Hassiyum

Özellikler

Hassiyum, "Hs" sembolü ile gösterilen ve atom numarası 108 olan kimyasal bir elementtir. Hassiyum, oldukça radyoaktif bir elementtir. Bilinen en kararlı izotopları yaklaşık on saniyelik yarı ömürlere sahiptir. Hassiyum, süper ağır bir elementtir. Laboratuvarlarda, ağır çekirdeklerin daha hafif olanlarla kaynaştırılmasıyla çok küçük miktarlarda üretilmiştir. Elementin doğa da oluşabileceği düşünülmektedir; fakat henüz doğada izine hiç rastlanmamıştır.

Periyodik tabloda hassiyum, 7. periyot ve 8. grubunda bulunan bir geçiş elementidir. Bu nedenle 6d serisi geçiş metallerinin altıncı üyesidir. Yapılan deneyler hassiyumun osmiyuma daha ağır homolog olarak davrandığını, oksijenle kolayca reaksiyona girerek uçucu bir tetroksit oluşturduğunu doğrulamıştır. Hassiyumun kimyasal özellikleri sadece kısmen karakterize edilebilmiştir, ancak diğer 8. grup elementlerin kimyası ile benzer davrandığı düşünülmektedir.

Bulunma Sıklığı ve Üretimi

Hassiyum yapay olarak üretilen ve doğada bulunmayan elementlerden biridir. Yalnızca küçük miktarlar üretilmiştir. Bir kurşun izotopunun (Pb-208) atomlarının, bir demir izotopunun (Fe-58) iyonlarıyla bombardıman edilmesiyle elde edilir. Darmstadt ekibi, bombardımanı yapmak için doğrusal bir hızlandırıcı kullanarak Hs-265 ve serbest bir nötron üretmiştir.

Uygulama ve Kullanım Alanları

Sadece küçük miktarlarda hassiyum yapıldığı için ticari bir kullanımı yoktur. Şu anda sadece bilimsel çalışmalarda kullanılmaktadır.

Tarihi

1984'te Peter Armbruster ve Gottfried Münzenber, diğer takım arkadaşları ile birlikte Almanya'daki Gesellschaft für Schwerionenforschung'da bir deney yaparken, ilk hassiyum elementini üretmişlerdir. Ekip, kurşun atomlarını doğrusal bir hızlandırıcıda demir iyonlarıyla bombalamış ve sonuç olarak hassiyum-265 atomları ve 1 adet serbest nötron elde etmişlerdir.

Etimolojisi

Hassiyum elementi ismini Almanya'nın Hessen eyaletinden almıştır. İsim, Hassias'ın Latince versiyonundan türetilmiştir.

Önlem ve Güven

Hassiyumun Sağlığa Etkileri

Çok dengesiz bir yapısı olduğu için, oluşan herhangi bir miktarı diğer elementlere o kadar hızlı ayrışır ki, insan sağlığı üzerindeki etkilerini araştırmak için hiçbir neden yoktur.

Hassiyumun Çevresel Etkileri

Son derece kısa yarılanma ömrü nedeniyle, hassiyumun çevreye herhangi bir etkisi bulunmamaktadır.

İlginç Bilgiler ve Diğer

• Element, adını Alman eyaleti Hesse'den almıştır.
• Sovyet bilim insanı Victor Cherdyntsev, 1968'de molibdenit numunesinde doğal olarak oluşan hassiyum keşfettiğini iddia eden ilk kişi oldu.
• Bir Rus ekibi, 1978'de hassiyum sentezlemeye çalışan ilk ekipti, ancak başarısız oldu.
• Beş yıl sonra, aynı ekip başka hassiyum izotoplarını tekrar üretmeye çalıştı ve Hs-270, Hs-264 ve Hs-263'ü sentezledi.
• İlk olarak 1983'te H-264'ü üreten deneyin bir tekrarı 1984'te başarılı oldu.
• Radyoaktif, sentetik bir element olan hassiyum, Dünya'da doğal olarak oluşmaz.
• Tarih boyunca hassiyum örnekleri yalnızca bir avuç atomdan oluşmaktadır.
• Hassiyum o kadar hızlı bozulur ki araştırmacılar, elementin gözlemlenebilir bir miktarını dahi elde edememektedirler.