Karbon 14 yöntemine göre; karbon, 6 proton ve 8 nötrondan oluşur, çekirdeğin bu durumu onu karasız hale getirir yani çekirdek radyoaktiftir. Bu bozunmanın belirli sürelerde yarılanma ömürleri vardır. Bu sürelere göre elde edilen bulgunun yaşlandırması yapılır. Karbon 14 izotopunun maksimum yarılanma ömrü 50.000 yıl civarında olduğu için, soruda bahsettiğiniz şekilde daha yaşlı olduğu düşünülen bulgularda bu yöntem uygulanmaz.
Doğada bulunan radyoaktif tek madde karbon 14 değildir. Yaşlandırması yapılan her bulguda bu izotopun olması zaten beklenemez (örneğin; metal eşyalar organik olmadığı için C14 bulunmaz). Potasyum bozunması, uranyumun kurşuna bozunması, uranyum serilerinin bozunması, birikim tortullarında bulunan mineral kristallerindeki elektronların radyasyon hasarının birikimi, kozmik ışınlar tarafından üretilen nükleitlerin bozunması, volkanik çökeltilerin kimyasal yapısına göre yaşlandırılması diğer yöntemlerdir.
Sayılan yöntemlerin içinde, bozunma süreleri 100 milyarlarca yıla ulaşan yöntemler vardır. Bu sayede bırakın Dünya'daki bulguları evrende bilinen tüm maddenin yaşlandırması yapılabilir.[1] Bu duruma en klasik örnek; Dünya'nın yaşının hesaplanmasıdır. Volkanik ve kıta hareketleri yüzünden ilk oluşum aşamasındaki kayaçlara ulaşmak mümkün olmamaktadır. Güneş sistemi oluşurken sistem içerisinde serbest kalan ve Dünya'ya düşen meteorların yaşlandırması bize fikir vermiştir.
Kaynaklar
- Ş. Ölez, et al. Fosiller Nasıl Tarihlendiriliyor? Karbon-14 Metodu Haricindeki Yöntemler Neler?. (22 Ekim 2020). Alındığı Tarih: 13 Şubat 2024. Alındığı Yer: Evrim Ağacı | Arşiv Bağlantısı
