Aşılanmış kişilerin COVID-19 gibi bulaşıcı hastalıklara yakalanma riski, aşılanmamışlardan en az 4.5 kat daha azdır.[1] Ancak aşılar %100 koruyucu olmadığı için ve aşılanma oranları da %100 olmadığı için, aşılılar arasında da bir miktar vaka görülmesi normaldir. Bu vakalara, yarma vakası (İng: "breakthrough case") denir. Bu konuda daha fazla bilgiyi buradan alabilirsiniz.
Yarma vakalarının oluşmasının en kolay yolu, aşılı (korunan) bireylerin, aşısız (korunmayan) bireylerle bir arada, özellikle de iyi havalandırılmayan, kapalı mekanlarda ve 15 dakikadan uzun süreyle temas ettiği yerlerde bulunmasıdır. Örneğin San Diego'da Mart 2020-Eylül 2021 arasını kaplayan bir aralıkta yapılan bir incelemeye göre, yarma vakaları en sıklıkla aşağıdaki ortamlarda yaşanmıştır:[2]
- İş yerleri: 746 vaka,
- Restoranlar: 358 vaka,
- Süpermarketler: 134 vaka,
- Kreş gibi Okul-öncesi Eğitim Kurumları: 119 vaka,
- Devlet Daireleri: 104 vaka,
- Kilise ve Cami gibi İbadet Yerleri: 102 vaka,
- Sağlık Kurumları: 96 vaka
- Lise ve altı seviyede Okullar: 95 vaka,
- Oteller ve Spalar: 47 vaka,
- Gıda İşleme Yerleri: 40 vaka,
- Evler: 33 vaka,
- Spor Salonları: 24 vaka,
- Üniversite gibi Üst Düzey Eğitim Kurumları: 14 vaka,
- Kuaför, Berber, Güzellik Salonları: 10 vaka,
- Sosyal Kulüpler: 5 vaka,
- Yetişkin Bakımevleri: 2 vaka,
- Gündüz Kampları: 2 vaka,
- Rekreasyon Merkezleri: 1 vaka.
Vermont'ta yapılan bir diğer çalışmada (yine Mart 2020-Eylül 2021 arası kapsandı):
- Okullar ve Kreşler: 1.864 vaka,
- Toplu Yaşam Alanları: 1.473 vaka (479'u çalışan),
- İş yerleri: 1.243 vaka,
- Komünite: 1.157 vaka
- Sağlık Birimleri: 111 vaka,
Elbette bu vakalar, ülke demografisine ve bu demografiye bağlı olarak alınan ek pandemi önlemlerine bağlı olarak zamandan zamana ve coğrafyadan coğrafyaya değişebilir. Dolayısıyla her ülke, kendi şartları çerçevesinde yarma vakalarının görüldüğü yerleri tespit etmeli ve buna göre önlem almalıdır.
Kaynaklar
- H. M. Scobie, et al. (2021). Monitoring Incidence Of Covid-19 Cases, Hospitalizations, And Deaths, By Vaccination Status — 13 U.s. Jurisdictions, April 4–July 17, 2021. MMWR. doi: 10.15585/mmwr.mm7037e1. | Arşiv Bağlantısı
- HHSA. Covid-19 Watch. (14 Eylül 2021). Alındığı Tarih: 14 Eylül 2021. Alındığı Yer: HHSA | Arşiv Bağlantısı
