Uzayı ve zamanı bükmek tam olarak ne anlama gelir?

Denizin ortasında bir teknenin içinde oturuyorsunuz. Rüzgar ve dalga yok. Doğudan batıya çoook hafif bir akıntı var, tekneniz saatte 100-200 metre gibi önemsiz bir hızda akıntı yönünde sürükleniyor, siz hareket ettiğinizi bile fark etmiyorsunuz. On-onbeş dakikada bir sahile bakıyorsunuz ve sahildeki belirli objelere kıyasla hareket ettiğinizi anlıyorsunuz. Bu durum, dünyanın güneş etrafındaki yolculuğuna benzer.

Gözlerinizi kapattınız, güneşlenmeye başladınız ve uyuyakaldınız. Aradan birkaç saat geçti. Ve sürüklendiğiniz yönde bir girdap var. (Olacak bir şey değil ama olduğunu varsayalım) Deniz dibinde devasa bir delik ve deniz suyu oradan yerkabuğunun içine akıyor. Siz bu girdaptan 1 km uzakta iken orayı fark etmezsiniz bile. Çünkü o uzaklıkta suyun oraya akış hızı ve debisi sizin fark edebileceğiniz bir etki yaratmaz. Sizi etkilemez. Ama siz oraya yaklaştıkça suyun akış hızı doğru orantılı biçimde giderek artar. 100 metre yakına geldiğinizde artık fark etmemeniz olanaksız olur. İşte o girdap bir karadelik. Suyun davranışı da uzayın bükülmesi. Su yüzeyini kıstas alıp olaya 2 boyutlu bakıyorsanız ve bu anlamanızı zorlaştırıyor ise teknede ve yüzeyde değil bir denizaltıda denizin altında olduğunuzu varsayın, aynı şey. Suyun hareketi, akış hızı, debisi oraya yaklaştıkça artar. Ve girdabın ağzına 3-5 metre yaklaştığınızda artık su öyle hızlı akar ve sizi öyle bir çeker ki oradan kaçmanız olanaksız olur. Bu da karadeliğin olay ufku.

Gelelim zaman meselesine... Siz girdaptan 1 km yani 1000 metre uzakta iken 100 metre/saat hızla hareket ediyordunuz. Girdaba yaklaştıkça hızınız artar ama uzaklıkla paralel olmaz bu. 100 metre yaklaştığınızda 200 metre/saat olursa 200 metre yaklaştığınızda 400 metre/saat olur (Rakamları fikir vermesi için söylüyorum. Matematiksel olarak isabetli olması gerekmiyor) Giderek artan bir hızla artar, artış hızı yükselen eğri sunar. Ve bu süreçte saatinizin saniyesinin de giderek yavaşladığını düşünün. Girdaba yaklaştıkça zamanın da yavaşladığını. Ve girdaba iyice yaklaştığınızda su çok daha hızlı akıyorken saatinizin de 1 km uzakta olduğunuzdan 10 kat daha yavaş ilerlediğini.

Şİmdi... Bu deniz uzay. O girdap büyük kütleli bir cisim, örneğin bir karadelik. Siz de bir gezegenin ya da bir uzay aracının içindeki insan ve gözlemcisiniz. İşte uzay/zaman demek, yine denizin üzerinde olmak ama girdaba yakın uzak konumla olma ile ilgili olarak farklı akıntıdaki (bükülme) bir bölgede olma ve bulunduğunuz bölgenin girdaba yakınlığı ile ilgili olarak zamanın da farklı akması demek. Yine aynı denizdesiniz. Ama bulunduğunuz yere göre farklı hareket ediyorsunuz ve buna bağlı olarak zaman da farklı akıyor.

Buna göre uzayda sayısız büyük kütleli cisim var. Dünyamız da böyle bir cisim, diğer gezegenler de, güneş de, başka yıldızlar da, karadelikler de. İşte buna göre uzayda bulunan herhangi bir nokta bulunduğu konuma ve bu büyük kütleli cisimlere yakınlığına göre farklı bükülme alanlarının içindedir ve o noktadaki zaman başka bölgelere göre farklı hızda akar. İşte bu, uzaydaki noktalar ve bölgeler arası farklılıklar da "uzay/zaman" alanları ve farklılıkları olarak isimlendirilir.