Karanlık Maddenin Varlığı Dolaylı Olarak Gözlenmiş Olabilir!
- Çeviri
- Astrometri
- Fiziksel Kozmoloji
Bu haber 10 yıl öncesine aittir. Haber güncelliğini yitirmiş olabilir; ancak arşivsel değeri ve bilimsel gelişme/ilerleme anlamındaki önemi dolayısıyla yayında tutulmaktadır. Ayrıca konuyla ilgili gelişmeler yaşandıkça bu içerik de güncellenebilir.
Galaksimizin merkezinden beklenenden fazla miktarda gama ışını saçılıyor ve astrofizikçiler bu ışınların nereden geldiğini bilmiyor. Kesin olan bir şey şu: Bu duruma, galaksimizde bildiğimiz herhangi bir şey neden olamaz. MIT’den Tracy Slatyer ve meslektaşlarına göre bu ışınlar, karanlık madde parçacıklarının çarpışmasıyla oluşan fazlalıklar. Eğer doğruysa, bu gözlem evrenimizdeki karanlık maddenin ilk dolaylı keşfi olabilir.
Fizikçiler, zayıf etkileşimli ağır taneciklerden (WIMPs) oluşan karanlık maddenin, anti madde ve madde gibi hareket ederek, karşılaştıklarında birbirini imha ettiğini düşünüyor. Bu çarpışma, normal maddenin gama ışını ışığının yüksek enerjili fotonları gibi bir formda doğmasına neden olur.
Fermi Uzay Teleskopu da dâhil olmak üzere en iyi teleskoplarımız, karanlık maddenin yoğun olması gereken yer, yani Samanyolu Galaksisi’nin merkezini bu çarpışmaların sonuçlarını araştırmak için galaksinin merkezini inceliyor.
Toplanan veriler analiz edildiğinde beklenmedik bir sonuçla karşılaşıldı. Slatyer ile meslektaşları galaksinin merkezini çevreleyen 5 bin ışık yıllık alanda yaklaşık 10,000 ekstra foton buldu. Clare Moskowitz, Scientific American’a şöyle yazıyor:
Bir olasılık şu: Karanlık madde, bilinmeyen bir beşinci kuvvetle ilişkili Z veya Higgs bozonlarıyla yeni bir tip aracı parçacık vasıtası ile etkileşime giriyor olabilir. Karanlık maddenin keşfedilmesiyle birlikte doğanın yeni bir beşinci kuvvetini keşfetmek çok heyecan verici olabilir.
Bazı bilim insanlarının görüşüne göre, bu karanlık maddenin birbiriyle çarpışmasının bir sonucu değil. Bu sadece yeni, daha önce bilinmeyen bir pulsar sınıfı olabilir. Astrofizikçiler emin olmak için karanlık maddece zengin olmasını bekledikleri komşu galaksilerin merkezlerine bakmak istiyor. Eğer orada da fazlalık gama ışını görülürse, bu yeni bir şeylerin habercisi olabilir.
Evrim Ağacı'nda tek bir hedefimiz var: Bilimsel gerçekleri en doğru, tarafsız ve kolay anlaşılır şekilde Türkiye'ye ulaştırmak. Ancak tahmin edebileceğiniz Türkiye'de bilim anlatmak hiç kolay bir iş değil; hele ki bir yandan ekonomik bir hayatta kalma mücadelesi verirken...
O nedenle sizin desteklerinize ihtiyacımız var. Eğer yazılarımızı okuyanların %1'i bize bütçesinin elverdiği kadar destek olmayı seçseydi, bir daha tek bir reklam göstermeden Evrim Ağacı'nın bütün bilim iletişimi faaliyetlerini sürdürebilirdik. Bir düşünün: sadece %1'i...
O %1'i inşa etmemize yardım eder misiniz? Evrim Ağacı Premium üyesi olarak, ekibimizin size ve Türkiye'ye bilimi daha etkili ve profesyonel bir şekilde ulaştırmamızı mümkün kılmış olacaksınız. Ayrıca size olan minnetimizin bir ifadesi olarak, çok sayıda ayrıcalığa erişim sağlayacaksınız.
Makalelerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu makalemizle ilgili merak ettiğin bir şey mi var? Buraya tıklayarak sorabilirsin.
Soru & Cevap Platformuna Git-
13
-
8
-
5
-
5
-
2
-
1
-
1
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
- Çeviri Kaynağı: PBS | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 22/02/2025 11:34:21 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/2213
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
This work is an exact translation of the article originally published in PBS. Evrim Ağacı is a popular science organization which seeks to increase scientific awareness and knowledge in Turkey, and this translation is a part of those efforts. If you are the author/owner of this article and if you choose it to be taken down, please contact us and we will immediately remove your content. Thank you for your cooperation and understanding.
