Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Sorulara Dön
0

İnsan evrimi ne yönde ilerliyor? Doğum kontrolü ile eğitim düzeyi arasındaki ters orantı, insan evrimini etkileyebilir mi? Bu, nasıl araştırılabilir?

Küresel anlamda cehaletin popülerleşmesini izliyoruz. İktidarların bilimsellikten uzak adımları toplumun geniş kesiminde destekçi buluyor. Türkiye ve ABD benzer durumu yaşıyor. Siyasete odaklanmaksızın düşünüldüğünde; eğitim oranı düşük insanlar daha hızla çoğalırken, insan zekâsı ne yönde evrilir?
218 görüntülenme
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Soruyu Takip Et
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Tüm Reklamları Kapat
2 Cevap
C. Caner Telimenli
Popüler Bilim Yazarı

Aslında bu durum yeni değil. Refah seviyesinin artması daha fazla sayıda eğitim düzeyi yüksek insanların ortaya çıkmasını sağlıyor. Sonuçta eğitim masraflı bir iş ve bu yüzden tarih boyunca iyi eğitimli insanlar genelde zengin toplumlardan çıktı.

Ancak refah seviyesinin artması aynı zamanda nüfus artışını düşüren bir durum. Üstelik eğitim seviyesinin artması doğum oranlarını ayrıca düşüren bir etken. Gelir oranının artışı ile doğum oranlarının düşüşü arasındaki ilişkiyi ülkeler arasındaki gelir ve doğum oranlarını inceleyerek görmek*(1. Kaynak) mümkün, eğitim ile doğum oranı arasındaki ilişkiyi ise ülkelerin konu hakkında yaptığı araştırmaları*(2. Kaynak) inceleyerek görmek mümkün.

Tüm Reklamları Kapat

Yani eğitimsiz ve parasız insanlar yapabilecekleri fazla bir faaliyet olmadığı için daha fazla ürüyor, ancak alternatifler arttıkça doğum oranı düşüyor. Eğitimli insanların daha az üremesi ise eğitimsiz kitlenin her zaman çoğunluk olmasıyla sonuçlanıyor. Şimdiye kadar var olan hiçbir toplum bütün bireylerinin aynı eğitim ve refah seviyesine sahip olduğunu söyleyemeyeceği için bu durumun uzun süredir böyle olduğunu düşünmek yanlış olmaz.

Ancak zeka ile bilgi birikimi aynı şey de değil. Zeka bilgiyi ne kadar hızlı işleyebildiğinizi ölçen bir terim. Yani 1+2=3 diyebilmek için öncelikle 1 ve 2 ne onu bilmek lazım, zeka 3 sonucuna ne kadar hızlı varabildiğiniz ile ilgili. Bu konu ise daha çok bilgi birikimi ile ilgili, tarih boyunca insanlığın gelişmesini sağlayan tüm büyük gelişmeler dahiler tarafından gerçekleştirildi. Bu tür insanlar ise biyolojinin bir sonucu olarak çok nadir.

Tüm Reklamları Kapat

Bahsettiğimiz konu daha çok bir sosyal olgu, birileri çıkıp zeki insanları yok etmeye ya da bir şekilde çoğaltmaya çalışmadıkça biyolojik bir değişiklik yaratması öngörülebilir bir gelecekte gerçekten zor. Daha da ötesi için ise sadece spekülasyon yapılabilir.

İşin sosyal tarafına bakacak olursak, bilgisiz ve eğitimsiz yetişen her bireye rağmen az sayıda eğitimli insan bile bir fark yaratıyor. Ve bu durumun belli bir süredir denge içinde gittiğini görüyoruz. Bir değişiklik olması için bu dengenin bir tarafa doğru bozulması lazım, bunun en büyük değişkeni de refah seviyesi. Eğer refah artarsa eğitimli insan sayısı artar, ama eğer düşerse eğitimsiz insan sayısı artar.

Kaynaklar

  1. Prof Stein Emil Vollset, DrPH Emily Goren, PhD Chun-Wei Yuan, PhD Jackie Cao, MS Amanda E Smith, MPA Thomas Hsiao, et al. (2021). Population And Fertility By Age And Sex For 195 Countries And Territories, 1950–2017: A Systematic Analysis For The Global Burden Of Disease Study 2017. The Lancet Journal, sf: 1/57. doi: 10.1016/S0140-6736(18)32278-5. | Arşiv Bağlantısı
  2. J. E. Brand, D. Davis, et al. (2021). The Impact Of College Education On Fertility: Evidence For Heterogeneous Effects. The National Center for Biotechnology Information. doi: 10.1007/s13524-011-0034-3. | Arşiv Bağlantısı
2
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Görkem Öge
Kozmoloji meraklısı.

Bu bahsettiğiniz dönemsel konuların insan evrimine pek etkisi olmaz. 70'lerde sol, ilerlemeye meraklı, eğitime değer veren bir politika ve sosyal yapı popülerdi. Bugün daha muhafazakar politikalar popüler. Yarın başka bir sosyal, kültürel siyaset popüler olur, ondan sonra yine muhafazakarlık öne çıkar vs. Bunlar gelip geçici, değişken dengeler. Bir sarkaç gibi. Bir oraya, bir buraya. Bugün demokrasi var, yarın monarşi gelebilir. Ondan sonra yeni bir yönetim biçimi keşfedilir. Bir dönem sağ, sonra sol, sonra demokratlar, sonra faşistler, sonra komünistler, sonra liberaller... Bitmez bu süreç. İnsanın, yüzbinlerce yılda evrilen zeka becerisinin bunlarla çok da ilgisi yok. Faşizmi, muhafazakarlığı ve toplumu cahilleştirmeyi akıl eden de gayet zeka sahibi biri. Ve gayet zeki insanlar monarşiyi isteyebilir, bilimsel gelişmenin insanı yok oluşa götürdüğünü düşünebilir. Belirli bir görüşte olmak başka, zeka başka bir şey. Yani cehalet, hard diskin boş ya da gereksiz bilgiyle dolu olması demek. Bu yönlendirilebilir. Zeka ise işlemci gücü. Bunu yönlendiremezsiniz. Saysız insan, gayet ileri zekası ile bilime, eğitime yatırım yapmayıp gidip inşaat yapıp zengin oluyor. Gayet zeki bir insan eğitim almayıp serbest ticaret yapıp para kazanmayı tercih ediyor. Dediğim gibi bunlar hep dönemin getirdikleri ile ilgili. Evrimsel değil.

2
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Daha Fazla Cevap Göster
Cevap Ver
Evrim Ağacı Soru & Cevap Platformu, Türkiye'deki bilimseverler tarafından kolektif ve öz denetime dayalı bir şekilde sürdürülen, özgür bir ortamdır. Evrim Ağacı tarafından yayınlanan makalelerin aksine, bu platforma girilen soru ve cevapların içeriği veya gerçek/doğru olup olmadıkları Evrim Ağacı yönetimi tarafından denetlenmemektedir. Evrim Ağacı, bu platformda yayınlanan cevapları herhangi bir şekilde desteklememekte veya doğruluğunu garanti etmemektedir. Doğru olmadığını düşündüğünüz cevapları, size sunulan denetim araçlarıyla işaretleyebilir, daha doğru olan cevapları kaynaklarıyla girebilir ve oylama araçlarıyla platformun daha güvenilir bir ortama evrimleşmesine katkı sağlayabilirsiniz.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close