Wikipedia'nın Kurucusu Jimmy Wales'ın Sahtebilimcilere Çarpıcı Cevabı...
Wikipedia Gibi Siteler Sahtebilimcilere Fikirlerini Paylaşabilecekleri Bir Platform Sağlamalı mı?
- Editör Görüşü
- Sahtebilim
2014 Mart ayı içerisinde "Kapsamlı Enerji Psikolojisi Birliği" isimli sahtebilim oluşumu, Wikipedia'nın "Enerji Tıbbı", "akupunktur", "Enerji psikolojisi" gibi alanlardaki makalelerinin taraflı, gerçeği yansıtmayan (!), "güncel araştırmaları içermeyen" yapıda olmasından ötürü bir Change.org imza kampanyası başlattı.
Kampanya açıklaması, Wikipedia kurucusu Jimmy Wales'ın bu konuda bir şeyler yapması gerektiği ileri sürülüyor ve bu "çalışma sahalarına" gerekli yerin ayrılması gerektiği, sahtebilimcilere özgü o içi boş ama anlamlıymış gibi serpiştirilmiş kelimelerle açıklanıyor. Metin içerisinde, şüphecilerle alay edilmeye çalışılarak, Wikipedia'nın bu şüphecilerin "sahtekarlıkları" (!) nedeniyle, bu birliğin de savunduğu saçmalıkların sansüre uğradığı iddia ediliyor. Hatta daha da ileri gidilerek, zaten bilime en ufak katkısı ol(a)mayan bu sahtebilimcilerin, Wikipedia'nın geri adım atmaması durumunda bağışta bulunmayacakları söyleniyor, bir nevi tehdit savuruluyor. Kampanyaya 7000'den fazla insan imza attı ve sonunda Jimmy Wales'ın dikkatini çekmeyi başardılar.
Ancak giderek bilimsel içerik konusunda zenginleşen ve güvenilir hale gelen Wikipedia'nın (Wikipedia'nın güvenilirliğini tartışan ve analiz eden makaleler bulunmaktadır; sonuçlar oldukça ilgi çekici ve genel olarak olumludur) kurucusu Wales, modern bilim insanlarına ve emeklerine yakışır bir cevapla, bu sahtekarları muhtemelen sonsuza kadar susturamayacak olsa da, iyi bir ders verdi. Change.org kuralları gereği, imza kampanyasının hedef aldığı kişi bir cevap verecek olursa, bu cevap kampanya altında yayınlanabiliyor.
Bu sözde "birliğin" sahtebilimin "gerçeklerini" yayınlaması talebine Wales'ın verdiği cevap şu şekilde:
Hayır, dalga mı geçiyorsunuz? Bu imza kampanyasına imza atan her bir bireyin geri çekilip kendi sınırlarını kontrol etmesi ve dürüst, kanıta dayalı, gerçekçi olmanın ne demek olduğunu tekrardan düşünmesi gerekiyor.
Wikipedia'nın bu konudaki politikaları son derece hedef odaklıdır ve doğrudur. Eğer ki saygıdeğer bilimsel makale dergilerinde çalışmalarınızı yayınlatabilirseniz, yani eğer ki tekrar edilebilir bilimsel deneyler üretebilirseniz, Wikipedia bunları düzgün bir şekilde yayınlayacaktır.
Yapmayacağımız şey ise, çılgın şarlatanların 'gerçek bilimsel açıklamaların' dengiymiş gibi davranmaktadır.
Tüm Reklamları KapatOnların dengi değilsiniz.
Wikipedia'yı ve kurucusu Jimmy Wales'ı bu net, sarsılmaz ve isabetli duruşu için yürekten tebrik ediyoruz ve Wikipedia'yı aralıklarla olduğu gibi gelecek dönemde de maddi ve manevi olarak desteklemeye devam edeceğimizi belirtiyoruz.
Evrim Ağacı'nda tek bir hedefimiz var: Bilimsel gerçekleri en doğru, tarafsız ve kolay anlaşılır şekilde Türkiye'ye ulaştırmak. Ancak tahmin edebileceğiniz gibi Türkiye'de bilim anlatmak hiç kolay bir iş değil; hele ki bir yandan ekonomik bir hayatta kalma mücadelesi verirken...
O nedenle sizin desteklerinize ihtiyacımız var. Eğer yazılarımızı okuyanların %1'i bize bütçesinin elverdiği kadar destek olmayı seçseydi, bir daha tek bir reklam göstermeden Evrim Ağacı'nın bütün bilim iletişimi faaliyetlerini sürdürebilirdik. Bir düşünün: sadece %1'i...
O %1'i inşa etmemize yardım eder misiniz? Evrim Ağacı Premium üyesi olarak, ekibimizin size ve Türkiye'ye bilimi daha etkili ve profesyonel bir şekilde ulaştırmamızı mümkün kılmış olacaksınız. Ayrıca size olan minnetimizin bir ifadesi olarak, çok sayıda ayrıcalığa erişim sağlayacaksınız.
Makalelerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu makalemizle ilgili merak ettiğin bir şey mi var? Buraya tıklayarak sorabilirsin.
Soru & Cevap Platformuna Git-
24
-
7
-
2
-
1
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 06/05/2025 21:13:58 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/2076
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
