Hayvanların doğal afetlerden depremi önceden sezmeleri konusu sıklıkla bildiriliyor. Özellikle yılan, kırkayak, tarla faresi gibi toprak altında yaşayan hayvanların depremden 3 hafta kadar önce yuvalarını terk ettiği gözlenmiş.
Çiftlik hayvanları ile ilgili de güncel bir çalışma var. Alman Max Planck Enstitüsü'nden bir grup araştırmacı sıklıkla depremlerin yaşandığı Italya'da bir çiftlikte yaklaşık 6 ay süreyle sensörler taktıkları çiftlik hayvanlarını (6 inek, 5 koyun, 2 köpek, tavuk, hindi ve tavşan) hareketlerini izlemişler. Bu süre zarfında da 2 büyük ve birçok küçük deprem gerçekleşmiş. Sorunuz olan tavuklarla ilgili bilgilere ulaşılamamış çünkü bu dönem içerisinde kesilip yenmişler. Fakat büyük baş hayvanlarda çalışma tamamlanmış. Hayvanların özellikle ahırda, kapalı alandayken ve diğer sürü bireyleriyle birlikteyken magnitüdü 4.0 üzerinde olan 9 depremden 8'inde depremden önce değişik hareketler gösterdiği gözlenmiş. Ama açık alandayken, yalnızken anlamlı tepki göstermemişler.
Çalışmanın daha çok hayvanı kapsayan daha geniş alanlara yayılması planlanıyor. Sismograflar için de bir ipucu olabileceği düşünülüyor. Çalışmayı linkte bulabilirsiniz.
Ayrıca Evrim Ağacı'nın linkteki makalesi de ilginizi çekebilir. Evrim Ağacı makalesinden alıntı:
"Balıklar, kuşlar ve diğer hayvanlar elektrik alanındaki ve manyetik alandaki değişimleri tespit edebilir, yer kabuğunda biriken gerilimler de yerel alanları etkileyebilir, fakat manyetik değişimler olması durumunda bu etki çok güçsüz kalır.
Yılanlar ve bazı böcekler, kızılötesi görüş yetenekleriyle termal değişimleri tespit edebilir. Fizikçi Friedemann T. Freund 1993’te, gerilim altındaki kayaların kızılötesi radyasyon yaydığını kanıtlamıştır, bu kızılötesi anomaliler 7,9 büyüklüğündeki Bhuj (Hindistan) depreminden önce NASA Terra uydusu tarafından da kaydedilmiştir. Belki yılanlar, tellürik hareketler nedeniyle kayalara uygulanan gerilim birikimini "görebiliyordur".
Son yıllardaki bu gözlemlere dayanarak bir "Elektrik Alan Hipotezi" (İng: "Electrical Field Hypothesis") bile önerildi. Bu fikrin ilk versiyonunda, biriken tektonik gerilimler kuvars gibi minerallerin yol açtığı piezoelektrik etkiler nedeniyle kayaların içinde elektrik yükü akımına neden olur. Bununla birlikte Andrew Alden’in (bu tür elektrik alanlarından kaynaklandığı düşünülen) "Deprem Işıkları" (İng: "Earthquake Lights") üzerine bir tartışmada belirttiği gibi, üretilen voltaj yok sayılabilir."
Kaynaklar
-
M. Demiryay. Hayvanlar Depremi Önceden Hisedebilir Mi?. (21 Temmuz 2017). Alındığı Tarih: 30 Ocak 2022. Alındığı Yer: Evrim Ağacı
| Arşiv Bağlantısı
-
P. Pawar. Hayvanların Depremi Önceden Hissetmesi Depremi Tahmin Etmemize Yardımcı Olabilir Mi?. (22 Temmuz 2020). Alındığı Tarih: 30 Ocak 2022. Alındığı Yer: Discover
| Arşiv Bağlantısı