Neden rüya görüyoruz?

Rüya görme, insanların uyku sırasında zihinsel faaliyetlerini sürdürdükleri ve çeşitli imgeler, duygular ve düşüncelerle dolu deneyimler yaşadıkları bir süreçtir. Rüya görme nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, birçok teori bulunmaktadır. İşte rüya görme ile ilgili bazı olası nedenler:

Beynin işleyişinin bir parçası olarak: Beynin işleyişi, uyku sırasında da devam eder. Beyindeki sinirsel aktivitelerin rüya görme ile ilişkili olduğu düşünülmektedir. Rüyaların oluşmasının nedeni, beyindeki farklı bölgelerin uyku sırasında birbirleriyle etkileşim içinde olması olabilir.

Bilinçaltının yansıması olarak: Rüyalar, bilinçaltındaki düşüncelerin ve duyguların yansıması olabilir. Bilinçaltı, uyku sırasında daha etkili bir şekilde çalışabilir ve bu nedenle, rüyalarda bilinçaltındaki konuları işleyebilir.

Öğrenme ve hafıza ile ilişkili olarak: Rüyaların öğrenme ve hafıza ile ilişkili olabileceği düşünülmektedir. Araştırmalar, uyku sırasında bellek işleme ve konsolidasyonunun gerçekleştiğini göstermektedir. Rüyalar, öğrenilen bilgilerin işlenmesine ve hafızanın güçlendirilmesine yardımcı olabilir.

Duygusal durumun yansıması olarak: Rüyalar, insanların duygusal durumlarının yansıması olabilir. Uykudaki rüyalar, insanların gün içinde yaşadıkları duyguların, kaygıların ve streslerin yansıması olabilir.

Evrimsel bir işlev olarak baktığımızda ise: Bazı teoriler, rüyaların evrimsel bir işlevi olduğunu öne sürmektedir. Rüyalar, insanların hayatta kalmasına yardımcı olabilecek becerileri geliştirmelerine yardımcı olabilir. Örneğin, bir avcı olarak yaşayan bir insanın rüyasında, avlanma tekniklerini geliştirmesi mümkündür.

Sonuç olarak, rüya görmenin nedenleri hakkında net bir açıklama olmamakla birlikte, farklı teoriler vardır. Rüya görme konusunda daha fazla araştırma yapılması gerekmektedir.

Rüyaların oluşumuna dair oldukça fazla teori var. Bunların bir kısmını açıklayayım. Ben fizyolojik teoriden önce psikoloji cihetinde açıklayacağım. Sigmund Freud'a göre rüyalarımız, bilinçaltı itkilerinin dışa vurumudur. Yani bilinçliyken bastırdığımız içgüdüsel unsurlar, biz uyurken ortaya çıkararak bu baskının azaltılmasını ve ''sürüngen beynimizin'' rahatlamasını sağlar. Fakat bilindiği üzere Freud'un teorileri somut bir biçimde kanıtlanamamıştır, yine de size fikir verebileceğini düşünüyorum. Aynı zamanda Aristoteles'ten de etkilenen Freud, ''Düşlerin Yorumu'' adlı iki ciltten oluşan kitap serisinde bu fikri kullanarak fizyolojik uyaranların rüya sürecini şekillendirdiğine (Ateşi olan birinin rüyasında ateş üstünde yürüdüğünü görmesi gibi) ve hastalıkların habercisi olabileceğine dair de yorum yapıyor. Psikoloji açısında bu fikirler sürüp gidiyor, daha detaylı varsayımları inceleyebilirsiniz. İşin bilişsel kısmına gelirsek; farklı fikirler yine mevcut. Bir kesime göre rüyalar uyku sırasında beyindeki elektriksel aktivitenin bir sonucu; bir kesime göre, yaşamımız sırasında depoladığımız verilerin bir görünümü yahut da korteksimizin bu verileri düzenlerken yarattığı bir edinim.

Bu konuyla alakalı canlı devre kitabını okumanı öneririm. Öncelikle beynimizin kimi yeri görme (oksipital korteks) kimisi bilişsel işler ve mantık (prefrontal) ve kimisi duygusal işler için yoğunlaşmıştır (limbik sistem) Normalde gözü gören fakat deney amaçlı gözleri kapatılan deneklerin daha 1 saat sonucunda görmeyle alakalı korteksin işlevsel alanının küçülmeye başladığı ,somatosensoriyel korteks gibi motor becerilerden sorumlu eylem bölgesinin bu bölgeyi işgal ettiği görülmüştür. Doğuştan veya sonradan görme engeli bulunan kişilerin daha iyi duyduğu algısı bu yüzdendir. Beyin uyku esnasında gözler kapalı olduğundan bu görme merkezini ayakta tutmak ve diğer bölgeler tarafından işgal edilmesini önlemek için görme duyusunu çalıştırır bu sayede rüya görmüş ve beyne iletilen girdilerin başka bilgilerce işgal edilmesinin önüne geçmiş oluruz.

Freud'a göre ise ^[1]isteklerin doyurulmasından ibaret olan rüya önemsenmeli ve aktardığı mesaj dinlenmelidir.

Bilim adamları rüyayı şöyle izah ediyor: Sehpayı hayat denilen, insan vücudunun üç uzvu; kalp, ciğer ve beyin doğumdan ölüme denk sürekli çalışırlar. Uykuda vücudun diğer uzuvları dinlendiği halde beyin bilinçaltı denilen faaliyetine devam eder. Kalbin, ciğerin hareketlerini durdurmak insanın elinde olmadığı gibi, beynin çalışmasını da insan iradesi durdurulamaz. Beynin uykudaki bu faaliyetine biz rüya diyoruz.