Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Sorulara Dön
2

İklim değişimi orman yangınlarını nasıl etkiliyor?

163 görüntülenme
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Soruyu Takip Et
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Tüm Reklamları Kapat
1 Cevap

İklim değişiminin orman yangınları üzerindeki etkisi farklı bölgelerde farklı şekillerde olabilir; ancak genellikle gördüğümüz, iklim değişimine bağlı olarak, havanın daha sıcak ve kuru hale gelmesidir. Bu ikili, yangınları pekiştirici bir rol oynar.

Küresel ısınmaya bağlı olarak havanın ortalama sıcaklığı arttıkça, cisimler tutuşma sıcaklığına daha da yaklaşır. Ortalama sıcaklığın 1-2 derece artması, bazı yerlerde mevsim normallerinin 5-10 derece üzerine çıkılması demektir - ki bu, o bölgelerin alışageldiğinin çok ötesinde bir sıcaklık demektir. Böylece maddelerin tutuşması için gereken enerji azalır ve daha kolay alev alırlar. Gerçekten de 1880 yılından beri Dünya, ortalamada 1.09 santigrat derece daha sıcak bir yer hâline geldi. Yaklaşık 1.5 asırda görülen sıcaklık rekorlarının neredeyse hepsi, son birkaç yıl içinde yaşandı.

Tüm Reklamları Kapat

İklim değişiminin en büyük etkisi, ekstrem doğa olaylarını daha da sık ve daha da ekstrem hâle getiriyor olmasıdır. Örneğin kuru bölgelerde kuraklık arttıkça, yangın çıkaran malzemeler daha da kuru olur ve daha kolay tutuşurlar. Bir yakıt ne kadar nemliyse (yani ne kadar su tutuyorsa), yanma enerjisinin bir kısmı o suyun buharlaşmasına harcanacaktır ve böylece hem yangın daha zor çıkar hem de çıkan yangın daha düşük enerjili olur. Ama kuraklıklar arttıkça, yakıtlar daha da kurulaşarak daha şiddetli yangınlara neden olurlar.

İklim değişiminin yarattığı bir diğer problem, mevsimleri anormalleştirmesidir. Örneğin 1980'lerden beri Dünya'daki yeşil alanların neredeyse çeyreğinde, yangın sezonunun süresi daha da uzamıştır. Kaliforniya ve Akdeniz gibi bazı yangına-bağımlı ormanları barındıran bölgelerde ise bu sezon, artık neredeyse tüm yılı kapsayacak kadar genişledi. 2018 yılı, Kaliforniya tarihindeki en kötü yangın sezonuydu - ki 2017 de ondan bir önceki rekoru kırmıştı. Her yıl ormanlık arazilerde yüz binlerce hektar alevler içinde kül oluyor. Artık sıcaklıklar o kadar yüksek ki, Alaska ve Sibirya gibi yerlerde bile yüz binlerce, hatta milyonlarca hektara ulaşan arazilerde yangınlar çıkabiliyor.

Tüm Reklamları Kapat

Hava kurumasının bir diğer önemli etkisi, atmosferin daha sıcak olmasına bağlı olarak yıldırımlı fırtına oluşumunu mümkün kılacak konveksiyon hareketlerinin şiddetlenmesi ve kolaylaşmasıdır. Yangınların doğal sebeplerinin başında yıldırımlar geldiği için, yıldırım sayısı arttıkça yangın sayısı da artmaktadır. Tabii ki sıcak ve kuru koşullar, daha basit insan hatalarının da daha büyük yangınlara neden olmasının önünü açmaktadır. Böylece eskiden yangına sebep olmayacak bir hata, büyük yangınları tetikleyebilir.

Giderek ısınan bir dünya, aynı zamanda bir yangının birden fazla gün boyunca sürmesine neden olan bir diğer faktörü daha mümkün kılıyor: yüksek gece sıcaklıkları. Gece vaktinin normalden daha sıcak olması, alevlerin gece boyunca yoluna devam edebilmesine ve daha da şiddetlenebilmesine izin veriyor. Bu da yangınların birden fazla güne yayılmasıyla sonuçlanıyor. Ama eskiden aynı yangınlar, düşük gece sıcaklıkları nedeniyle en azından zayıflardı, hatta belki 1 günden sonra tamamen söndürülebilirdi. Artık bu değişti.

Bunlar, iklim değişiminin orman yangınları üzerindeki etkilerinden sadece birkaçıdır.

105 görüntülenme
Bu cevabın içeriği ve doğruluğu, Evrim Ağacı editörleri tarafından kontrol edilmiş ve onaylanmıştır. Ayrıca bu cevap, Orman Yangınları soru dizisi içinde yer almaktadır.
3
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Daha Fazla Cevap Göster
Cevap Ver
Evrim Ağacı Soru & Cevap Platformu, Türkiye'deki bilimseverler tarafından kolektif ve öz denetime dayalı bir şekilde sürdürülen, özgür bir ortamdır. Evrim Ağacı tarafından yayınlanan makalelerin aksine, bu platforma girilen soru ve cevapların içeriği veya gerçek/doğru olup olmadıkları Evrim Ağacı yönetimi tarafından denetlenmemektedir. Evrim Ağacı, bu platformda yayınlanan cevapları herhangi bir şekilde desteklememekte veya doğruluğunu garanti etmemektedir. Doğru olmadığını düşündüğünüz cevapları, size sunulan denetim araçlarıyla işaretleyebilir, daha doğru olan cevapları kaynaklarıyla girebilir ve oylama araçlarıyla platformun daha güvenilir bir ortama evrimleşmesine katkı sağlayabilirsiniz.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close