Martıgiller (Laridae)
- Bilimsel Adı Laridae
- Halk Arasındaki Türkçe Adı Martıgiller
- Halk Arasındaki İngilizce Adı Gulls and Terns
- Klad Eotetrapodiformes
- Klad Elpistostegalia
- Klad Stegocephali
- Üst Sınıf (Superclass) Dört Bacaklılar (Tetrapoda)
- Klad Reptiliomorpha
- Klad Amniyot (Amniota)
- Klad Sauropsida
- Sınıf (Class) Sürüngenler (Reptilia)
- Klad Gerçek sürüngenler (Eureptilia)
- Klad Diapsidler (Diapsida)
- Klad Neodiapsida
- Klad Sauria
- Klad Archelosauria
- Klad Archosauromorpha
- Klad Archosauriformes
- Klad Arkozorlar (Archosauria)
- Klad Avemetatarsalia
- Klad Dinozoromorf (Dinosauromorpha)
- Klad Dinozor (Dinosauria)
- Klad Saurischia
- Klad Teropod (Theropoda)
- Klad Yeni theropodlar (Neotheropoda)
- Klad Averostra
- Klad Tetanurae
- Klad Orionides
- Klad Avetheropoda
- Klad Coelurosauria
- Klad Tyrannoraptora
- Klad Maniraptoromorpha (Maniraptoromorpha)
- Klad Maniraptoriformes (Maniraptoriformes)
- Klad Maniraptora (Maniraptora)
- Klad Pennaraptora (Pennaraptora)
- Klad Paraves (Paraves)
- Klad Avialae (Avialae)
- Klad Avebrevicauda (Avebrevicauda)
- Klad Pygostylia (Pygostylia)
- Klad Ornithothoraces (Ornithothoraces)
- Klad Euornithes (Euornithes)
- Klad Ornithurae (Ornithurae)
- Sınıf (Class) Kuşlar (Aves)
- Aile (Family) Martıgiller (Laridae)
- Bu içerik, Evrim Ağacı'nın tür gözlemleri ve türlere dair bilgileri barındıran Yaşam Ağacı projesinin bir parçası olarak hazırlanmıştır.
- Gözlem Ekle
Tanım ve Genel Bilgiler
Çoğunlukla denizlerde ve deniz kıyılarında yaşayan deniz kuşlarıdır. Uçma konusunda oldukça başarılıdırlar. Renkleri çoğu zaman beyaz ve beyaza yakın tonlar olsa da, bazı türleri siyah olabilir. Sumrular ve martılar her ne kadar birbirine benziyor gibi gözükse de aralarında büyük farklar vardır. Örneğin karşılaştırmak amaçlı gözlemlediğimiz sumru türüne buradan ulaşabilirsiniz.
Evrimsel Tarih ve Taksonomi
Charadriiformes isimli deniz kuşları takımına üyedirler. Yaklaşık 100 türü ve 22 cinsi tanımlanmıştır. Bu taksonomik aile, genel kanının aksine sadece martıları değil, sumruları (Sterninae spp.) ve Rynchops cinsi sumru benzeri deniz kuşlarını da barındırır. Eskiden sumrular Sternidae ailesinde; skimmer diye bilinen sumru benzeri kuşlar ise Rynchopidae ailesinde sınıflandırılırdı. Ancak son moleküler analizler, Laridae ailesine yakın olduklarını göstermiştir. Bu yüzden Laridae, monofiletik bir takson olmuştur ve genişletilmiştir.
Erken Eosen'e, yani yaklaşık 30-33 milyon yıl öncesine ait fosilleri mevcuttur. Örneğin Gaviota adlı cins, tarih öncesi martıların daha çok kıyı kuşları olduğuna işaret ediyor. Uçma konusunda günümüzdeki üyeler kadar başarılı olmadıkları ve doğal seçilim sonucu rüzgarları daha iyi kullanarak evrimleştikleri tahmin ediliyor. Daha geriye gidildiğinde Kretase sonlarında, korsan martı diye bilinen İngilizce "skua" kuşların (Stercorariidae) ve auk (Alcidae) diye bilinen penguen benzeri uçan kuşların son ortak atasından evrimleştiği düşünülüyor.
Ekolojik Dağılım ve Habitat
Dünya'nın her yerinde görülebilirler.
Davranış ve Etoloji
Uçma konusunda başarılı deniz kuşlarıdır. Rüzgarları iyi kullanarak hareket edebilirler. Genelde deniz üzerinde ve deniz kıyılarında uçarlar. Hatta çoğu, yerleşim alanlarının işgali sebebi ile insanlarla da iç içe yaşar. Bu yüzden insan tarafından beslenilmekten çekinmeyebilir. Martıların aksine sumrular denizlere dalabilir. Ayrıca sumrular uçarken kafaları öne eğik bir şekilde suyu tararlar ve bacakları uçuş anında gözükmez.
Diyet ve Metabolizma
Başlıca balık olmak üzere deniz hayvanları ile beslenir. Kozmopolit türler, simit ve patates gibi besinleri de yiyebilir. Ayrıca deniz hayatında evrimleşen bu kuşların çeşitli spesifik adaptasyonları mevcut. Örneğin gözlerinin üzerindeki özelleşmiş bezler (supraorbital gland) sayesinde kandaki tuz konsantrasyonunu dengelerler. Bu sayede birçok deniz kuşu gibi tuzlu su içebilirler.
İnsanlarla Etkileşim ve Kültürel Referanslar
Laridae ailesinde bulunan martılar, özellikle İstanbul'un önemli simgelerinden biridirler. Çoğunlukla simit atılan türlerden biri olan karabaş martı kaydımıza buradan ulaşabilirsiniz.
İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
Soru & Cevap Platformuna Git- 1
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 04/11/2024 02:10:40 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/7337
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.