İnsomni (Uykusuzluk Hastalığı)
İnsomni; uykuya dalmakta güçlük çekme, uyuyor durumda kalmakta sıkıntı yaşama, veya huzursuz bir uykuyu deneyim edinme gibi sorunlara tekabül etmektedir. Uykuya kolayca dalabilen birisi yine de insomniye sahip olabilir. Eğer siz zaman zaman iyi bir gece uykusu çekmekte sıkıntı yaşıyorsanız endişelenmeyin. Hemen hemen herkes aynı şeyi yaşıyor. Fakat, insomniye sahip olan insanlar bunu daha sık ve sürekli bir şekilde yaşamaktadırlar (Passer ve Smith, 2008).
İnsomniye sahip olan birçok kişi ne kadar süre uyku kaybettiğini veya ne kadar süre uykuya dalmakta güçlük çektiğini abartmaktadır. Yani, birisi 20 dk boyunca uyanık bir şekilde uzanıyorsa, bunu bir saat olarak algılayabilir. İnsonmi, hala en yaygın uyku hastalığıdır, ve ülkeden ülkeye toplum içinde karşılaşılma sıklığı %10 dan %40’lara kadar değişkenlik göstemektedir (Ohayon ve Lemoine, 2004).
Bazı insanlar genetik olarak insomniye yatkındırlar. Tıbbi durumlar, anksiyete ve depresyon gibi psikolojik sorunlar ve bazı ilaçlar uyku düzenini bozabilir. Buna ek olarak, endişe, evde/işte stres, zarar verici alışkanlıklar, jet uyumsuzluğu veya gece vardiyalı işler de uyku örüntüsünü etkileyebilir (Passer ve Smith, 2008).
Psikologlar, insomniyi azaltmak ve uyku kalitesini geliştirebilmek için, ilaç içermeyen birçok tedavi yöntemini ön plana çıkarmışlardır. Bunlardan birisi de, “uyarıcı kontrolü” dür. Bu tedavi, uyku çevresine ilişkin bir uyarıcıyla uykuyu ilişkilendirmeye dayalı olarak bedeninizi şartlandırmaktır. Bu örneğin yatak olabilir. Yatak, uyku ile ilişkilendirilir ve beden bu şekilde şartlandırılır. Yatağın uyku ile ilişkilendirilmesi için uyumaz durumdayken yaptığımız aktivitelerin yatakta gerçekleşmemesi gerekmektedir (Bootzin, 2002). Örneğin, uyku sorunu yaşıyorsanız, yatakta tv seyretmeyin, çalışmayın veya yatak odasında atıştırmayın. Yatağınızı yalnızca uyumak için kullanın. Eğer 10 dakika içerisinde uyuyamıyorsanız, kalkın ve yatak odanızı terk edin. Uykunuz gelene kadar rahatlatıcı bir şeyler yapın ve sonra yatağınıza dönün.
İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
İçerikle İlgili Sorular
Soru & Cevap Platformuna Git- 21
- 5
- 4
- 3
- 2
- 1
- 1
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- J. Williams, et al. (2013). Cognitive Behavioral Treatment Of Insomnia. Chest, sf: 554-565. | Arşiv Bağlantısı
- M. M. Ohayon, et al. (2004). Sleep And Insomnia Markers In The General Population. Encephale, sf: 135-140. | Arşiv Bağlantısı
- M. Passer, et al. (2007). Psychology: The Science Of Mind And Behavior. ISBN: 0073382760. Yayınevi: McGraw-Hill Humanities/Social Sciences/Languages.
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 02/11/2024 18:33:26 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/1509
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.