Kara Mizah Zeka İster!
Kara Mizaha İlgi Duyma ile Yüksek Zeka Arasında İlişki Olabilir!
Pexels
Bir süre önce Amerika'nın Wyoming eyaletindeki Yellowstone Doğa Parkı'nda bulunan sıcak kaynak suyu havuzlarından birine düşen talihsiz bir adama ait cesedin 1 saat içinde çözünerek tamamen yok olduğuna dair bir haber basında yer aldı. Bu, ölüm şekli olarak insanın kanını donduran ancak bilimsel yönüyle de oldukça ilgi çekici hadiseye insanlar farklı şekillerde tepki verdiler. En çok verilen tepkilerin başındaysa; "Evet, artık acil bir durumda cesedi nereye saklayacağımı biliyorum!" yorumu gelmekteydi.
Şayet bu esprili (olduğunu umduğumuz) yorum sizi gülümsettiyse, tebrikler! IQ'nuzun ortalamanın üzerinde olması kuvvetle muhtemel. Cognitive Processing dergisinde yer alan bir çalışmaya göre, zeka ile kara mizah arasında bir bağlantı var.
Kara mizah, ölüm, savaş, din vb. genellikle ciddiyetle ele alınan konular üzerine yapılan komedi türüne verilen isimdir.
Viyana Tıp Üniversitesi'nde (Medical University of Vienna) Prof. Dr. Ulrike Willinger tarafından yürütülen deneyde, 156 kişiden oluşan ve farklı eğitim seviyelerinden gelen kadın erkek karışık grup, öncelikle sözlü ve yazılı mantık soruları içeren genel bir IQ testine tabi tutuldu. Sonrasında ise alman karikatürist Uli Stein'e ait kara mizah öğeleri içeren 12 adet karikatüre bakmaları istendi ve verdikleri tepkiler takip edildi.
Örnek vermek gerekirse, karikatürün birinde hamile bir kadınla konuşan bir doktor tasviri vardı ve doktor konuya şöyle giriyordu:
Önce iyi haberi vereyim: Çocuğunuz hayatı boyunca park yeri bulma konusunda sıkıntı çekmeyecek.
Şüphesiz bu karikatüre siz de diğerlerinden farklı bir tepki vereceksiniz, ancak ahlaki değerlerinizi sorgularken bir miktar da olsa gülümsediyseniz, muhtemelen kara mizahtan hoşlanıyorsunuz demektir.
Mizah Algısının 3 Tipi
Esprileri anlamak tabii ki zeka göstergesidir ve anlamlardaki ani değişiklikleri hızla kavramaya veya sıra dışı bağlamlardaki birleşimleri değerlendirebilmeye ihtiyaç duyduğundan belli bir akli yetenek gerektirir. Ancak bu tip bir espri anlayışı şimdiye kadar, melankolik hatta sadizme kaçan bir ruh haliyle ilişkilendirilir ve nadiren daha yüksek bilişsel fonksiyonlarla ilgili olabileceği düşünülürdü. Fakat bu çalışma bize nispeten daha ilginç bir yaklaşım vadediyor. Elde edilen neticeler itibariyle 3 grup insan profili ortaya çıktı:
Birinci grup: Esprileri anlama konusunda daha başarılı olanların sadece daha zeki değil, aynı zamanda saldırgan tavırlar ve olumsuz ruh hali göstermeye daha az meyilli olup, eğitim seviyelerinin de daha yüksek olduğu gözlendi.
İkinci grup: Şakalardan kesinlikle nefret edenlerin de ortalama bir IQ seviyesinde olduğu, aynı zamanda en yüksek saldırganlık ve kötü ruh hali eğilimi gösterdiği görüldü.
Üçüncü grup: Şakaları bir dereceye kadar anlayan ve espri anlayışını takdir eden katılımcılar de yine ortalama IQ seviyelerine sahip ancak daha az saldırgan ve çoğunlukla hataya karşı daha pozitif olarak tanımlandılar.
Burada değinilen, kara mizahın daha karmaşık bir mizah türü olduğu. Ölüm ya da sakatlık gibi kasvetli konular bir çok insanın canını kolaylıkla sıkabilir, ancak kasvetin içindeki komediyi hızla fark edebilmek de herkesin harcı değil.
Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.
Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.
Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.
Yani ürkütücü konularla ilgili şakalar biraz kıkırdamanıza neden oluyorsa endişelenmeyin. Bu sizin şeytani bir karaktere sahip olduğunuz anlamına gelmez, sadece ortalama birinden biraz daha zeki olduğunuza işaret eder.
Evrim Ağacı'nda tek bir hedefimiz var: Bilimsel gerçekleri en doğru, tarafsız ve kolay anlaşılır şekilde Türkiye'ye ulaştırmak. Ancak tahmin edebileceğiniz gibi Türkiye'de bilim anlatmak hiç kolay bir iş değil; hele ki bir yandan ekonomik bir hayatta kalma mücadelesi verirken...
O nedenle sizin desteklerinize ihtiyacımız var. Eğer yazılarımızı okuyanların %1'i bize bütçesinin elverdiği kadar destek olmayı seçseydi, bir daha tek bir reklam göstermeden Evrim Ağacı'nın bütün bilim iletişimi faaliyetlerini sürdürebilirdik. Bir düşünün: sadece %1'i...
O %1'i inşa etmemize yardım eder misiniz? Evrim Ağacı Premium üyesi olarak, ekibimizin size ve Türkiye'ye bilimi daha etkili ve profesyonel bir şekilde ulaştırmamızı mümkün kılmış olacaksınız. Ayrıca size olan minnetimizin bir ifadesi olarak, çok sayıda ayrıcalığa erişim sağlayacaksınız.
Makalelerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu makalemizle ilgili merak ettiğin bir şey mi var? Buraya tıklayarak sorabilirsin.
Soru & Cevap Platformuna Git-
76
-
45
-
32
-
23
-
15
-
10
-
9
-
7
-
5
-
4
-
3
-
1
- Türev İçerik Kaynağı: British Psychological Society | Arşiv Bağlantısı
- R. Andrews. Dark Humor Is Indicative Of A High Iq, According To Study. (30 Ocak 2017). Alındığı Tarih: 23 Aralık 2019. Alındığı Yer: IFLS | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 12/03/2025 07:36:27 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/8146
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
