Evrimsel Biyolojinin Öngörü Gücü: Darwin ve Wallace, Henüz Keşfedilmemiş Bir Güveyi Evrimi Kullanarak 20 Yıl Önceden Tahmin Etti!
Wikipedia
Madagaskar'da yaşayan dev atmaca güvesi 1882'de keşfedildi. Fakat varlığı 20 yıl önce - ve yaklaşık 9000 km uzakta - Charles Darwin tarafından tahmin edilmişti!
Charles Darwin, 1862 yılında orkidelerdeki polinatör böcekleri araştırırken, İngiliz bahçe ve arazi sahibi iş adamı James Bateman tarafından bir mektup alır. Mektup içerisinde James'in oğlu tarafından yerleştirilmiş, Angraecum sesquipedale (Darwin'in orkidesi olarak adlandırılacaktır) türü, Madagaskar'dan bir orkide vardır.
Darwin, çiçeği gördüğünde en çok mahmuz (spur) uzunluğundan etkilenir! Yakın arkadaşı, botanikçi Joseph Hooker'a yazdığı mektupta şunları belirtir:
Bay Bateman'dan böyle bir kutu aldım, Angræcum sesquipedalia türünün neredeyse 30 cm uzunluğunda hayret verici bir nektar organı var! - Tanrım! Hangi böcek bunu emebilir?
Gerçekten de eğer bir böcek nektara erişmek istiyorsa, en azından 25-30 cm uzunluğunda bir boruyu geçmesi gerekiyordu. Zaten tür adındaki "sesquipedale" İngilizce "one and a half feet" demek, yani yaklaşık "30 santimetre uzunluğuna" denk geliyor.
Çiçeği incelerken, mahmuzdan içeriye bir sonda gönderen Darwin, 1862'de yayımladığı Orkidelerin Fertilizasyonu kitabında "Nektara erişmek için hortumu (proboscis) bu kadar uzun olan bir polinatör güve olmalı." diye belirtmiştir. Yani hortumu 30 cm'e erişebilen dev bir güveyi öngörmüştü.
Fakat entomologlar Darwin'in doğal seçilim kuramına karşı çıkan en büyük muhalifler arasındaydı. Darwin'in bu hipotezini de çoğu desteklemedi. Hatta Darwin, Charles Lyell'a yazdığı bir mektupta "Sadece entomologlar evrimi yarım yüzyıl geriye atmada yeterli." şeklinde ironik sözler bile sarf etmiştir.
Yaklaşık 5 yıl sonra 1867 yılında Alfred Russel Wallace, Darwin'in hipotezini destekleyen bir makale yayımladı. Alfred'in makalede anlattığına göre Afrika atmaca güvesi olarak bilinen Xanthopan morganii (Eski sınıflandırması Macrosila morganii) türü, bu denli uzunluğa erişebilen bir hortuma sahipti! Makalenin notlar kısmında Wallace, böyle bir güvenin Madagaskar'da yaşadığının tahmin edildiğine ve adayı ziyaret eden bilim insanlarının tıpkı Neptün'ü keşfeden bilim insanları gibi böyle bir türü "araması" gerektiğine vurgu yapmıştır. Zira Neptün de Newton'un kütle çekim ve hareket yasaları kapsamında önceden var olduğu "tahmin edilen" bir gezegendi. Yani atmaca güvesi gibi doğrudan gözlemlenmeden dahi varlığı biliniyordu.
Daha sonra atmaca güveleri (Sphingidae) üzerinde çalışan Walter Rothschild ve Karl Jordan adlı iki entomoloğa, Madagaskar'da çalışan Charles Oberthür ve Jules Paul Mabille isimli iki entomolog tarafından bir dişi ve bir erkek Afrika atmaca güvesi (Xanthopan morganii) örneği gönderiliyor.
İncelemeler sonunda Wallace ve Darwin'in haklı olduğu anlaşılıyor, hatta Darwin'in hipotezinden yararlanan Wallace'ın spesifik tahmini daha da tutarlı bulunuyor. Isaac Newton'un dediği gibi "Eğer daha uzağı görebiliyorsam bu, benden önceki devlerin omuzlarında durduğum içindir." Bu yüzden Madagaskar'daki popülasyona "praedicta" yani "tahmin edilen" adı veriliyor. Dolayısıyla Madagaskar'da izole olan popülasyon Xanthopan morganii praedicta alt türü ile bilinir.
Fakat çalışmayı yürüten Walter Rothschild ve Karl Jordan hiçbir şekilde Darwin'in öngörüsünden bahsetmemişti bile! Evet, Wallace kadar spesifik bir çalışma yürütmemişti ve "aranıyor posteri" yayımlamamıştı; ancak bilim, kayıtlar üzerinden yapılıyorsa, ilk kaydı veya "fikri" belirten kişi olan Darwin de en azından bir atıf almalıydı.
Beyaz olan Afrika popülasyonundan ayrılan pembemsi renk tonu ile Madagaskar'daki alt tür "Wallace'ın atmaca güvesi" olarak tanımlandı. Ayrıca ön kanattaki apikal siyah çizgi de Afrika popülasyonundan daha genişti.
Evrim Ağacı'nın çalışmalarına Kreosus, Patreon veya YouTube üzerinden maddi destekte bulunarak hem Türkiye'de bilim anlatıcılığının gelişmesine katkı sağlayabilirsiniz, hem de site ve uygulamamızı reklamsız olarak deneyimleyebilirsiniz. Reklamsız deneyim, sitemizin/uygulamamızın çeşitli kısımlarda gösterilen Google reklamlarını ve destek çağrılarını görmediğiniz, %100 reklamsız ve çok daha temiz bir site deneyimi sunmaktadır.
KreosusKreosus'ta her 10₺'lik destek, 1 aylık reklamsız deneyime karşılık geliyor. Bu sayede, tek seferlik destekçilerimiz de, aylık destekçilerimiz de toplam destekleriyle doğru orantılı bir süre boyunca reklamsız deneyim elde edebiliyorlar.
Kreosus destekçilerimizin reklamsız deneyimi, destek olmaya başladıkları anda devreye girmektedir ve ek bir işleme gerek yoktur.
PatreonPatreon destekçilerimiz, destek miktarından bağımsız olarak, Evrim Ağacı'na destek oldukları süre boyunca reklamsız deneyime erişmeyi sürdürebiliyorlar.
Patreon destekçilerimizin Patreon ile ilişkili e-posta hesapları, Evrim Ağacı'ndaki üyelik e-postaları ile birebir aynı olmalıdır. Patreon destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi 24 saat alabilmektedir.
YouTubeYouTube destekçilerimizin hepsi otomatik olarak reklamsız deneyime şimdilik erişemiyorlar ve şu anda, YouTube üzerinden her destek seviyesine reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. YouTube Destek Sistemi üzerinde sunulan farklı seviyelerin açıklamalarını okuyarak, hangi ayrıcalıklara erişebileceğinizi öğrenebilirsiniz.
Eğer seçtiğiniz seviye reklamsız deneyim ayrıcalığı sunuyorsa, destek olduktan sonra YouTube tarafından gösterilecek olan bağlantıdaki formu doldurarak reklamsız deneyime erişebilirsiniz. YouTube destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi, formu doldurduktan sonra 24-72 saat alabilmektedir.
Diğer PlatformlarBu 3 platform haricinde destek olan destekçilerimize ne yazık ki reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. Destekleriniz sayesinde sistemlerimizi geliştirmeyi sürdürüyoruz ve umuyoruz bu ayrıcalıkları zamanla genişletebileceğiz.
Giriş yapmayı unutmayın!Reklamsız deneyim için, maddi desteğiniz ile ilişkilendirilmiş olan Evrim Ağacı hesabınıza üye girişi yapmanız gerekmektedir. Giriş yapmadığınız takdirde reklamları görmeye devam edeceksinizdir.
Moleküler modellemelerin gösterdiğine göre Afrika alt türü X. morganii morganii ile Madagaskar alt türü X. morganii praedicta, yaklaşık 7.4 ± 2.8 milyon yıl önce ayrıldığı hesaplanmıştır. Bu da A. sesquipedale ile A. sororium türü orkidelerin evrimleştiği zaman dilimine denk geliyor. İşte ko-evrim veya birlikte evrim ancak bu kadar güzel gözlemlenebilirdi!
Ayrıca Evrim Ağacı olarak oluşturduğumuz Yaşam Ağacı projemizdeki atmaca güveleri kayıtlarımıza buradan ulaşabilirsiniz.
İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
Soru & Cevap Platformuna Git-
27
-
10
-
8
-
7
-
5
-
4
-
3
-
3
-
3
-
2
-
2
-
2
- Türev İçerik Kaynağı: Wikipedia | Arşiv Bağlantısı
- Down Bromley Kent. Darwin Correspondence Project. (9 Haziran 2020). Alındığı Tarih: 9 Haziran 2020. Alındığı Yer: Darwin Project | Arşiv Bağlantısı
- California Academy of Sciences. Darwin's Hawkmoth. (9 Haziran 2020). Alındığı Tarih: 9 Haziran 2020. Alındığı Yer: California Academy of Sciences | Arşiv Bağlantısı
- EUROPEANA. The Story Of Darwin And The Comet Orchid. (9 Haziran 2020). Alındığı Tarih: 9 Haziran 2020. Alındığı Yer: Europeana | Arşiv Bağlantısı
- Kritsky, Gene. (2001). Darwin's Madagascan Hawk Moth Prediction. American Entomologist, sf: 206-210. | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 21/11/2024 12:18:38 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/8873
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
