Istakoz güvesi (Stauropus fagi)
Gökhan Eren
- Taksonomi
- Lepidopteroloji
- Bilimsel Adı Stauropus fagi
- Halk Arasındaki Türkçe Adı Istakoz güvesi
- Halk Arasındaki İngilizce Adı Lobster moth
- Üst Alan (Superdomain) Neomura
- Tip (Type) Ökaryotlar (Eukaryota)
- Alem (Kingdom) Hayvanlar (Animalia)
- Alt Alem (Subkingdom) Gerçek Dokulular (Eumetazoa)
- Tip (Type) Parahoxlu Hayvanlar (Parahoxozoa)
- Klad İlkin Ağızlılar (Protostomia)
- Üst Şube (Superphylum) Ekdisozoa (Ecdysozoa)
- Şube (Phylum) Eklembacaklılar (Arthropoda)
- Klad Pancrustacea
- Alt Şube (Subphylum) Altı bacaklılar (Hexapoda)
- Sınıf (Class) Böcekler (Insecta)
- Takım (Order) Pul Kanatlılar (Lepidoptera)
- Tür (Species) Istakoz güvesi (Stauropus fagi)
- Bu içerik, Evrim Ağacı'nın tür gözlemleri ve türlere dair bilgileri barındıran Yaşam Ağacı projesinin bir parçası olarak hazırlanmıştır.
- Gözlem Ekle
Gözlem Bilgileri
Sakarya'nın Karasu ilçesinde bir fındık bahçesinde gözlemlediğimiz tırtıl (larva) aşamasında birey. Bu türün tırtıl aşaması, 2015 ve 2018 yıllarının ağustos aylarında iki kez gözlemlenmiştir.
Tanım ve Genel Bilgiler
Istakoz güvesi (Stauropus fagi) yetişkini yaklaşık 40-70 milimetre arasında değişen bir kanat açıklığına sahiptir. Tırtıl (larva) döneminde ıstakozu andırdığı için bu isim verilmiştir. Kahverengi ile gri arasında bir renk tonuna sahiptir. Distal (vücuttan uzak) bölmeleri açık tonlara sahiptir. Tırtıllarının genel görünümü kırmızımsı kahverengidir. Dinlenme pozisyonunda kanatların costa ve apex geriye protrüzyon gösterir.
Evrimsel Tarih ve Taksonomi
Bu tür ilk olarak taksonominin babası sayılan meşhur İsveçli doğa bilimci Carl Linnaeus tarafından Sistema Naturae eserinin 10. baskısında tanımlanmıştır. Diğer kelebekler ve güveler ile birlikte Lepidoptera takımında sınıflandırılırlar. Bu takım içerisinde özellikle tropikal güvelerin bulunduğu Notodontidae familyasına ait bir güvedir.
Ekolojik Dağılım ve Habitat
Deniz seviyesinden yaklaşık 1000 m yüksekliğe kadar yaprak döken ormanlık alanlarda ve daha nadir olarak park ve bahçelerde bulunur. Tırtıllar genellikle karanlık, nemli, gölgeli alanlarda bulunur. Istakoz güvesinin ergin formu mayıs veya haziran aylarında ortaya çıkar. Avrupa'nın çoğu bölümünde (İrlanda, İngiltere, İspanya, Türkiye) ve Asya’nın ılıman bölgelerinde bulunurlar.
Popülasyon ve Koruma Statüsü
Stauropus fagi türü, bu cins içindeki en yoğun ve en yaygın türdür. Popülasyonu çok fazla olmamakla birlikte, tehdide yakın veya tehdit altında değildir. IUCN Kırmızı Liste içerisinde LC yani Asgari Endişe (Least Concern) kategorisinde sınıflandırılırlar.
Davranış ve Etoloji
Yumurtadan çıkan tırtıl olağanüstü uzun bacaklara ve şişmiş bir anal segmente sahiptir ve 1. ve 2. instarlarda karınca benzeri görünüme sahiptir. Tıpkı bir karınca gibi gergin bir şekilde hareket eder ve diğer Stauropus tırtılları da dahil olmak üzere yaklaşan diğer küçük böceklere saldırır. Genel görünümü kırmızımsı kahverengidir ve dinlenme konumunda mükemmel bir kamuflaj imkanı tanır. Kurumuş yapraklar arasında fark etmek oldukça zordur. Zaten bazı doğa fotoğrafçıları arasında da mucize tür olarak bilinir. Ancak tehdit algılarsa tırtıl uzun bacaklarını tehditkar bir şekilde dışarı atar (ıstakoz görünümü gibi). Bu savunma davranışının kuşların saldırmasını ve yemesini gerçekten engelleyip engellemediği bilinmemektedir. Ergin bireyler, ağaç gövdelerinin üzerinde gündüzleri dinlenme durumundayken, kanat desenleri üzerinde bulunduğu ağaç kabuğuyla mükemmel derecede uyum sağlar.
Diyet ve Metabolizma
Yumurtaları; meşe (Quercus), kayın (Fagus), huş ağacı (Betula) veya fındık (Corylus) yaprakları üzerinde bulunur. Yetişkin bireyler çiçek özü ve nektar ile beslenir.
Evrim Ağacı'nda tek bir hedefimiz var: Bilimsel gerçekleri en doğru, tarafsız ve kolay anlaşılır şekilde Türkiye'ye ulaştırmak. Ancak tahmin edebileceğiniz gibi Türkiye'de bilim anlatmak hiç kolay bir iş değil; hele ki bir yandan ekonomik bir hayatta kalma mücadelesi verirken...
O nedenle sizin desteklerinize ihtiyacımız var. Eğer yazılarımızı okuyanların %1'i bize bütçesinin elverdiği kadar destek olmayı seçseydi, bir daha tek bir reklam göstermeden Evrim Ağacı'nın bütün bilim iletişimi faaliyetlerini sürdürebilirdik. Bir düşünün: sadece %1'i...
O %1'i inşa etmemize yardım eder misiniz? Evrim Ağacı Premium üyesi olarak, ekibimizin size ve Türkiye'ye bilimi daha etkili ve profesyonel bir şekilde ulaştırmamızı mümkün kılmış olacaksınız. Ayrıca size olan minnetimizin bir ifadesi olarak, çok sayıda ayrıcalığa erişim sağlayacaksınız.
Makalelerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu makalemizle ilgili merak ettiğin bir şey mi var? Buraya tıklayarak sorabilirsin.
Soru & Cevap Platformuna Git-
5
-
4
-
2
-
1
-
1
-
1
-
1
-
1
-
1
-
0
-
0
-
0
- learnaboutbutterflies. Lobster Moth. (9 Mart 2019). Alındığı Tarih: 9 Mart 2019. Alındığı Yer: learnaboutbutterflies | Arşiv Bağlantısı
- pyrgus. Stauropus Fagi (Linnaeus, 1758). (9 Mart 2019). Alındığı Tarih: 9 Mart 2019. Alındığı Yer: pyrgus | Arşiv Bağlantısı
- UKmoths. Lobster Moth Stauropus Fagi. (9 Mart 2019). Alındığı Tarih: 9 Mart 2019. Alındığı Yer: UKmoths | Arşiv Bağlantısı
- Wikipedia. Lobster Moth. (9 Mart 2019). Alındığı Tarih: 9 Mart 2019. Alındığı Yer: Wikipedia | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 12/05/2025 00:01:30 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/7667
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
