İnsanın davranışı onun DNA'sına mı bağlı?

Davranış tanımı nedir? Davranış genelde, uyaranlara ya da çevreye karşı bir reaksiyon olarak tanımlanır. Daha kapsamlı bir ifade ile; her etki reaksiyon ve tepki davranışın bir tipini temsil eder. Bir yırtıcı varlığında hayvanlar kaçar, sessiz kalır ya da karşı hücuma geçer; kuşlar karmaşık ve kendilerine özgü yuvalar yaparlar meyve sinekleri anlaşılması oldukça zor olan kur yapma törenleri gerçekleştirir, bitkiler ışığa doğru yönelirler. İnsanlar zora koşullandıkları zaman onları zora koşan, uyarandan akılları, duyguları, akılları ve kültürlerinin yardımıyla, tepkisel olarak kaçınma davranışı gösterirler. İnsan davranış genetiği, insan davranışlarında bireysel değişimleri etkileyen hem genetik ve hem de çevresel faktörleri araştıran nispeten yeni bir alandır.

Davranış bütün vücut hücrelerinde özellikle de sinir sistemi hücrelerindeki genetik kodlardan meydana gelmiştir. Vücudumuzun tümünü kuşatan sinir ağında bilgi elektokimyasal olarak iletişim sağlar. Davranış çevresel ve epigenetik faktörler aracılığı ile eyleme zorlanan genlerin gittikçe ilerleyen aktiviteleri sonucunda meydana gelir.

Bir de doğuştan ve genetik kökenli davranış şekilleri vardır. Burada genlerin denetiminde olan ve merkezi sinir sisteminin devreye girmesi ile bir davranış yapılır. Bir çocuğun doğar doğmaz, her hangi bir dış katkı olmadan nefes alıp vermesi bunun için iyi bir örnektir. Ancak soruda sanırım kişilik davranışlarını sordunuz.

Kişilik davranışları hem gen yani DNA hem de çevresel faktörlerin oluşturduğu etkilerdir. Bir birey doğumdan ölüme kadar çevresinin etkisiyle gelişir. Bu çevre iyi veya kötü bireyin davranışlarını etkiler. Ancak arada DNA rolü de olduğu bir gerçek. Bireyin hem ebeveynlerinden getirdiği genetik miras hem de doğup büyüdüğü koşulların (coğrafya, kültür, aile yapısı, yetiştirilme tarzı, sosyokültürel ortam vb.) birbiriyle etkileşimi bireyin davranışlarında belirleyicidir. Örneğin öfke, şiddet ve saldırganlık eğiliminde genetik yatkınlığı olduğu tespit edilmiştir.