COVID-19 ile Mücadelede D Vitamini, Kritik Bir Rol Oynuyor Olabilir!

D Vitamini psikolojik işlevlerin sağlığı için kritik önem taşımaktadır. Araştırmalar, D Vitamini eksikliğinin depresyon, mevsimsel duygudurum bozukluğu ve diğer psikolojik hastalıklarla ilişkili olabileceğini göstermiştir.

Yeni araştırmalar bununla da yetinmeyip, COVID-19 ile mücadelede D Vitamini eksikliğinin de bir takım olumsuz etkileri olabileceğini ortaya koymaktadır. 

Prabowo Raharusuna’nın önderlik ettiği Endonezyalı araştırmacılardan oluşan bir ekip, 780 ayrı laboratuvar onaylı SARS-CoV-2 vakası örneğinde, COVID-19 ölümleri ile D vitamini eksikliği arasında önemli bir ilişki gösteren bir rapor yayınladı. Araştırmacılara göre:

Bu çalışma, COVID-19 hastaları arasındaki can kayıplarını ve serum 25 (OH) D (hidroksivitamin D) seviyeleri ile ölümle sonuçlanan vakalar arasındaki muhtemel ilişkiyi belirlemeye odaklandı.

Temel bulgular:

• D vitamini eksikliği olan COVID-19 vakalarının çoğu öldü.
• Farklı hastalıklara da sahip olan ve normalden daha düşük D vitamini seviyeleri gözlemlenen yaşlı ve erkek vakalarda ölüm olasılığı daha yüksekti.
• Yaş, cinsiyet ve komorbiditenin(birden fazla hastalığın eş zamanlı etkisi) etkili olduğu vakalarda, D vitamini seviyeleri de COVID-19 can kayıpları ile güçlü bir şekilde ilişkilidir.

Bu araştırma, her geçen gün zenginleşen, D vitamini ile COVID-19 şiddetini birbiriyle ilişkilendiren bilimsel çalışmalara katkıda bulunmaktadır. Filipinler'deki Davao Doctors Koleji’n'den Mark Alipio tarafından yayınlanan yakın tarihli bir rapor, hafif COVID-19 vakalarında, normal D vitamini seviyelerinin görülme olasılığının daha yüksek olduğunu tespit etmiştir.

Rapor, normal D vitamini seviyelerindeki enfekte vakaların, hafif klinik tedaviyle müdahale edilmeleri olasılığının, diğerlerine göre yaklaşık 19.6 kat fazla olduğunu ortaya koymaktadır.

Raharusuna'nın çalışması da benzer bir sonuca ulaşmıştır. Bilim insanları, deneklerdeki ölüm oranlarının D Vitamini eksikliği olan hastalar için 19 faktör arttığını tahmin etmektedirler. Ayrıca araştırmacılar, yaş, cinsiyet, var olan hastalıklar gibi COVID-19 can kaybı oranlarını etkilediği bilinen diğer etkilerini incelediklerinde, D Vitamini eksikliğinin, enfekte vakalardaki can kaybı sonucunun, tüm diğer etkilerden 10 kat daha fazla olduğunu tespit ettiler. Bazı tahminlere göre dünya genelinde bir milyardan fazla insanda D Vitamini eksikliği söz konusudur. Sonuç olarak araştırmacılara göre:

Yaş, cinsiyet ve birden çok hastalık durumu incelendiğinde, ölümlü vakalarla D-Vitamini eksikliği güçlü bir şekilde ilişkilidir. Rastgele kontrol edilen deneklerle, D vitamini takviyesinin COVID-19 sonuçları üzerindeki rolünü araştırmaya ve temel mekanizmaları oluşturulmaya çalışılmaktadır.

Araştırmacılar, sonuçlarının, devam eden bir araştırma çabasının sonuçları olduğunu ve verilerin değişebileceğini de açıkça belirtiyorlar. Buna rağmen, D vitamini ve COVID-19 arasındaki ilişki, hastalığı etkili bir şekilde azaltmanın veya tedavi etmenin olası bir yolu olarak bilim camiasında ilgi uyandırmaya devam etmektedir.

İrlandalı Araştırmacılar, D Vitamini Hakkındaki Önerilerin Değiştirilmesini İstiyor!

Tüm bu sonuçların bir uzantısı olarak, İrlanda Trinity Koleji'nden araştırmacılar, İrlanda hükümetine D vitamini suplementleri hakkındaki önerilerini değiştirmesi için çağrıda bulundu.

Trinity Koleji Tıp Fakültesi'nden Dr. Eamon Laird ve Prof. Rose Anna Kenny, İrlanda Yaşlanma Üzerine Çalışmalar (TILDA) enstitüsü ve Liverpool Üniversitesi'nden Prof. Jon Rhodes işbirliği ile yapılan gözlemsel çalışmada D vitamini ile COVID-19 nedeni ile gerçekleşen ölümler arasındaki ilişki incelendi. Araştırma kapsamında 1999 yılından beri Avrupa'da yetişkin popülasyonu üzerinde yapılan bütün D vitaminini ölçen çalışmalar analiz edildi ve elde edilen veriler COVID-19 ölüm oranları ile karşılaştırıldı.

Genel kanının aksine, bu çalışmada düşük enlemlerde yer alan ve tipik olarak güneşli sayılabilecek İspanya ve İtalya'nın kuzeyi gibi bölgelerde D vitamini eksikliğinin yaygın olduğu gösterildi. Aynı zamanda bu bölgeler Avrupa'da COVID-19 enfeksiyonun ve COVID-19 kaynaklı ölüm oranlarının en yüksek olduğu bölgelerdir.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Neden Desteğe İhtiyacımız Var?

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.

Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.

Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.

Destek Ol

Daha kuzey enlemlerde yer alan Norveç, İsveç ve Finlandiya gibi bölgelerde güneş ışığı daha az olmasına karşın insanların D vitamini seviyeleri daha yüksektir. Çünkü D vitamini besin takviyeleri ve gıda zenginleştirmeleri daha yaygındır. Bu bölgelerde COVID-19 enfeksiyonu ve ölümü daha azdır. Bu da düşük D vitamini konsantrasyonu ile COVID-19 kaynaklı ölüm arasındaki ilişkiyi anlamlı olarak ortaya koyar.

D Vitamini Nasıl Oluşur ve Ne İşe Yarar?

D vitamini, cildimize ulaşan ultraviyole güneş ışığı sayesinde üretilir. Ancak doğrudan kullanılamaz ve aktifleşmesi için karaciğere ve böbreğe gönderilir. Burada aktifleşerek bir hormona dönüşür ve vücudumuzdaki kalsiyumun dolaşımını arttırır. Bu sayede hem bağırsaktaki besinlerrden kalsiyum emilimi artar hem de iskeletteki kalsiyum seviyesi yeterli düzeyde tutularak iskelet sağlam ve güçlü tutulmuş olur.

Irish Cancer Society

Ayrıca D vitamini birçok yoldan immün sistemi de güçlendirir ve SARS-CoV-2 virüsü ile savaşmaya yardımcı olur. D vitamini ile immün sistem arasındaki ilişkiye dair daha detaylı bilgiye şuradaki yazımızdan ulaşabilirsiniz. Yapılan birçok çalışma D vitamininin koruyucu etkisini desteklemektedir.