Karadelikler yıldızları enerjilerini çekebilirler mi?

Karadeliklerin olay ufku denilen güçlü bir çekim alanına sahip olan bölgelerinin içinden hiç bir şeyin -ışık ve bilgi dahil- kacamaz. Olay ufkunun içinde bilinen fizik kurallarının öngördüğü davranışlar tam olarak anlaşılmadığı için bu bölgeden kaçış imkansız. Yani evet karadelikler yıldızları ve onların enerjilerini de kendi içlerine çekebilirler.

Fakat karadelikler sadece maddeyi çekmekle kalmaz, aynı zamanda güçlü manyetik alanları sayesinde bazı maddeleri ve enerjiyi dışarıya da püskürtebilirler. Bu durum gözlemcilere sanki karadeliğin içinden bir şeyler çıkıyormuş gibi görünebilir fakat aslında bu madde kara deliğin içinden değil, olay ufkuna yaklaşan ancak yakalanmadan dışarı atılan maddeden oluşur.

Yıldız olayında da karadelikler yıldızın bir kısmını kendi içine çekerek diğer kısmını uzay boşluğuna savurur. Linkteki videoda detayları bulabilirsin:) ^[1]

Karadelikler, devasa çekim güçleri sayesinde yıldızlardan enerji ve madde çekebilir. Bu süreç birkaç farklı mekanizma ile gerçekleşir. Gelgit Yıkımı Olayı (TDE), bir yıldızın süper kütleli bir karadeliğe fazla yaklaşması sonucu parçalanmasıdır. Yıldızın bir kısmı karadelik tarafından yutulurken, geri kalan kısmı uzaya saçılarak yüksek enerjili radyasyon yayar.

Bir diğer mekanizma, yığılma diskleridir. Karadelik, yakınındaki bir yıldızdan gaz ve plazma çekerek etrafında aşırı sıcak bir disk oluşturur. Bu disk, sürtünme nedeniyle ısınır ve güçlü X-ışınları yayar.

Ayrıca, ikili sistemlerde bulunan karadelikler, yörüngesindeki yıldızdan yavaş yavaş madde çalarak büyüyebilir. Bu süreçte yıldız küçülür ve ömrü hızlanarak tükenebilir.

Sonuç olarak, karadelikler yalnızca maddeyi değil, yıldızların enerjisini de çekerek evrende büyük ölçekli dönüşümlere neden olur. Bu süreçler, evrenin dinamik yapısını şekillendiren temel mekanizmalardan biridir.^[2]

Evet, çekebilirler. Çünkü kara deliklerin kütle çekimi aşırı bir şekilde fazladır. Hiçbir madde buradan kaçamaz, elektromanyetik enerji bile. ^[1] Zaten kara delikler bu yüzden siyahtır. Hiçbir ışık buradan kaçamaz. Dolayısıyla kara delikten yansıyan ışık gözümüze ulaşamaz.