Karadelikler, devasa çekim güçleri sayesinde yıldızlardan enerji ve madde çekebilir. Bu süreç birkaç farklı mekanizma ile gerçekleşir. Gelgit Yıkımı Olayı (TDE), bir yıldızın süper kütleli bir karadeliğe fazla yaklaşması sonucu parçalanmasıdır. Yıldızın bir kısmı karadelik tarafından yutulurken, geri kalan kısmı uzaya saçılarak yüksek enerjili radyasyon yayar.
Bir diğer mekanizma, yığılma diskleridir. Karadelik, yakınındaki bir yıldızdan gaz ve plazma çekerek etrafında aşırı sıcak bir disk oluşturur. Bu disk, sürtünme nedeniyle ısınır ve güçlü X-ışınları yayar.
Ayrıca, ikili sistemlerde bulunan karadelikler, yörüngesindeki yıldızdan yavaş yavaş madde çalarak büyüyebilir. Bu süreçte yıldız küçülür ve ömrü hızlanarak tükenebilir.
Sonuç olarak, karadelikler yalnızca maddeyi değil, yıldızların enerjisini de çekerek evrende büyük ölçekli dönüşümlere neden olur. Bu süreçler, evrenin dinamik yapısını şekillendiren temel mekanizmalardan biridir.[2]
Kaynaklar
- J. Kazmierczak. Black Holes. (13 Mart 2024). Alındığı Tarih: 19 Şubat 2025. Alındığı Yer: NASA | Arşiv Bağlantısı
