Bazı Pandalar Neden Kahverengidir? Kahverengi Dev Panda Alt Türü ile Tanışın!
Global Times
- Özgün
- Zooloji
Doğada, canlı türlerinin çeşitliliği büyük bir renk yelpazesini barındırır. Renk anomalileri, türler arasında belirgin farklılıklar gösterebilir ve hatta aynı türe ait farklı alt türler arasında dahi özel renk özellikleriyle ayrışma gözlemlenebilir. Bu çeşitlilik, doğanın zenginliğinin bir yansımasıdır. Aynı türün bireyleri arasında bile, çeşitli genetik özellikler veya mutasyonlar sayesinde farklı renkler görülebilir.[1]
Örneğin memelilerde kürk rengi, özellikle kamuflaj ve cinsel seçilim gibi alanlarda kritik bir rol oynar. Memelilerde kürk renkleri, avcılardan kaçınmak veya avlanmak için gizlenmeyi sağlamak amacıyla evrimsel olarak şekillenmiştir.[1], [2], [3], [4], [5] Aynı zamanda bazı memelilerde, özellikle gece aktif olanlarda, karanlıkta görünürlüğü artıran ve cinsel seçilim üzerinde de etlisi olduğu düşünülen biyofloresan özellikler de bulunabilir.
Kısacası memelilerde kürk rengi, adaptasyon açısından ve kültürel açıdan büyük bir öneme sahiptir. Çin Bilimler Akademisi'nden Dr. Dengfeng Guan ve ekibinin yürüttüğü bir çalışma; bu özelliğin özellikle eumelanin ile feomelanin oranı, saçtaki melanin yoğunluğu ve dağılımı gibi faktörler tarafından belirlendiğini ortaya koymaktadır.[6] Bu faktörler, melanositlerin çoğalması ve göçü, melanin sentezi ve melanin oluşumu ve transferi gibi melanogenezin çeşitli yönlerini etkileyen yüzlerce gen tarafından karmaşık bir şekilde düzenlenmektedir. Yani kürk renginin çeşitliliği, genetik ve moleküler düzeyde karmaşık bir süreç olan melanin üretimi ve dağılımı üzerindeki bu genetik düzenlemelerle sağlanır.
Bahsedilen araştırmada özellikle dev panda (Ailuropoda melanoleuca) örneği üzerinde durulmuştur. Dev panda, siyah-beyaz kürkü ile tanınmasına rağmen, Çin'in Şaanşi eyaletindeki Qinling Dağları'nda keşfedilmiş olan kahverengi dev panda (Ailuropoda melanoleuca qinlingensis), pandaların renk çeşitliliği konusundaki yaygın görüşleri sarsan bir niteliktedir. Bu keşif ile birlikte pandaların renk paletinin daha önce düşünülenden daha geniş olabileceğini gözler önüne serilmiştir.
Dev panda türünün bir alt türü olarak tanınan bu kahverengi pandalar, son derece nadir oldukları için Çin'de adeta bir milli hazine haline gelmişlerdir. Tüm kahverengi pandalar yalnızca Qinling Dağları'nda bulunmuştur ve bu durum bölgeye özgü olduklarını göstermektedir. Bu sebepten tür, kahverengi panda adına ek olarak Qinling pandası olarak da bilinmektedir.
Dan Dan adlı bir dişi panda, 1985'te Foping Doğa Koruma Alanı'ndan alınıp Xi'an Hayvanat Bahçesi'ne getirilerek kaydedilen ilk kahverengi panda oldu. 2009'da ise Qi Zai adında bir erkek kahverengi panda yavrusu yine Foping'den kurtarılarak, 2024 yılı itibarıyla esaret altında yaşayan tek kahverengi panda olarak kayıt altına alındı.
Dr. Guan ve ekibi, kahverengi panda Qi Zai'nin ailesine ait iki grup üyesini tespit ederek onların genetik haritalarını çıkardılar. Foping Doğa Koruma Alanı'nda yapılan uzun vadeli araştırmalar kapsamında vahşi dev pandaların ekolojik ve genetik verilerini incelediler. Ayrıca, kahverengi tüy renginin arkasındaki hücresel mekanizmaları mikroskopi ve transmisyon elektron mikroskobu kullanarak detaylı bir şekilde analiz ettiler.
Araştırmacılar, Bace2 geninde 25 baz çifti uzunluğunda bir silinmenin kahverengi pandaların genetik özelliklerini belirleyen önemli bir mutasyon olduğunu keşfettiler. Bu silinme, ek olarak incelenen 192 siyah panda ve CRISPR-Cas9 knock-out teknolojisi kullanılarak genetiği değiştirilmiş fareler üzerinde yapılan dizi analizleri ile teyit edildi.[7]
Wan Wan adlı siyah bir panda ile çiftleşen Dan Dan, Qin Qin adında bir erkek siyah panda yavrusu dünyaya getirdi. Dan Dan 2000 yılında hayatını kaybetti ve Qin Qin 2006 yılında herhangi bir yavru bırakmadan öldü.
Bu bulgular, kahverengi pandalarda ve genel olarak vahşi hayvanlardaki kürk rengi çeşitliliğinin genetik temelleri hakkında önemli bilgiler sunmaktadır. Ayrıca, nadir görülen kahverengi pandaların korunması ve bilimsel yöntemlerle çoğaltılması konusunda yeni yollar önermektedir.
Araştırma sonuçlarına göre, kahverengi pandalarda görülen bu genetik varyasyonun çok düşük frekansta oluşması ve mutasyonun yapısından dolayı, bu mutasyonun nötr ya da hafif zararlı olabileceği düşünülmektedir.
Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.
Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.
Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.
Özellikle, iki kahverengi panda olan Qi Zai ve Dan Dan normal gelişim ve üreme yeteneklerine sahip olmakla beraber Bace2 geni devre dışı bırakılmış fareler de yaşayabilirlik, üretkenlik göstermiş ve belirgin fiziksel anomalilere rastlanmamıştır. Bu durum, bu mutasyonun bu canlıların sağlığı üzerinde olumsuz bir etkisinin olmadığını işaret etmektedir.
Bununla birlikte, Bace2 geninin Alzheimer hastalığı gibi süreçlerde rol oynadığı bilindiğinden, bu mutasyonun kahverengi pandalarda neden olabileceği diğer fizyolojik etkiler henüz net değil. Qinling dev panda popülasyonunun sınırlı büyüklüğü dikkate alındığında, genetik sürüklenme nedeniyle zararlı olabilecek zayıf mutasyonlar popülasyonda sabitlenebilir. Bundan dolayı kahverengi panda ve geni devre dışı bırakılmış fare modelleri üzerinde yapılacak ilave çalışmalar, bu mutasyonun işlevsel etkileri hakkında önemli bilgiler sunabilir.
Bilimsel anlamda öneme sahip ve estetik açıdan dikkat çekici olan dev pandaların bu nadir kürk rengi varyasyonuna dair bulgularımız, ileride yapılacak daha fazla çalışma ile birlikte kahverengi pandaların bilinçli bir şekilde çoğaltılmasına yönelik yol gösterici olacaktır.
İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
Soru & Cevap Platformuna Git-
5
-
3
-
3
-
2
-
2
-
1
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
- ^ a b C. S. McDiarmid, et al. (2023). Experimentally Testing Mate Preference In An Avian System With Unidirectional Bill Color Introgression. Wiley. doi: 10.1002/ece3.9812. | Arşiv Bağlantısı
- ^ T. Caro, et al. (2020). Coloration In Mammals. Elsevier BV, sf: 357-366. doi: 10.1016/j.tree.2019.12.008. | Arşiv Bağlantısı
- ^ Save the Orangutan. Alba The Albino Orangutan - Save The Orangutan. (6 Haziran 2019). Alındığı Tarih: 28 Mart 2024. Alındığı Yer: Save the Orangutan | Arşiv Bağlantısı
- ^ E. S. Scordato, et al. (2014). Geographic Variation In Sexual Selection And Implications For Speciation In The Barn Swallow. Avian Research, sf: 1-13. doi: 10.1186/s40657-014-0008-4. | Arşiv Bağlantısı
- ^ M. P. Braun, et al. (2017). Influences Of Oceanic Islands & The Pleistocene On The Biogeography & Evolution Of Two Groups Of Australasian Parrots (Aves: Psittaciformes: Eclectus Roratus, Trichoglossus Haematodus Complex). Rapid Evolution & Implications For Taxonomy & Conservation. European Journal of Ecology, sf: 47-66. doi: 10.1515/eje-2017-0014. | Arşiv Bağlantısı
- ^ D. Guan, et al. (2024). Taking A Color Photo: A Homozygous 25-Bp Deletion In Bace2 May Cause Brown-And-White Coat Color In Giant Pandas. Proceedings of the National Academy of Sciences. doi: 10.1073/pnas.2317430121. | Arşiv Bağlantısı
- ^ M. Á. Criado. The Mystery Of Brown Pandas Revealed: Their Color Is Due To A Mutation. (5 Mart 2024). Alındığı Tarih: 29 Mart 2024. Alındığı Yer: EL PAÍS English | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 21/11/2024 15:24:05 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/17245
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
