İtalya'nın 3200 Hastayı Kapsayan Yeni Koronavirüs Raporunun Sonucu Net: Hangi Yaşta ve Cinsiyette Olursanız Olun, Evde Kalın!

20 Mart 2020 itibariyle yaşamını kaybedenler de eklendiğinde 4000'den fazla kişinin öldüğü İtalya'da, Dr. Faris Durmo, hayatını kaybeden 3200 hasta ile ilgili verileri paylaştı. Bu verilerin sonuçlarını, Türkiye için de öğretici olabileceği için sizlerle paylaşmak istiyoruz.

COVID-19 İzleme Raporu Sonuçları

Coğrafya

3200 kişinin açık ara en yoğun olduğu bölge; 2175 kişinin yaşamını yitirdiği ve Milano ve çevresini içeren Lombardiya bölgesi (%68). Bunu, %16.4 ile Emilia-Romagna takip ediyor. Hemen hemen İtalya'nın tüm bölgelerinde yaşamını yitiren insanlara rastlandı.

Yaş ve Cinsiyet İstatistikleri

Yaşamını kaybedenlerin ortalama yaşı 78.5 olarak belirlendi. Bu yaş aralığı, 31 ila 103 arasında değişiyor ve IQR değeri 73-85; yani ölenlerin yaşa göre dağılımının %25-%75 aralığının değişimi 73 ila 85 yıl arasındadır.

Hayatını kaybeden kadınların yaşlarının ortancası (medyanı) 82 civarında, erkeklerde ise ortanca 79 civarındadır. COVID-19 tanısı alanların genel ortancası ise 63 yaş civarındadır.

Yaşamını kaybeden 3200 kişinin yaşlara göre dağılımı şu şekilde belirlendi:

• 0-30 yaş: 0 ölüm
• 30-39 yaş: 9 ölüm
• 40-49 yaş: 27 ölüm
• 50-59 yaş: 93 ölüm
• 60-69 yaş: 329 ölüm
• 70-79 yaş: 1134 ölüm
• 80-89 yaş: 1309 ölüm
• 90 ve üzeri: 298 ölüm

Yaşamını kaybeden 3200 kişinin 2258'i erkek, 942'si kadın olarak belirlendi. Yani ölen kişiler arasında erkek/kadın oranı 2.39 düzeyindedir. Erkeklerde hastalık sıklığının kadınlara göre fazla olması da bunu etkilemiş olabilir; ancak erkeklerde ölüm sıklığı belirgin bir şekilde öndedir diyebiliriz.

Eşlik Eden (Altta Yatan) Hastalıklar

Yaşamını kaybeden 3200 hastanın sadece 481'inin altta yatan hastalıklarına (yani komorbiditelerine) ait veri var: Bu 481 kişinin, 6'sında (%1.2) altta yatan 1 hastalık, 113'ünde (%23.5) iki hastalık, 128'inde (%26.6) 3 hastalık, 234'ünde ise 4 veya daha fazla hastalık vardı.

Yaşamını yitiren 481 COVID-19 hastasının altta yatan ana hastalıkları şu şekilde belirlendi:

• Hipertansiyon: 355 (%73.8)
• Diyabet: 163 (%33.9)
• İskemik kalp hastalığı: 145 (%30.1)
• Atrial fibrilasyon: 106 (%22.0)
• Kronik böbrek yetmezliği: 97 (%20.2)
• Kanser: 94 (%19.5)
• KOAH: 66 (%13.7)
• Demans: 57 (%11.9)
• İnme: 54 (%11.2)
• Kronik karaciğer hastalığı: 18 (%3.7)

Hastalık Belirtileri

Yaşamını yitiren 3200 COVID-19 hastasında görülen hastalık belirtileri şu şekilde belirlendi:

• Ateş: %76 
• Solunum Sıkıntısı: %73
• Öksürük: %40
• İshal: %8
• Kanlı balgam: %1

Başvuru anında yakınması olmayan hasta sayısı sadece %5 olarak belirlendi. Yaşamını yitiren 3200 COVID-19 hastasında ayrıca şu durumlara da rastlandı:

• Akut Solunum Bozukluğu Sendromu (ARDS): 96.5
• Böbrek yetmezliği: %29.2
• Kalp yetmezliği: %10.4
• Eklenen başka enfeksiyon: % 8.5

Kullanılan İlaç İstatistikleri

Hastaların daha önceden kullandığı ilaç bilgileri ile yorum yapmak ne yazık ki şu etapta pek mümkün değil; ancak bu, hasta yoğunluğunun derecesi ve kayıt tutmanın zorluğu düşünüldüğünde son derece anlaşılırdır.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Neden Desteğe İhtiyacımız Var?

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.

Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.

Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.

Destek Ol

Müddet Tahmini (Prognoz)

Yaşamını yitiren 3200 COVID-19 hastasında prognoz şu şekilde gözüküyor:

• İlk bulgunun ortaya çıkmasında yaşamını yitirmeye kadar geçen ortalama süre: 8 gün
• İlk bulgudan hastaneye yatışa kadar ortalama süre 4 gün.
• Hastaneye yatıştan sonra yaşamını kaybetme süresi ortalama 4 gün.

Diğer İstatistikler

Yaşamını yitiren 3200 COVID-19 hastasında dikkat çeken bazı diğer istatistikler ise şu şekilde:

• 50 yaşının altında yaşamını yitiren sadece 36 kişi (%1.1)
• Bunların dokuzu 40 yaşının altında (8 erkek, 1 kadın)
• Bu dokuz kişinin yedisine ait bilgi var ve hepsinde kalp, böbrek hastalığı diyabet, obezite gibi hastalıklar mevcut.

Tüm Bunlar Ne Anlama Geliyor?

İtalya belki de son 100 yıllık tarihinin en zorlu sağlık sorunu ile karşı karşıya. Sağlık çalışanlarının neredeyse tamamının içinde olduğu bir süreç. Çok zor koşullarda çok büyük emek veriliyor, buna hiçbir şüphe yok.

Stuart Ramsay

Görünen o ki, İtalya'da yaşamını kaybeden 3200 COVID-19 hastasının tamamına yakını 60 yaşın üzerinde (özellikle 70-80 yaş), erkeklerde daha sık, ve hastaların büyük bölümünde eşlik eden hastalıklar (komorbidite) var. Başta hipertansiyon gibi, eşlik eden bu hastalıklar, bu yaş grubunun sık problemleri. Bunların yaşamını kaybetme ile olan ilişkisi için, kurtulan hastalar ile karşılaştırmalar yapmak gerekmektedir. Dosya kayıt verilerinde her zaman pozitif olan bulgu, sorunun nedeni değildir.

0-30 yaş arasında yaşamını kaybeden hasta yok. Bu, bir yandan ironik ve trajik bir şekilde sevindirici bir haber olmakla birlikte, ülkeler arasında yaş dağılımlarının fark gösterebileceği hatırlanmalıdır. Önlemler, her yaş için geçerlidir ve sosyal mesafelendirme kurallarına sıkı sıkıya uyulmalıdır.