Dünyanın En Büyük Hayvanı Olan Mavi Balinalar Ne Yer ve Nasıl Sindirir?

Mavi balinalar (Balaenoptera musculus), dünyadaki en büyük çubuklu balina türüdür. Çubuklu balinaların dişleri yoktur, yalnızca üst çenelerinde balina çubuğu adı verilen yapılar bulunur. Dişleri bulunmayan bu balina türlerine balen balinalar denilmektedir. Mavi balinalar, 30,5 metreye ulaşabilen boyları ve 180 tona ulaşabilen ağırlıkları ile dünya üzerinde yaşamış en büyük hayvanlardır. Her ne kadar isimleri mavi olsa da mavimsi gri renktedirler. Geniş, düz bir kafaya ve küçük bir sırt yüzgecine sahiptirler. Bütün balinalar gibi memelidirler ve doğum yaparlar. Yeni doğan bir mavi balina, yaklaşık 7 metre uzunluğa ve 30 ton ağırlığa sahip olabilir. Bu ağırlıklarının üzerine her gün 100 kilogram ekleyebilirler. Bu yazımızda, yeni doğduklarında bile bu kadar büyük olan bu hayvanların nasıl beslendiklerini ve sindirim sistemlerinin nasıl çalıştığını inceleyeceğiz.

Mavi Balinalar Nasıl Beslenir?

Mavi balinaların beslenmesini temel olarak kril (Euphausiacea) denilen karides benzeri çok küçük kabuklu canlılar oluşturur ancak nadiren de olsa küçük balıklarla da beslenirler. Aşağıda bu beslenme anı görülmektedir:

Kriller soğuk sularda yaşar ve başta balinalar olmak üzere fokların ve penguenlerin temel besinlerini oluştururlar. Mavi balinalar krilleri tüketebilmek için ağızlarını açarak kril sürüsüne bulunduğu yere doğru yüzer ve içinde krillerin de bulunduğu yaklaşık 3 ton suyu bir seferde ağızlarına alarak 100 ile 400 ağız epitelinin boynuzumsu kılıflarından oluşan, balina çubuğu ya da balina tarağı denilen yapıdan geçirerek süzerler. Bu süzme işlemi sonucunda ağızlarında sadece kriller kalır. Mavi balinalar bu şekilde günde 40 milyon kril tüketebilmektedir.

Youtube (Slater Moore)

Yavru Mavi Balinalar Nasıl Beslenir?

Mavi balinalar avlanma yetileri gelişmeden doğar. Zaten avlanmalarına gerek de yoktur çünkü anne balinalar diğer memeli hayvanlar gibi süt salgılayarak yavrularını beslerler. Anne sütü ile beslenme süresi, doğumdan itibaren 18 aya kadar uzayabilir. Yavru balinalar, doğumdan sonraki ilk 6 ay içerisinde günde 400 ile 500 litre arasında anne sütü tüketebilir. Mavi balinalar dünyadaki en büyük meme bezlerine sahiptir. Her bir meme bezi 1,5 metre uzunluğa ve yavru balinanın ağırlığı kadar ağırlığa sahip olabilir. Bu bezler sayesinde bir anne balina günde 200 litreye kadar süt salgılayabilir. Balina sütünün içeriğindeki yağ miktarı yavru balinanın ihtiyacına göre %35 ile %50 arasında değişmektedir ve bu yağ sayesinde yavru balinalar her gün 100 kilogram alabilirler. Salgılanan bu süt, yavru balinanın fiziksel ve mental gelişmi için çok önemlidir.

Earth Touch

Yavru Balinaları Emzirme İşlemi Nasıl Gerçekleşir?

Yavru balinaların emzirme işlemi suyun altında gerçekleşmektedir. Suda yaşayan veya suda beslenen memeli hayvanların meme sistemleri birbirinden farklı evrim süreçlerinden geçmiştir. Deniz aslanı ve fok gibi etobur hayvanlar, yavrularını emzirmiyorken meme uçlarını vücutlarının içine çekebilirler. Balina ve yunus gibi su memelilerinde (Cetacea) ise mememsi yarıklar vardır. Bu yarıklar meme bezlerini çevreleyen özelleşmiş derilerden oluşur. Yavrunun sütü nasıl emdiği henüz tam olarak bilinmemesine rağmen, yavrunun dilini bu yarıklardan uzatarak meme bezlerini uyardığı ve annenin bu yarıklardan süt sızdırdığı yönünde genel bir kanı vardır. Manatigiller (Trichechidae) familyası ve Dugonggiller (Dugongidae) familyasının bugün yaşayan tek temsilcisi olan dugongların (Dugong dugong) bulunduğu deniz inekleri takımındaki canlılar ise hareketsiz meme uçlarına sahiptirler.

Mavi Balinaların Sindirimleri Nasıl Gerçekleşir?

Mavi balinaların tam bir sindirim kanalı vardır, yani bir ağza ve bir anüse sahiptirler. Yemek boruları (özefagus), inek ve su aygırlarındaki gibi bölmeli mideleri ve bağırsakları vardır. Ayrıca bir seferde binlerce krili yutmalarını sağlayacak özelleşmiş yutaklara sahiptirler. Özelleşmiş deri dokularından oluşan bu yutaklar, esneyip uzayarak yüksek miktarda kril yutmalarını sağlar ve yemek borusundan geçen besinler mideye ulaşır. Mavi balinaların mideleri üç bölmelidir; ön mide, ana mide ve pilorik mide. Ön mide bir depo gibidir; balinanın yuttuğu besinleri tutar ve yapısındaki kaslarla krillerin dış kabuklarını kırarak sindirime hazır hale getirir. Ana midedeki besinler, pepsin ve hidroklorik asit ile kimyasal olarak yıkılır. Pilorik midenin ise kendi içinde iki bölümü vardır. İlk bölüm ana mide ile uyumlu çalışır ve bazı enzimlerle kimyasal sindirimi devam ettirir. İkinci kısım ise sindirilen besinleri ince bağırsağa iletir. İnce bağırsakta besin ögeleri emilir ve kalan posa kalın bağırsaktaki anüsten atılır.