ekdizis (kabuk değiştirme) hormonlarının artışı ile birlikte bir kamışa çıkarlar ve metamorfoz (başkalaşım) geçirerek kanatlı, erişkin hale ulaşırlar.

Evrimsel Tarih

Yusufçuk benzeri Meganeuropsis permiana türü 245 milyon yıl önce yaşamış, 71 cm'lik kanat açıklığı ile şimdiye kadarki bulunan en büyük böcektir. Aslında böcekler, uçma ilk evrimleştiğinde başka hiçbir organizma tarafından yaşam şekli olarak kullanılmamaktaydı. Bu nedenle rekabete girebilecek başka hayvan grupları olmadığından uyumsal başarıları da engellenememiştir. Birtakım amfibiler dışında Dünya'da onları eleyebilecek başka bir tür yoktu. Böylece sayıları artmış ve yanında bitkilerin çeşitliliğini getirmiştir.