Neden iyilik yaparız?

İnsanların iyilik yapma motivasyonları, biyolojik, psikolojik ve sosyal faktörlerin bir kombinasyonundan kaynaklanır.

Biyolojik Faktörler:

İyilik yapmanın biyolojik temelleri arasında, beyinde serotonin gibi "iyi hissettiren" kimyasalların salgılanması bulunur. Bu kimyasallar, kişinin ruh halini iyileştirir ve depresyon ile anksiyeteyi azaltıcı etki gösterir.^[1]

Psikolojik Faktörler:

İyilik yapmak, kişinin kendini daha iyi hissetmesine ve yaşamına anlam katmasına yardımcı olur. Başkalarına yardım etmek, sosyal ilişkileri güçlendirir ve kişinin toplum içinde kabul görme duygusunu artırır. Ayrıca, iyilik yapmanın anti-depresan etkisine benzer bir güce sahip olduğu ifade edilmektedir.^[2]

Sosyal Faktörler:

Toplum içinde iyilik yapma davranışı, sosyal normlar ve değerler tarafından teşvik edilir. İyilik yapmak, sosyal ilişkileri artırdığı gibi, yaşamın amacına dair daha pozitif düşünmeyi ve farklılık yaratmış olma duygusunu geliştirir.^[3]

Özetle iyilik yapma davranışı, biyolojik ödüller, psikolojik tatmin ve sosyal kabul gibi çeşitli faktörlerin birleşimiyle ortaya çıkar.

Mecburuz da ondan!

Bu mecburiyetin kökeninde ve genetik olarak türümüzün ortaklaşmacı zorunluluğu yatar. Toplumsal varlıklar ancak bir zincir oluşturabildiğinde varlıklarını sürdürebilirler ve bir zincir en çok en zayıf halkası kadar güçlü olabilir.

Hal böyle iken zincirin kopmaması için her halka (Her ne kadar bugün kültürel evrimimiz kimilerini bundan azade kılmış gibi görünse de) hem dayandığı halkaya hem de en zayıf halkaya kopmayacak kadar ve kendinden güç transferi yapmak zorundadır.

Bunun toplumsal karşılığı bazen dayanışma bazen de yardımlaşma adını alsa da genelde iyilik (karşılık beklenmeden yapılan anlamında ve fakat dolaylı bir karşılığı var) olarak ifade edilir.

Kendini bundan muaf tutanlara, tutabileceğini sananlara zum yaparsak aslında onların da dolaylı olarak bu sürecin içinde ve ikinci, üçüncü veya dördünce elden yer aldığını fark ederiz. Hem de ayrıştırıcı ekonomik sistemlerin bu doğamıza yönelik tüm düşmanca tercih dayatmasına, yozlaştırıp yabancılaştırmasına rağmen.

İyi olduğu için. Çünkü iyiliği bir nedenden ötürü yapmak onun iyi olmasına manidir. Öteki şeylerin onun uğruna yapıldığı şeydir iyilik. Kendisi amaçtır ve kendisine yeterdir.^[1] Hikmet, iffet ve şecaatin itidali adalete yol açar ve adalet iyiliğin kemalidir.^[2]