Neden kendinizi, evreni, bu iki seçenekle ve bu tip bir zıtlıkla tanımlamak zorunda hissediyorsunuz?
Evren ya "büyüleyici bir güzellik" ya da "kaos sonucu ortaya çıkmış bir saçmalık" olmak zorunda mı?
Hayır, değil. Çünkü ikisi de değil.
Evrende kaos mu var, düzen mi?
Evren, bu iki seçenekten biri ile neden tanımlanmak zorunda?
Gerçekten bu soru, kendi başına yanlış bir soru. Tek bir açıdan da değil, bir çok açıdan.
Biz insanlar hemen her şeyi, kendi koyduğumuz tanımlarla, çizdiğimiz sınırlarla anlamlandırmaya eğilimliyiz ve bu yaklaşım hem çok garip hem de çok yanlış bir yaklaşım. Evren bizim mütevazı yaşamlarımız dahilinde yaptığımız tanımlamalardan mesul değildir. Evren, güzel-çirkin, düzenli-düzensiz, olağanüstü-sıradan gibi ikiliklerle tanımlanamaz. Evren ne güzeldir, ne de çirkin. Ne düzenlidir, ne de düzensiz. O, kendi iç dinamikleri ile varolagelmiştir ve süregidecektir. Bu dinamikler fizik yasalarıdır ve hiç bir yasa ya da yasanın ortaya çıkardığı durum ne çirkindir, ne güzel, ne sıradan ne de olağanüstü. Bize nasıl geldiği ve her birimizin onu nasıl tanımladığı, onu anlamamıza yardımcı olmaz hatta engel olur.
Evrende her saniye, sayısız cisim birbirine çarpar, sayısız yıldız patlar ve yok olur, sayısız olay meydana gelir. Bu olaylar, biz insanların hayati ölçeklerine göre sarsıcı, çarpıcı, zorlayıcıdır. Kısacık bir zaman diliminde meydana gelen binlerce olaydan tek bir tanesi bile Dünyayı ve insanlığı yok edecek büyüklüktedir ve bir çok insan bu durumu "düzensizlik" olarak adlandırır ama aslında bu yapı, evrenin gayet normal bir halidir.
Bu yaklaşımın çarpıklığı üzerine bir çok kez yazıldı, o nedenle kısa kesiyorum. Sadece şunu söyleyeyim: Evreni tanımlamak için henüz çok genç ve ilkel bir medeniyetiz. Biraz daha sabretmemiz ve kendimizi yok etmemeyi başararak birkaç yüzyıl daha çalışmamız gerekli. Belki, en azından sistemimize ya da galaksimize açılmaya gücümüz yettiğinde evren üzerine isabetli bir şeyler söyleyebilecek yeterliliğe erişebiliriz.
Sağlıcakla...
