İnsomni (Uykusuzluk Hastalığı)
Medical News Today
- Özgün
- Klinik Psikoloji
- Psikiyatri
İnsomni; uykuya dalmakta güçlük çekme, uyuyor durumda kalmakta sıkıntı yaşama, veya huzursuz bir uykuyu deneyim edinme gibi sorunlara tekabül etmektedir. Uykuya kolayca dalabilen birisi yine de insomniye sahip olabilir. Eğer siz zaman zaman iyi bir gece uykusu çekmekte sıkıntı yaşıyorsanız endişelenmeyin. Hemen hemen herkes aynı şeyi yaşıyor. Fakat, insomniye sahip olan insanlar bunu daha sık ve sürekli bir şekilde yaşamaktadırlar (Passer ve Smith, 2008).
İnsomniye sahip olan birçok kişi ne kadar süre uyku kaybettiğini veya ne kadar süre uykuya dalmakta güçlük çektiğini abartmaktadır. Yani, birisi 20 dk boyunca uyanık bir şekilde uzanıyorsa, bunu bir saat olarak algılayabilir. İnsonmi, hala en yaygın uyku hastalığıdır, ve ülkeden ülkeye toplum içinde karşılaşılma sıklığı %10 dan %40’lara kadar değişkenlik göstemektedir (Ohayon ve Lemoine, 2004).
Bazı insanlar genetik olarak insomniye yatkındırlar. Tıbbi durumlar, anksiyete ve depresyon gibi psikolojik sorunlar ve bazı ilaçlar uyku düzenini bozabilir. Buna ek olarak, endişe, evde/işte stres, zarar verici alışkanlıklar, jet uyumsuzluğu veya gece vardiyalı işler de uyku örüntüsünü etkileyebilir (Passer ve Smith, 2008).
Psikologlar, insomniyi azaltmak ve uyku kalitesini geliştirebilmek için, ilaç içermeyen birçok tedavi yöntemini ön plana çıkarmışlardır. Bunlardan birisi de, “uyarıcı kontrolü” dür. Bu tedavi, uyku çevresine ilişkin bir uyarıcıyla uykuyu ilişkilendirmeye dayalı olarak bedeninizi şartlandırmaktır. Bu örneğin yatak olabilir. Yatak, uyku ile ilişkilendirilir ve beden bu şekilde şartlandırılır. Yatağın uyku ile ilişkilendirilmesi için uyumaz durumdayken yaptığımız aktivitelerin yatakta gerçekleşmemesi gerekmektedir (Bootzin, 2002). Örneğin, uyku sorunu yaşıyorsanız, yatakta tv seyretmeyin, çalışmayın veya yatak odasında atıştırmayın. Yatağınızı yalnızca uyumak için kullanın. Eğer 10 dakika içerisinde uyuyamıyorsanız, kalkın ve yatak odanızı terk edin. Uykunuz gelene kadar rahatlatıcı bir şeyler yapın ve sonra yatağınıza dönün.
Evrim Ağacı'nda tek bir hedefimiz var: Bilimsel gerçekleri en doğru, tarafsız ve kolay anlaşılır şekilde Türkiye'ye ulaştırmak. Ancak tahmin edebileceğiniz Türkiye'de bilim anlatmak hiç kolay bir iş değil; hele ki bir yandan ekonomik bir hayatta kalma mücadelesi verirken...
O nedenle sizin desteklerinize ihtiyacımız var. Eğer yazılarımızı okuyanların %1'i bize bütçesinin elverdiği kadar destek olmayı seçseydi, bir daha tek bir reklam göstermeden Evrim Ağacı'nın bütün bilim iletişimi faaliyetlerini sürdürebilirdik. Bir düşünün: sadece %1'i...
O %1'i inşa etmemize yardım eder misiniz? Evrim Ağacı Premium üyesi olarak, ekibimizin size ve Türkiye'ye bilimi daha etkili ve profesyonel bir şekilde ulaştırmamızı mümkün kılmış olacaksınız. Ayrıca size olan minnetimizin bir ifadesi olarak, çok sayıda ayrıcalığa erişim sağlayacaksınız.
Makalelerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu makalemizle ilgili merak ettiğin bir şey mi var? Buraya tıklayarak sorabilirsin.
İlgili Sorular
Soru & Cevap Platformuna Git-
21
-
6
-
4
-
3
-
2
-
1
-
1
-
1
-
0
-
0
-
0
-
0
- J. Williams, et al. (2013). Cognitive Behavioral Treatment Of Insomnia. Chest, sf: 554-565. | Arşiv Bağlantısı
- M. M. Ohayon, et al. (2004). Sleep And Insomnia Markers In The General Population. Encephale, sf: 135-140. | Arşiv Bağlantısı
- M. Passer, et al. (2007). Psychology: The Science Of Mind And Behavior. ISBN: 0073382760. Yayınevi: McGraw-Hill Humanities/Social Sciences/Languages.
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 22/02/2025 07:52:12 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/1509
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
