Keşfedin, Öğrenin ve Paylaşın
Evrim Ağacı'nda Aradığın Her Şeye Ulaşabilirsin!
Yeni Soru Sor
Paylaşım Yap
Sorulara Dön
Evrim Ağacı Soru Botu
Üye 17 Ağustos 2021
0

İklim değişimi doğal bir olay değil mi? Neden insan etkisinden söz ediliyor?

354 görüntülenme
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Soruyu Takip Et
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Tüm Reklamları Kapat
1 Cevap
Çağrı Mert Bakırcı
PhD 17 Ağustos 2021

İklim, değişir. İklim, her zaman değişir. İnsanlar olsa da değişir, olmasa da değişir. Hatta canlılık olsa veya olmasa da değişir. Eğer bir gezegende jeolojik ve atmosferik faaliyet varsa, o gezegen bir çeşit iklime sahip olacaktır ve o iklim, jeolojik altyapı ile atmosferik olaylar değiştikçe, değişecektir. Gezegenimizin atmosferinin dinamiklerinin bir sonucu olarak oluşan iklim, atmosferin niteliklerinin değişmesine bağlı olarak durmaksızın değişmektedir. Yani iklim değişimi, tıpkı canlıların değişimi, okyanusların değişimi, yaşam alanlarının değişimi veya gezegenin herhangi bir diğer parçasının değişimi gibi, doğal ve normal bir süreçtir.

Ancak insanlar gibi çevrelerini sıra dışı bir düzeyde değiştirme kapasitesi olan türler, tıpkı nehirlerin yataklarını değiştirmeleri, sahil kenarlarını doldurarak dönüştürmeleri gibi, saçtıkları sera gazlarıyla iklimi de değiştirebilmektedir. Dolayısıyla Homo sapiens türünün 300.000 yıl önceki evriminden, özellikle de Endüstri Devrimi'nin yaşandığı 19. yüzyıl sonlarından itibaren olan iklim değişiminin ana itici faktörü insanlar ve endüstrilerinin bir parçası olarak saçtıkları sera gazlarıdır.

Bir yandan doğal iklim değişimi de devam etmektedir; ancak bunun etkisi, insanların etkisi yanında önemsenmeyecek kadar azdır. Tıpkı insanlar kıyı şeritlerine oteller inşa edip, sahilleri yabancı kum ile doldurarak dönüştürmeleri, ancak onlar bunu yaparken deniz veya okyanus dalgalarından kaynaklı doğal erozyonun ve sahil biçimlendirmesinin de devam etmesi ama bunun etkisinin insan etkisi yanında önemsenmeyecek kadar az kalması gibi...

Tüm Reklamları Kapat

Yapılan bütün analizler, şu anda gözlediğimiz küresel iklim değişiminin sadece doğal mekanizmalarla izah edilemeyeceğini, insan faktörünün tartışmasız bir şekilde ana itici olduğunu göstermektedir. Aşağıdaki grafikte sağ panelde yeşil çizgi, insan etkisi olmasaydı, Dünya'nın sıcaklığını küresel ölçekte etkileyen Güneş ve volkanizma olaylarına bağlı olarak ortalama sıcaklıkların nasıl değişmesini beklediğimizi görmekteyiz.

1850-1900 yılları arasına kıyasla küresel yüzey sıcaklıklarındaki artış
1850-1900 yılları arasına kıyasla küresel yüzey sıcaklıklarındaki artış
IPCC

Yeşil taralı alan, bunun üzerindeki hata payını gösteriyor; yani o yeşil alan içindeki herhangi bir yönde de ilerleyebilirdi; ancak yeşil alanın dışına çıkma ihtimali yok denecek kadar azdır. Kahverengi çizgi doğal faktörlere ek olarak insan faaliyetinin sebep olduğu faktörlerin teorik olarak ne tür bir sıcaklık değişimine neden olmasını beklediğimizi göstermektedir. Yine kahverengi taralı alan, hata payı aralığını göstermektedir. Siyah çizgi ise, sahada gözlenen gerçek veridir.

Görülebileceği gibi siyah çizgi, yeşil çizgiyle değil, kahverengi çizgiyle örtüşmektedir. Yani gerçekte gözlediğimiz olayları (siyah çizgi) izah edebilen en iyi modeller, insan faktörlerini ve doğal faktörleri bir arada değerlendiren modellerdir (kahverengi çizgi). Doğal nedenler (yeşil çizgi), tek başlarına gözlenen değişimi (siyah çizgi) izah edemez.

168 görüntülenme
Bu cevabın içeriği ve doğruluğu, Evrim Ağacı editörleri tarafından kontrol edilmiş ve onaylanmıştır. Ayrıca bu cevap, İklim Değişimi soru dizisi içinde yer almaktadır.
4
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Daha Fazla Cevap Göster
Cevap Ver
Evrim Ağacı Soru & Cevap Platformu, Türkiye'deki bilimseverler tarafından kolektif ve öz denetime dayalı bir şekilde sürdürülen, özgür bir ortamdır. Evrim Ağacı tarafından yayınlanan makalelerin aksine, bu platforma girilen soru ve cevapların içeriği veya gerçek/doğru olup olmadıkları Evrim Ağacı yönetimi tarafından denetlenmemektedir. Evrim Ağacı, bu platformda yayınlanan cevapları herhangi bir şekilde desteklememekte veya doğruluğunu garanti etmemektedir. Doğru olmadığını düşündüğünüz cevapları, size sunulan denetim araçlarıyla işaretleyebilir, daha doğru olan cevapları kaynaklarıyla girebilir ve oylama araçlarıyla platformun daha güvenilir bir ortama evrimleşmesine katkı sağlayabilirsiniz.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close