Keşfedin, Öğrenin ve Paylaşın
Evrim Ağacı'nda Aradığın Her Şeye Ulaşabilirsin!
Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat

Yarasalardaki Yeni Virüsler Maymunlara Sıçrayarak İnsanlar İçin Risk Oluşturuyor!

3 dakika
29
Yarasalardaki Yeni Virüsler Maymunlara Sıçrayarak İnsanlar İçin Risk Oluşturuyor! Eurekalert
Tüm Reklamları Kapat

Amerika'nın tropik bölgelerinde yaşayan yarasalar, kızamık gibi hastalıklara yol açan morbillivirüs adlı RNA virüsleri taşıyor. Ancak bu virüslerin diğer memeli türlerine yayılmasında yarasaların rolü hâlâ net değil. Charité - Universitätsmedizin Berlin ve Alman Enfeksiyon Araştırmaları Merkezi öncülüğündeki uluslararası bir araştırma ekibi, Nature Microbiology dergisinde yayınladıkları makalede Brezilya ve Kosta Rika'daki yarasa ve maymunlarda morbillivirüslerin yayılımını inceledi.[1] Çalışma sonucunda yeni virüs türleri ve virüslerin yarasalardan diğer memeli türlerine geçtiğini keşfeden ekip, bu konak değişimlerinin olası tehlikelerine karşın virüsleri daha yakından izlemenin gerekliliğine dikkat çekiyor.

Morbillivirüslerin neden olduğu hastalıklar arasında en bilinen örnekleri arasında insanlarda kızamık, sığırlarda sığır vebası ve etoburlarda köpek gençlik hastalığı sayılabilir. Sığır vebası başarıyla yok edilmiş olsa da diğer morbillivirüsler hem insan sağlığı hem de çiftlik hayvanları için önemli bir tehdit oluşturmaya devam ediyor. Çeşitli memeli türleri arasındaki geniş dağılımlarına rağmen, ana konakçıları, coğrafi dağılımları ve yeni türlere sıçrama potansiyelleri hakkındaki bilgiler oldukça sınırlı.

Yeni araştırmada, Brezilya ve Kosta Rika’da 1.600'den fazla yarasa incelendi. Araştırmacılar, daha önce bilinmeyen morbillivirüslere ait enfeksiyon bulgularına pek çok yarasa türünde rastladı. Bunlar arasında, kan emme davranışı nedeniyle diğer hayvanlarla daha kolay temas kuran vampir yarasalar da vardı. Bu yarasalar kan emerek beslendikleri için diğer hayvanlarla daha çok temas ediyor. İncelenen vampir yarasaların üçte birinde yeni keşfedilen morbillivirüse karşı antikorlar vardı. Bu durum, bu tür enfeksiyonların yaygın olduğunu ve genellikle ölümcül olmadığını gösteriyor.

Tüm Reklamları Kapat

Ayrıca Brezilya'da ölen vahşi maymunlarda da morbillivirüse rastlandı. Virüslerin ölüme yol açtığına dair bir kanıt olmasa da, genetik analizler maymunlardaki virüslerle yarasalardakiler arasında yakın bir akrabalık olduğunu ortaya çıkardı. Laboratuvar testleri, yarasa morbillivirüslerinin aksine, maymun morbillivirüslerinin kızamık virüsüyle aynı hücre reseptörünü kullanabildiğini gösterdi. Bu da insanlara bulaşma riski olabileceğine işaret ediyor. Yapılan ek testler, daha önce geçirilmiş kızamık veya köpek gençlik hastalığı enfeksiyonları sayesinde oluşan antikorların, yarasa morbillivirüslerini etkisiz hale getirebildiğini ortaya koydu. Bu bulgu, çapraz bağışıklık ile aşı geliştirme sürecini hızlandırabilir. Charité - Universitätsmedizin Berlin'de doktora sonrası araştırmacı ve çalışmanın ilk yazarı Dr. Wendy K. Jo şunları söylüyor:

Maymunlardaki morbillivirüsler insanlardaki kızamık reseptörünü kullanabilse de insanlar için bir tehdit oluşturup oluşturmadıklarını belirlemek için henüz çok erken. Bununla birlikte, bu çalışma yabani hayvanlardaki bu tür virüslerin izlenmesinin ne kadar önemli olduğunu bir kere daha gösteriyor.

Çalışmadaki evrimsel analizler, yarasa morbillivirüslerinin yanı sıra etoburlardan ve toynaklı hayvanlardan gelen virüslerin de geçmişte birkaç kez tür engelini aştığını gösteriyor. Bu geçişler, yarasalardan domuzlara ve maymunlara virüs sıçramasını da içeriyor. Benzer şekilde yarasaların dahil olduğu konak değişimlerinin, yakın geçmişte SARS ve Ebola gibi insan hastalıklarının ortaya çıkmasına yol açtığı düşünülüyor. Charité – Universitätsmedizin Berlin ve Alman Enfeksiyon Araştırma Merkezi'nde yeni ortaya çıkan enfeksiyonları araştıran bu çalışmanın lideri Profesör Jan Felix Drexler şunları söylüyor:

Sonuçlarımız, morbillivirüslerin yarasalarda daha önce düşünülenden daha yaygın ve daha çeşitli olduğunu ve nadir de olsa başka hayvanlara da bulaşabildiğini gösteriyor. Bu panik yapmak için bir neden değil, ancak bu konuda uyanık olmamız için açık bir çağrı.

Araştırmacılar, son olarak yabani hayvanlardaki patojenlerin daha yakından izlenmesinin, hedefe yönelik risk değerlendirmeleri yapılmasının ve uzun vadede hem insanlar hem de çiftlik hayvanları için aşı gibi koruyucu önlemler geliştirilmesinin gerekliliğinin altını çiziyor.

Evrim Ağacı, sizlerin sayesinde bağımsız bir bilim iletişim platformu olmaya devam edecek!

Evrim Ağacı'nda tek bir hedefimiz var: Bilimsel gerçekleri en doğru, tarafsız ve kolay anlaşılır şekilde Türkiye'ye ulaştırmak. Ancak tahmin edebileceğiniz gibi Türkiye'de bilim anlatmak hiç kolay bir iş değil; hele ki bir yandan ekonomik bir hayatta kalma mücadelesi verirken...

O nedenle sizin desteklerinize ihtiyacımız var. Eğer yazılarımızı okuyanların %1'i bize bütçesinin elverdiği kadar destek olmayı seçseydi, bir daha tek bir reklam göstermeden Evrim Ağacı'nın bütün bilim iletişimi faaliyetlerini sürdürebilirdik. Bir düşünün: sadece %1'i...

O %1'i inşa etmemize yardım eder misiniz? Evrim Ağacı Premium üyesi olarak, ekibimizin size ve Türkiye'ye bilimi daha etkili ve profesyonel bir şekilde ulaştırmamızı mümkün kılmış olacaksınız. Ayrıca size olan minnetimizin bir ifadesi olarak, çok sayıda ayrıcalığa erişim sağlayacaksınız.

Avantajlarımız
"Maddi Destekçi" Rozeti
Reklamsız Deneyim
%10 Daha Fazla UP Kazanımı
Özel İçeriklere Erişim
+5 Quiz Oluşturma Hakkı
Özel Profil Görünümü
+1 İçerik Boostlama Hakkı
ve Daha Fazlası İçin...
Aylık
Tek Sefer
Destek Ol
₺50/Aylık
Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
Özetini Oku
2
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

Feragatname: Evrim Ağacı, doğrudan üniversiteler, akademik dergiler veya resmi bilim kurumları tarafından yayınlanan bu basın açıklamalarını temel editöryal düzenlemeden geçirmektedir; ancak açıklamaların isabetliliğinden sorumlu değildir.

Makalelerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu makalemizle ilgili merak ettiğin bir şey mi var? Buraya tıklayarak sorabilirsin.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu Makale Sana Ne Hissettirdi?
  • Muhteşem! 1
  • Tebrikler! 0
  • Bilim Budur! 0
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 0
  • Güldürdü 0
  • İnanılmaz 0
  • Umut Verici! 0
  • Merak Uyandırıcı! 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 04/06/2025 06:38:51 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/20753

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Size Özel
Makaleler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
U. Derin, et al. Yarasalardaki Yeni Virüsler Maymunlara Sıçrayarak İnsanlar İçin Risk Oluşturuyor!. (2 Haziran 2025). Alındığı Tarih: 4 Haziran 2025. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/20753
Derin, U., Derin, U. (2025, June 02). Yarasalardaki Yeni Virüsler Maymunlara Sıçrayarak İnsanlar İçin Risk Oluşturuyor!. Evrim Ağacı. Retrieved June 04, 2025. from https://evrimagaci.org/s/20753
U. Derin, et al. “Yarasalardaki Yeni Virüsler Maymunlara Sıçrayarak İnsanlar İçin Risk Oluşturuyor!.” Edited by Ufuk Derin. Evrim Ağacı, 02 Jun. 2025, https://evrimagaci.org/s/20753.
Derin, Utku. Derin, Ufuk. “Yarasalardaki Yeni Virüsler Maymunlara Sıçrayarak İnsanlar İçin Risk Oluşturuyor!.” Edited by Ufuk Derin. Evrim Ağacı, June 02, 2025. https://evrimagaci.org/s/20753.

Bize Ulaşın

ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close