Her telefonun insan vücuduna yayılan radyasyon miktarını temsil eden SAR (Specific Absorption Rate, Özgür Emilim Oranı) değeri farklıdır.
Radyasyon Nedir?
Radyasyon, elektromanyetik dalgalar veya atom altı parçacıklar yoluyla yayılan enerjiye verilen isimdir. Yaygın radyasyon kaynakları arasında radon gazı, dış uzaydan gelen kozmik ışınlar, tıbbi X-ışınları ve stabil olmayan, yani dengesiz kimyasal element atomlarının bozunarak daha dengeli (stabil) hâle gelmesi sırasında yayılan ışınlar bulunmaktadır. Radyasyon, kontrolsüz bir şekilde saçılırsa hücrelere zarar verebilir; ancak kontrol altına alındığında, aynı zamanda kanser türlerinin teşhisi ve tedavisinde de kullanılabilir.
Cep Telefonları Ne Tür Radyasyon Saçıyor?
Cep telefonlarından yayılan radyasyon, elektromanyetik spektrumun radyo frekansı bölgesindedir. Elektromanyetik spektrum, Evren'de var olan bütün radyasyon türlerini barındıran skalanın adıdır. Bu spektrum, radyo dalgaları veya mikrodalgalar gibi, uzun dalgalar halinde yayılan, düşük enerjili ve düşük frekanslı dalgaları içerdiği gibi; X-ışınları veya gama ışınları gibi kısa dalgalar halinde yayılan yüksek enerjili ve yüksek frekanslı dalgaları da içerir.
Cep telefonlarının saçtığı radyo frekansları, teknolojiye bağlı olarak değişir: 2G, 3G ve 4G olarak bilinen teknolojiler, 0.7 - 2.7 GHz frekansında radyasyon saçar. 5G teknolojisi ise 80 GHz frekansa kadar çıkabilmektedir. Bu frekans aralıklarının hepsi (5G de dahil), düşük frekanslı ve düşük enerjili olan, iyonize olmayan radyasyon seviyesindedir. Bu tür radyasyonun enerji düzeyi, DNA gibi moleküllere zarar veremeyecek kadar düşüktür.
Cep telefonu gibi radyo frekansında, iyonize edici olmayan radyasyon yayan kaynaklar arasında radyolar, televizyonlar, radarlar, uydular, mikrodalga fırınlar, bilgisayarlar ve kablosuz internet ağları (Wi-Fi) bulunur. Her ne kadar bazı sağlık endişelerine yol açsa da, bu türden radyasyonun kanser de dâhil kritik sağlık sorunlarına yol açmadığı gösterilmiştir.
İnsan vücudu, radyo frekansında olan radyasyonun taşıdığı enerjiyi emebilir. Bu nedenle, radyo frekansında yayılan cep telefonu dalgalarının sebep olabildiği bilinen tek biyolojik etki, telefonun tutulduğu yerde (örneğin kulakta, bacakta veya kafada) ısınmaya neden olabilmesidir. Ancak bu ısınma miktarı, vücut sıcaklığını değiştirebilecek düzeyde değildir. Buna bağlı olarak, radyo frekansında yayılan radyasyonun insan vücudunda tehlikeli etkileri olduğunu gösteren hiçbir net sonuç tespit edilememiştir ve bunu mümkün kılacak bir mekanizmada da henüz bilim camiasında görüş birliği bulunmamaktadır. Bu nedenle cep telefonundan yayılan radyasyon, genel olarak güvenli kabul edilmektedir.
Diğer Sebepler
Telefonun yaydığı ısıdan kaynaklı verebileceği zarar ise genelde bataryanın çok ısınması ve bundan dolayı şişmesinden sonra bataryanın patlamasıdır. Her yıl bu şekilde dünyada onlarca vaka bildirilmektedir.
Radyasyon ve ısıdan ziyade elde uzun süre telefon tutmak el ve kolda bulunan sinirlerin(Ulnar ,Median ,Radial sinir vb.) sıkışmasına yol açabilir .Sonucunda ise ağrı, elektriklenme hissi ,uyuşma , güç kaybı, vb. etkilerle kendini belli eder. Etkileri hafifletmek için kolu yormamak ve düz tutmak önemlidir
Eğer etkiler uzun sürerse ortopedi ,nöroloji ,Beyin cerrahisi veya fizik tedavi birimlerine başvurulabilir.
Kaynaklar
- M.Ş.ŞAHİN, et al. (Derleme, 2015). Kübital Tünel Sendromu Ve Ulnar Sinirin Diğer Tuzak Nöropatileri. Not: http://dergi.totbid.org.tr/20156/totbid.dergisi.2015.77.pdf.
- H.Somay. Sinir Sıkışması. (13 Temmuz 2020). Alındığı Tarih: 13 Temmuz 2020. Alındığı Yer: www.medicana.com.tr | Arşiv Bağlantısı
- J.Ryan. Smartphone Radiation. (29 Ağustos 2019). Alındığı Tarih: 25 Temmuz 2021. Alındığı Yer: www.cnet.com | Arşiv Bağlantısı
- Ç.M.Bakırcı. Cep Telefonlarının Yaydığı Radyasyon. (23 Haziran 2021). Alındığı Tarih: 23 Haziran 2021. Alındığı Yer: evrimagaci.org | Arşiv Bağlantısı