Manyetik "DUR" İşaretleri, Ötücü Kuşların Üreme Alanlarına Yaptıkları Geri Dönüş Yolunda Yardımcı Oluyor!
eBird
- Türev
- Ornitoloji
- Bilim Haberciliği
Bu haber 2 yıl öncesine aittir. Haber güncelliğini yitirmiş olabilir; ancak arşivsel değeri ve bilimsel gelişme/ilerleme anlamındaki önemi dolayısıyla yayında tutulmaktadır. Ayrıca konuyla ilgili gelişmeler yaşandıkça bu içerik de güncellenebilir.
Göçücü kuşlar, her yıl aynı üreme bölgelerine ulaşabilmek için, Dünya'nın manyetik alanından elde ettikleri bilgileri kullanırlar. Özellikle manyetik eğim açısı, kuşlara hedeflerine ulaştığını belirten bir "DUR" tabelası görevini üstleniyor. Kuşların bacaklarına takılan metal bir halka ile hareketlerinin takip edildiği verilerin yeni bir analiziyle ortaya çıkan bu kanı, göçmen hayvanların manyetik alan kullanarak nasıl yön buldukları hakkındaki bilgi birikimimize katkıda bulunuyor.
Dünya'nın manyetik alanının bazı kuş türleri tarafından yön bulmak için kullandığına dair önemli kanıtlar olmasına rağmen, kesin mekanizma halen tam olarak anlaşılabilmiş değildir. Bazı teoriler, kuşların üreme alanlarına nasıl bu kadar olağanüstü bir hassasiyetle ulaşabildiklerini, kuşların sağ gözünde bulunan reseptörlerle algılanan, ışığa bağımlı manyetik pusulayla açıklamaya çalışmışlardır.[1], [2] Ancak ne zaman ve nerede duracaklarını nasıl bilebildikleri sorusu çözülememiştir.
Oxford Üniversitesi'nden Joseph Wynn ve Tim Guilford, Oldenburg Üniversitesi'ndeki meslektaşlarıyla bu soruya cevap verebilmek amacıyla saz kamışçını adlı bir ötücü kuşun göç yolu hareketlerini incelediler. Her yıl yazlarını geçirmek için Sahra Çölü üzerinden Avrupa'ya gelen bu göçmen kuşların verileri, 1940 ile 2018 yılları arasında bacaklarına halka takılmış 17.000'den fazla kuşun coğrafi hareketleri izlenerek elde edilmiştir.[3]
Tek Bir Manyetik Eğim Açısı
Araştırmacıların analizleri, saz kamışçınları göçe başlamadan önce tek bir manyetik eğim açısını öğrendiğini gösteriyor. Kuşlar, öğrendikleri bu eğim açısını, üreme alanlarına göç ederken bir nevi tek koordinatlı "dur" tabelası gibi kullanıyorlar.[3] Dünyanın farklı yerlerinde aynı eğim açısına sahip birden fazla bölge bulunabilir. Kuşların bu problemi, öğrendikleri eğim açısıyla karşılaştıkları ilk anda durarak çözüyorlar.
Ancak araştırmacılar, kuşların göçlerinde kullandıkları tek sistemin bu olmadığını da belirtmektedir.[3] Belli bir bölgenin manyetik alanı her yıl az da olsa değişmektedir. Buna manyetik seküler değişim adı verilmektedir. Bu değişimler dolayısıyla kuşların, gidecekleri bölgenin eğim açısını, başka ipuçlarıyla ve/veya sistemler ile birlikte kullanmaları gerekmektedir. Yoksa en küçük değişimin bile kuşlardaki filopatrinin (İng: "Philopatry", yani bir canlının beslenme veya üreme amacıyla belli bir bölgeye gitme eğilimi) bozulması anlamına gelir.[3] Araştırmacılar son olarak şu sözleri ekledi:
Yine de, elde ettiğimiz sonuçların, hem kuşlarda, hem de göçücü hayvanlarda daha kapsayıcı, alışılmadık bir uzun mesafeli yön bulma mekanizması için kanıt sağladığına inanıyoruz.
Evrim Ağacı'nda tek bir hedefimiz var: Bilimsel gerçekleri en doğru, tarafsız ve kolay anlaşılır şekilde Türkiye'ye ulaştırmak. Ancak tahmin edebileceğiniz gibi Türkiye'de bilim anlatmak hiç kolay bir iş değil; hele ki bir yandan ekonomik bir hayatta kalma mücadelesi verirken...
O nedenle sizin desteklerinize ihtiyacımız var. Eğer yazılarımızı okuyanların %1'i bize bütçesinin elverdiği kadar destek olmayı seçseydi, bir daha tek bir reklam göstermeden Evrim Ağacı'nın bütün bilim iletişimi faaliyetlerini sürdürebilirdik. Bir düşünün: sadece %1'i...
O %1'i inşa etmemize yardım eder misiniz? Evrim Ağacı Premium üyesi olarak, ekibimizin size ve Türkiye'ye bilimi daha etkili ve profesyonel bir şekilde ulaştırmamızı mümkün kılmış olacaksınız. Ayrıca size olan minnetimizin bir ifadesi olarak, çok sayıda ayrıcalığa erişim sağlayacaksınız.
Makalelerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu makalemizle ilgili merak ettiğin bir şey mi var? Buraya tıklayarak sorabilirsin.
Soru & Cevap Platformuna Git-
2
-
1
-
1
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
- Türev İçerik Kaynağı: Physics World | Arşiv Bağlantısı
- ^ W. Wiltschko, et al. (2011). The Mechanism Of The Avian Magnetic Compass. Procedia Chemistry, sf: 276-284. doi: 10.1016/j.proche.2011.08.035. | Arşiv Bağlantısı
- ^ R. Wiltschko, et al. (2021). The Magnetic Compass Of Birds: The Role Of Cryptochrome. Frontiers in Physiology. doi: 10.3389/fphys.2021.667000. | Arşiv Bağlantısı
- ^ a b c J. Wynn, et al. (2022). Magnetic Stop Signs Signal A European Songbird's Arrival At The Breeding Site After Migration. Science. doi: 10.1126/science.abj4210. | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 11/05/2025 01:02:57 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/11842
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
