Bildiğimiz baryonik madde (gezegenler, yıldızlar, gaz bulutları v.s.) evrenin %5'ini oluştururken, karanlık madde %27'si gibi görünüyor. Karanlık madde olabileceği düşünülen bazı adaylar mevcut. WIMP (zayıf etkileşimli büyük kütleli parçacıklar), aksiyonlar (hafif, düşük enerjili parçacıklar), egzotik parçacıklar (henüz keşfedilmemiş olanlar) veya galakside ışığını yaymayan veya çok az yayan büyük kütleli olanlar (karadelikler, kahverengi cüceler, kırmızı cüceler veya tahminlerimizden çok daha fazla olan gezegenler). Belki de bunların toplamının tamamı.
Fakat eldeki verileri ne kadar abartırsak abartalım, evrenin %27'sini oluşturan karanlık maddenin, kütle çekim etkilerine ulaşabilecek bir varlığı veya varlıkları tespit edemiyoruz. Yani ortada elektromanyetizma ile etkileşimi olmayan tuhaf bir madde var. Dolayısı ile karanlık maddenin çökerek elektromanyetizma ile etkileşime giren (gözlemlenen) bir madde oluşturması imkansız gibi görünüyor. Veya kast edilen "karanlık madde çökerek, yine elektromanyetizma ile etkileşemeyen bir gök cismi oluşturabilir" şeklindeyse, bu duruma en azından şimdilik şahit olamadık. Eğer böyle bir şey oluyorsa; bu maddenin yerel kütle çekim etkileri olmalı veya en azından arkasından gelen ışığı merceklemeli. Evrende ışığını yaymayan, fakat yerel kütle çekim etkileri olan cisimler mevcut. Yerel etkileri ile çevresindeki cisimleri yörüngesine sokan veya arkasındaki ışığı kütle çekim merceklemesi yapanları zaten "karadelik" olarak tanımlıyoruz. Fakat gözlemlenen karadeliklerin en azından beslenenleri madde ile etkileşim yapabiliyor, çevrelerinde disk oluşturabiliyorlar ve karadelik oluşumları hakkında en azından şimdilik yanlışlanamayan bilgiye sahibiz.
Kim bilir? Belki de ortada karanlık madde diye bir şey yoktur. Büyük ölçekli evren (yerel hesaplamalarda Genel Görelilik muhteşem işliyor) hesaplamalarımızda, farklı bir bakış açısı veya parametre gereklidir. [1]
Kaynaklar
- CERN. Dark Matter. (30 Ocak 2025). Alındığı Tarih: 4 Şubat 2025. Alındığı Yer: CERN | Arşiv Bağlantısı
