Atmacagiller (Accipitridae)

Tanım ve Genel Bilgiler

Kıvrımlı gagaları ve uçarken kanatlarında parmak benzeri primer tüyleri belirgin yırtıcı kuşlardır (raptor). Kıvrımlı gagalarının morfolojisi, diyetlerine göre çeşitlilik gösterir. Hatta bazı türlerin gagalarında "diş" benzeri çentik bulunabilir. Kanat açıklıkları 25 santimetreden 3 metreye kadar geniş bir aralık içerir. Cinsiyetler arası boyut farkı olan seksüel dimorfizm sergileyebilirler. Bu cinsiyetler arası boyut farklılığı, kemirgen avcılarında daha az belirgin iken; leş ya da yumuşakça yiyenlerde neredeyse hiç yoktur. Görme duyuları muhteşemdir. Öyle ki insandan yaklaşık 8 kat daha fazla görme gücüne sahiptirler. Aynı şekilde işitme duyuları da harikadır. Ancak dezavantaj sağlayacağından, koklama duyuları çok iyi değildir. Hatta Eski Dünya akbabalarının fazlası ile körelmiştir.

Evrimsel Tarih ve Taksonomi

Accipitriformes diye bilinen gündüz yırtıcı kuşları isimli takıma üyedirler. İçerisinde atmacalar, kartallar, çaylaklar, tuygunlar ve Eski Dünya akbabaları bulunur. Yeni Dünya akbabaları ve balık kartalları ayrı ailelerde sınıflandırılır.

Fosil kayıtları yaklaşık 50 milyon yıl öncesine denk gelen Erken Eosen'e kadar izlenebilir. Fakat bazı örneklerde fosil kaydı yeterince tanımlanabilir olmadığından filogenetik olarak sınıflandırılamıyor. Çeşitli fikirlere göre Atlantik Okyanus'un kıyılarına denk gelen coğrafyalarda evrimleştiler. Fakat yaklaşık 23 milyon yıl öncesine denk gelen Erken Miyosen'e ait Pengana robertboles gibi türlerin Dünya çapında yayılış gösterdiği biliniyor. Yaşadığı dönemde Caracara ve sekreter kuşu Sagittarius türlerinin ortak atası olduğu düşünülüyor. Ayrıca deliceleri içeren Circinae alt familyasını da içerebileceği düşünülüyor.

Ekolojik Dağılım ve Habitat

Antarktika hariç Dünya'nın her yerine yayılmış kuşlardır.

Davranış ve Etoloji

Kartallar ve akbabalar gibi çoğu tür yüksek irtifalarda araziyi tarayarak uçmayı tercih ederken, atmacalar gibi bazıları ağaçların ve binaların arasından hızlı manevralarla avlanmayı tercih eder. Heyecanlandıklarında veya korktuklarında taç tüylerini dikleştirirler.

Diyet ve Metabolizma

Genelde küçük memeliler ve sürüngenlerle beslenirler. Bazı türleri leşlerle ve böceklerle de beslenebilir. Bazı kayıtlara göre orta boy memelilere saldırdıkları da bilinir.

İnsanlarla Etkileşim ve Kültürel Referanslar

Çeşitli Asya ülkeleri, bu kuşları avlanmak için de ehlileştirmiştir.

Etimoloji

Taksonun halk arasındaki adının ve/veya bilimsel adının etimolojik kökenleri biliniyorsa veya herhangi bir ilgi çekici anlama sahipse, burada anlatınız.