Şizofreninin beyin üstündeki fiziksel ve kimyasal etkiler nelerdir?

Şizofreni, düşünceyi, algıyı, duyguyu, hareketi ve davranışı etkileyen, değişken belirtilerle seyreden bir hastalıktır. Belirtilerin görünümü kişiden kişiye ve zaman içerisinde değişiklik göstermekle birlikte sıklıkla ömür boyu sürebilir ve önemli derecede yeti yitimine sebep olur. Sıklıkla 20’li yaşlarda başlayan şizofreni, kişileri hayatlarının en işlevsel döneminde yakalar ve pek çok vakada alevlenmeler ve düzelmelerle giden uzunlamasına bir seyir izler.

Şizofreni hastası olmadık sesler duyabilir, kimsenin görmediği görüntüler görebilir, takip edildiğini, kendisine ve ailesine zarar verileceğine inanarak yoğun korku yaşayabilir.

Yapılan yeni bir çalışmada bulunduğuna göre şizofreni, beyinden geçen bütün iletişim sistemini bozabiliyor ve bilim insanlarının daha önce düşündüğünden daha fazla zihin bölgesini etkiliyor. Bu durum, hastalığın kontrolü nasıl ele aldığına dair yeni bir ışık tutuyor.

Söz konusu çalışma, beyaz maddenin (sinirlerin iletişim kurmasını sağlayan yağlı beyin dokusu) psikiyatrik bir hastalıkla olan ilişkisi üzerine şimdiye kadar yapılan en geniş çalışma olma özelliğini taşıyor ve şizofreni ile diğer zihinsel hastalıkların ardındaki işleyişleri anlamada yardımcı olabilir.

Araştırmacılardan oluşan uluslararası bir takıma göre şizofreninin sebepleri ve sonuçları için beyinde nereye bakacağımız konusunda daha fazla şey bilirsek, o zaman daha etkili tedaviler bulabiliriz. Bu çalışma, şizofreninin nerede kök saldığını epey ayrıntılı şekilde gösteriyor.

Çalışma yürütülürken Southern California Üniversitesi’nde (USC) bulunan ve şimdi Harvard Tıp Okulu’nda çalışan takım üyesi Sinead Kelly şöyle söylüyor: “Şizofreninin, beyaz madde bağlantısını beyin genelinde yıpratan bir hastalık olduğunu ilk defa kesin olarak söyleyebiliriz.”

Dünya Sağlık Örgütü, dünya çapında 21 milyon insanın şizofreniden etkilendiğini söylüyor. Şimdiye kadar bu durumdan kaynaklanan zararın çoğunun, beynin prefrontal ve temporal loplarında meydana geldiği düşünülüyordu.

Beyindeki bu bölgeler duymaktan, kişiliğimizi belirlemekten ve karar vermekten sorumlu.

Ancak yeni çalışma, tıpkı aşınmış telefon veya internet kabloları gibi, bağlantıların bütün beyin genelinde bozulduğunu söylüyor; özellikle de beynin iki yarım küresi arasındaki iletişimi kontrol eden corpus callosum bölgesinde.

Kötü şekilde etkilenen bir diğer bölge ise, beynin bilgiyi işlemede anahtar yapılarından biri olan corona radiatanın ön bölgesiydi.

Araştırmacılar, 29 farklı uluslararası çalışmadan söz konusu bozukluğa sahip 1.963 kişiyi ve 2.359 kişilik kontrol grubunu kapsayan büyük bir veri dizisi toparladı.

Difüzyon tensör görüntüleme adlı bir MRI çeşidinden alınan veriler kullanıldı. Bu yöntem, su moleküllerinin beyaz madde içinde nasıl hareket ettiğini ölçüyor ve beynin iletişim ağının olması gerektiği gibi yalıtılmadığı yerleri gösteriyor.