Boşanan eş çocuklarının gözlemsel veriler ışığında evliliklerinin de boşanma ile sonuşlanması sebebi nedir?

Boşanmış ebeveynlerin çocuklarının evliliklerinde boşanma yaşama olasılığı birçok araştırmada istatistiksel olarak kanıtlanmış bir durumdur.

Wolfinger (2011) ise boşanmış ebeveynlerin çocuklarında boşanma riskinin %50 daha fazla olduğunu bildirmiştir.

Fergusson ve diğerleri (2014) Yeni Zelanda'da yapılan bir kohort araştırmasında boşanmış ebeveynlerin çocuklarının 30 yaşına geldiklerinde boşanma olasılıklarının 1,7 kat daha fazla olduğu görülmüştür.

Dronkers ve Härkönen (2008) 17 Avrupa ülkesinde yapılan bir analiz boşanmanın kuşaktan kuşağa aktarılmasının yaygın bir olgu olduğunu, incelenen ülkelerin çoğunda boşanmış ebeveynlerin çocuklarının boşanma riskinin önemli ölçüde daha yüksek olduğunu göstermiştir.

Amato ve DeBoer (2001) tarafından yapılan bir çalışmaya göre boşanmış ebeveynlerin çocuklarının, boşanmamış ailelerden gelen çocuklara kıyasla %40 ile %69 arasında daha yüksek oranda boşanma olasılığı vardır. Özellikle kadınlar boşanmış ebeveynlerin çocukları olduklarında evlilik kurumuna karşı daha düşük güven duyma eğilimindedir ve bu da onların daha yüksek boşanma oranlarına sahip olmalarına neden olmaktadır. Ayrıca her iki eş de boşanmış ailelerden geliyorsa, boşanma riski daha da artabilmektedir.

Bu eğilimin arkasında yatan iki temel neden vardır:

Boşanmış ailelerin çocukları, ebeveynlerinden zayıf çatışma çözme becerileri, iletişim sorunları ve evliliğe olan zayıf bağlılık gibi davranışları içselleştirebilir. Ebeveynlerinin evlilikle mücadele etmesini gözlemlemek bu çocukların uzun süreli bağlılık hakkındaki beklentilerini ve inançlarını etkileyebilir. İlişkilerde güven eksikliği özellikle stresli dönemlerde, evliliklerin erken sona ermesine yol açabilir.

Son araştırmalar boşanmanın nesiller arası aktarımında genetik yatkınlıkların önemli bir rol oynadığını göstermektedir. Yapılan çalışmalar evlat edinilen bireylerin, boşanma geçmişlerinin biyolojik ebeveynleri ile benzer olduğunu, yani bunun genetik bir bileşen taşıdığını ortaya koymuştur. Yüksek duygusal tepkisellik veya düşük özdenetim gibi kişilik özellikleri evlilik istikrarsızlığı ile ilişkilendirilen ve kısmen kalıtsal olan özelliklerdir. Genetik faktörlerin boşanma oranlarındaki varyasyonun yaklaşık %13'ünü açıkladığı tahmin edilmektedir.

Çevre ve yetiştirilme tarzı da önemli olmakla birlikte genetik faktörler ile ebeveynlerden öğrenilen evlilik dinamikleri arasındaki karmaşık etkileşim, boşanmış ebeveynlerin çocuklarının evlilikte daha savunmasız olmasına neden olabilmektedir.

Not: Verilerin hepsi kaynaklarda mevcuttur.