Yeşilbaş (Anas platyrhynchos)
- Taksonomi
- Ornitoloji
- Bilimsel Adı Anas platyrhynchos
- Halk Arasındaki Türkçe Adı Yeşilbaş
- Halk Arasındaki İngilizce Adı Mallard
- Klad Eotetrapodiformes
- Klad Elpistostegalia
- Klad Stegocephali
- Üst Sınıf (Superclass) Dört Bacaklılar (Tetrapoda)
- Klad Reptiliomorpha
- Klad Amniyot (Amniota)
- Klad Sauropsida
- Sınıf (Class) Sürüngenler (Reptilia)
- Klad Gerçek sürüngenler (Eureptilia)
- Klad Diapsidler (Diapsida)
- Klad Neodiapsida
- Klad Sauria
- Klad Archelosauria
- Klad Archosauromorpha
- Klad Archosauriformes
- Klad Arkozorlar (Archosauria)
- Klad Avemetatarsalia
- Klad Dinozoromorf (Dinosauromorpha)
- Klad Dinozor (Dinosauria)
- Klad Saurischia
- Klad Teropod (Theropoda)
- Klad Yeni theropodlar (Neotheropoda)
- Klad Averostra
- Klad Tetanurae
- Klad Orionides
- Klad Avetheropoda
- Klad Coelurosauria
- Klad Tyrannoraptora
- Klad Maniraptoromorpha (Maniraptoromorpha)
- Klad Maniraptoriformes (Maniraptoriformes)
- Klad Maniraptora (Maniraptora)
- Klad Pennaraptora (Pennaraptora)
- Klad Paraves (Paraves)
- Klad Avialae (Avialae)
- Klad Avebrevicauda (Avebrevicauda)
- Klad Pygostylia (Pygostylia)
- Klad Ornithothoraces (Ornithothoraces)
- Klad Euornithes (Euornithes)
- Klad Ornithurae (Ornithurae)
- Sınıf (Class) Kuşlar (Aves)
- Tür (Species) Yeşilbaş (Anas platyrhynchos)
- Bu içerik, Evrim Ağacı'nın tür gözlemleri ve türlere dair bilgileri barındıran Yaşam Ağacı projesinin bir parçası olarak hazırlanmıştır.
- Gözlem Ekle
Gözlem Bilgileri
Balıkesir'in en batısında, Ege kıyısında bulunan Ayvalık ilçesinde gözlemlediğimiz bir yaygın ördek türü olan yeşilbaş (Anas platyrhynchos). Kendileri Sarımsaklı Bulvarı kenarındaki ufak bir akarsuda daimi yaşayan popülasyona ait. Akarsu, yol üzerinde gözükmediği için arazinin içerisinde ilerlemeniz gerekiyor. Yaz aylarında gri balıkçıl (Ardea cinerea) ve uzunbacak (Himantopus himantopus) grupları ile birlikte yaşıyorlar. Bataklık kenarında tünedikleri için hiçbir şekilde gözükmüyorlar. Yakınlarına doğru hareket ettiğinizde büyük bir sürü halinde kalkıp, uçmaya başlıyorlar.
Tanım ve Genel Bilgiler
En yaygın bulunan ördek türlerinden birisidirler. Erkeklerin (İng: Drake) kafası yeşil renkte olduğu için bu şekilde isimlendirilmiştir. Erkeklerin kafaları yeşil, kanatları gri ve göğüs tüyleri beyazdır. Dişiler (İng: Hens) ise aksine tamamen kahverengi bir renktedir. Bu çeşit seksüel dimorfizm örneklerini birçok kuş türünde görebiliyoruz. Büyüklükleri 50-65 cm civarında, kanat açıklıkları 81-98 cm genişliğindedir. Bitki ağırlıklı diyetinden ötürü yaklaşık 5 cm civarında geniş gagaları bulunur. Ağırlığı 1 kg civarında olduğu için diğer birçok yaygın ördek türünden ağırdırlar. Her iki cinsiyette kanatlarının spekulum adı verilen bölgesinde beyaz köşeli mavi renkte tüylere sahiptirler.
Evrimsel Tarih ve Taksonomi
Taksonomik olarak Ördekgiller (Anatidae) ailesine üyedirler ve günümüz evcil ördeklerin (Anas platyrhynchos domesticus) atalarıdırlar. Tarihte yakalanan yeşilbaşlar arasından en ideal görünen bireyler seçilerek, nesilleri devam ettirilmiştir. Doğan döller arasından daha ehli, daha uyumlu olanlar seçilmiştir. Dolayısıyla yüzlerce jenerasyon ardından, ağırlıklı olarak insan için en ideal olan bireyler çoğalmıştır. Yapay seçilim hakkındaki makalemize buradan ulaşabilirsiniz.
Ekolojik Dağılım ve Habitat
Dünya'nın neredeyse her yerine yayılmışlardır. Durgun ya da yavaş akan tatlı sularda sık görülürler. Kışın içsular, lagünler ve deniz kıyılarında da bulunabilirler. Bataklıkları, göletleri, küçük göllerleri, kıyı koyları ve nehir ağızlarını da severler.
Popülasyon ve Koruma Statüsü
IUCN Kırmızı Liste bilgileri arasında Asgari Endişe olarak bilinen LC (Least Concern) türler arasındadırlar.
Davranış ve Etoloji
Üreme dönemi sonlarında büyük gruplar oluşturarak birlikte hareket ederler. Sosyal ilişkileri kuvvetli kuşlardan biridirler. Dişilerin sesleri bilinen ördek vaklaması olsa da, erkekler daha çok "kueek" benzeri bir ses çıkartırlar.
Diyet ve Metabolizma
Hepçildirler. Genelde sudaki bitkiler ile beslenirler; ancak gerektiğinde ufak eklembacaklıları da yiyebilirler. Ayrıca özellikle yavru yeşilbaşlar iri balıklar, tilkiler, yırtıcı kuşlar (raptor), yılanlar, kaplumbağalar, rakunlar, gelincikler, kargalar, kediler ve köpekler tarafından sık sık avlanılır.
İnsanlarla Etkileşim ve Kültürel Referanslar
Birçok coğrafyada invaziv türler olarak bilinirler. Söz konusu bölgelerdeki buğday, pirinç ve mısır tarlalarında beslenebilirler. Hatta öyle ki diğer bazı ördek türleri ile çiftleştikleri için söz konusu türlerin yok oluşuna dolaylı olarak neden olabilirler. Hibrit bireyler de verimli döller verebilir. Buna ekolojide genetik kirlilik adı verilir. Her yıl milyonlarcası avcılar tarafından vurulmaktadır.
Etimoloji
İngilizce "Mallard" olarak bilinirler. Sayısız türün tanımını yapan ve adeta taksonominin babası sayılan Carl Linnaeus isimli bilim insanının kazandırdığı türlerden biridir. Latince Anas "ördek" demektir. Tür ismindeki platyrhynchus ise "geniş gagalı" anlamındadır.
Evrim Ağacı'nda tek bir hedefimiz var: Bilimsel gerçekleri en doğru, tarafsız ve kolay anlaşılır şekilde Türkiye'ye ulaştırmak. Ancak tahmin edebileceğiniz Türkiye'de bilim anlatmak hiç kolay bir iş değil; hele ki bir yandan ekonomik bir hayatta kalma mücadelesi verirken...
O nedenle sizin desteklerinize ihtiyacımız var. Eğer yazılarımızı okuyanların %1'i bize bütçesinin elverdiği kadar destek olmayı seçseydi, bir daha tek bir reklam göstermeden Evrim Ağacı'nın bütün bilim iletişimi faaliyetlerini sürdürebilirdik. Bir düşünün: sadece %1'i...
O %1'i inşa etmemize yardım eder misiniz? Evrim Ağacı Premium üyesi olarak, ekibimizin size ve Türkiye'ye bilimi daha etkili ve profesyonel bir şekilde ulaştırmamızı mümkün kılmış olacaksınız. Ayrıca size olan minnetimizin bir ifadesi olarak, çok sayıda ayrıcalığa erişim sağlayacaksınız.
Makalelerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu makalemizle ilgili merak ettiğin bir şey mi var? Buraya tıklayarak sorabilirsin.
Soru & Cevap Platformuna Git-
3
-
1
-
1
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
- Wikipedia. Mallard. (18 Ağustos 2018). Alındığı Tarih: 18 Ağustos 2018. Alındığı Yer: Wikipedia | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 22/02/2025 15:16:02 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/7365
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
