Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat

Canlılık Tarihindeki İlk Etçiller, Oksijen Sayesinde Evrimleşti!

2 dakika
1,720
Canlılık Tarihindeki İlk Etçiller, Oksijen Sayesinde Evrimleşti!
Tarihi Geçmiş Haber

Bu haber 11 yıl öncesine aittir. Haber güncelliğini yitirmiş olabilir; ancak arşivsel değeri ve bilimsel gelişme/ilerleme anlamındaki önemi dolayısıyla yayında tutulmaktadır. Ayrıca konuyla ilgili gelişmeler yaşandıkça bu içerik de güncellenebilir.

Tüm Reklamları Kapat

Oksijen olmadan, etçiller (karnivorlar) olmazdı. Karnivorlar olmadan, 540 milyon yıl önce, vücut formları ve türlerde yaşanan muhteşem evrimsel patlama olarak tanınan Kambriyen Patlaması olmazdı. 

Bunlar, Kambriyen patlaması ile et-yiyenlerin neden eşzamanlı olarak belirdiği konusundaki tartışılan iddiaları birbirine bağlayan bir çalışmanın bulguları. Daha önceden, bir kısım bilim insanı artan oksijen seviyesinin hayvanlara ekstra enerji verdiğini ve böylece hayvanların kompleks vücut formları geliştirebildiğini iddia ettiler.

Bir diğer ekol ise hayvanlar arasındaki rekabetin yeni türlerin (Kanada’da bulunan müthiş bir fosil kaynağı olmuş kaya formasyonu olan Burgess Şisti'nde bulunan tuhaf ve vahşi yaşam formları gibi) birden belirmesine sebep olduğunu düşünüyor. Harvard Üniversitesi doktora sonrası görevlisi, baş yazar Erik Sperling şöyle diyor:

Tüm Reklamları Kapat

Bu gerilim her zaman vardı. Her bir taraf kendi verisine bakıyor, ki bu bilimde oldukça olağan.

Fakat Sperling 20 milyon yıllık, yaşam ağacının ilk dallarının belirdiği periyodun (Kambriyen Patlaması'nın) oluşumunda bahsedilen iki faktörün de uyum içinde çalıştığını düşünüyor. Bulgular National Academy of Sciences dergisinde yayınlandı.

Sperling ve iş arkadaşları, Kambriyen patlamasından önce Dünya’nın okyanuslarının şartlarını andıran muhitlere baktılar. Bunlar düşük oksijenli –normal seviyelerin onda biri kadar düşük (Prekambriyen ile aynı)- alanlardı. (Kayalar üzerindeki jeokimyasal izler Kambriyen patlaması sırasında, okyanuslarda oksijen seviyesinde dramatik bir artış olduğunu kayıt ediyorlar. Bilim adamları sebep konusunda henüz net değiller). Sperling şunları söylüyor: 

Günümüzdeki düşük oksijenli alanlarında, uygun olan oksijen miktarına bağlı olarak, ya birkaç tane etçil tür bulunuyor ya da hiç bulunmuyor. Bu, Prekambriyen düşük-oksijen okyanuslarında, oldukça az karnivor bulunduğunu gösteriyor.

Düşük oksijen alanlarında yaşam formları ufak ve mikrobiyel, ya da Prekambriyen’den elde edilen nadir fosillere benzer ufak hayvanlara benziyor, diyor Lisa Levin (La Jolla, Kalifroniya'da bulunan Scripps Oşinografi Enstitüsü'nde okyanus bilimcidir), yardımcı yazar. “Bu alanlarda yaşayan hayvanlar ya yüzeyden düşen döküntüleri yiyor, ya da yüzeyde oluşan bakterileri yiyor. Biyolojik çeşitlilik oldukça düşük.” 

Fakat küçük karnivorlar, oksijen seviyelerinin yükselmeye başladığı geçiş noktalarını işgal ediyorlar. Bilim insanları, bu oksijen artışına benzer olarak, Kambriyen sırasında yaşanan bir oksijen artışının, av peşinde koşmanın metabolik bedelini ödeyecek krediyi çıkardığını düşünüyorlar. Fosil kayıtlarında ilk hayvanlar Kambriyen döneminden 200 milyon yıl önce belirmişti, fakat fosil ve moleküler kanıtlar et yemenin Kambriyen’e kadar belirmediğini gösteriyor. 

Kambriyen patlaması sırasında hayvanlar, sürüklenen plankton gibi besinlerden faydalanmakla kalmamış, daha büyük avları kavramak ve çiğnemek için çeneler geliştirmişlerdir. Bu rekabet, özelleşmiş diken ve trilobit kabukların burmaları gibi, sert vücut parçalarını ve kabuklarını oluşturmuştur. Sperling, şimdiki zamanın geçmişi anlamak adına kullanımının Kambriyen patlaması hakkında yeni düşünce yolları açacağını umuyor. Şöyle diyor: 

Modern düşük oksijen alanlarına bakmak bize bu olayın oksijen sebebiyle olup olmadığına dair varsayımlar veriyor. Eğer belli bir oksijen artışı gerçekten olduysa, göreceğimiz şey muhtemelen budur.
Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
13
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

İçerikle İlgili Sorular
Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Bilim Budur! 2
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 2
  • İnanılmaz 2
  • Umut Verici! 1
  • Muhteşem! 0
  • Tebrikler! 0
  • Güldürdü 0
  • Merak Uyandırıcı! 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  1. Çeviri Kaynağı: LiveScience | Arşiv Bağlantısı
  • E. A. Sperling, et al. (2013). Oxygen, Ecology, And The Cambrian Radiation Of Animals. PNAS, sf: 13446-13451. | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 21/11/2024 13:45:23 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/1676

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Eşey
Genler
Evrim Ağacı Duyurusu
Yeşil
Asteroid
Beslenme Bilimi
Kalıtım
Sendrom
Kanser
Dağılım
Ağrı
Nöronlar
Deniz
Sars
Ara Tür
Renk
Embriyo
Tür
Periyodik Tablo
Hukuk
Ortak Ata
Carl Sagan
Evrimsel Tarih
Hayatta Kalma
Kanser Tedavisi
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Bugün bilimseverlerle ne paylaşmak istersin?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
B. Oskin, et al. Canlılık Tarihindeki İlk Etçiller, Oksijen Sayesinde Evrimleşti!. (20 Kasım 2013). Alındığı Tarih: 21 Kasım 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/1676
Oskin, B., Karagözoğlu, M., Bakırcı, Ç. M. (2013, November 20). Canlılık Tarihindeki İlk Etçiller, Oksijen Sayesinde Evrimleşti!. Evrim Ağacı. Retrieved November 21, 2024. from https://evrimagaci.org/s/1676
B. Oskin, et al. “Canlılık Tarihindeki İlk Etçiller, Oksijen Sayesinde Evrimleşti!.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Translated by Mert Karagözoğlu, Evrim Ağacı, 20 Nov. 2013, https://evrimagaci.org/s/1676.
Oskin, Becky. Karagözoğlu, Mert. Bakırcı, Çağrı Mert. “Canlılık Tarihindeki İlk Etçiller, Oksijen Sayesinde Evrimleşti!.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Translated by Mert Karagözoğlu. Evrim Ağacı, November 20, 2013. https://evrimagaci.org/s/1676.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close