Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Sorulara Dön
emre akgoz
Üye
31

Evren genişliyorsa Samanyolu Galaksisi ile Andromeda Galaksisi neden birbirine yaklaşıyor? Bunlar nasıl çarpışacak?

3,115 görüntülenme
  • Soruyu Takip Et
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Tüm Reklamları Kapat
11 Cevap
Ögetay Kayalı
Astrofizikçi | NASA/APOD

Evrenin genişlemekte olduğunu Hubble'ın 1929'da yaptığı gözlemden beri biliyoruz. O yıldan bu yana bu gözlemler sadece kuvvetlenmekle kalmadı, aynı zamanda bu genişlemenin zamanla değişip değişmediği hakkında da fikir sahibi olabildik. Bugün evrenin ivmelenerek genişlediğini bu gözlemlerden biliyor ve bunu karanlık enerjiye atfediyoruz. Burada dikkatinizi çekmek istiyorum; genişlemenin tek sorumlusu karanlık enerji değil, ivmelenerek genişlemenin sorumlusu karanlık enerji. Peki hal böyleyken, her şey şeyin bizden uzaklaşması gerekmiyor mu? Nasıl oluyor da Andromeda Galaksisi bize yaklaşabiliyor?

Evet evren genişlerken galaksiler birbirinden uzaklaşıyor fakat bu uzaklaşan galaksiler, çekimsel olarak bizden etkilenmeyecek kadar uzaktaki galaksiler. Evrende yer alan galaksilerin çoğu galaksi kümelerinde bir arada, öbeklenmiş bir biçimde bulunur. Hatta bu galaksi kümeleri de bir arada bulunarak, süper kümeleri oluşturur. Hal böyle olunca, genişlemenin etkisini iyi bir biçimde görebilmek için, bizden yeterince uzakta bulunan galaksilere bakmak gerekiyor. Andromeda ise bizim yerel galaksi grubumuzda yer alıyor ve bize oldukça yakın, zaten bu sebeple bize doğru yaklaşıyor, birbirimize çekimsel bir etkileşim uyguluyoruz. Bu yüzden evren genişledikçe galaksiler birbirinden uzaklaşır demek yerine, evren genişledikçe çekimsel etkileşimde bulunmayacak kadar birbirine uzak cisimler birbirinden uzaklaşır deriz. Fakat bunu basitçe ifade etmenin bir yolu galaksiler üzerinden bunu söylemektir çünkü yakınlaşabilecek durumda olan birkaç tane varken, geri kalan milyarlarcası uzaklaşmaktadır.

Tüm Reklamları Kapat

Özetle bu yanılgıya sebep olan şey, bilimsel bir ifadeyi, anlaşılabilirlik açısından sıradan bir şekilde basite indirgemeye çalışmaktır. Fakat bu denli alışılmış bir konuda dahi yapılan bu basite indirgemenin ne tür yanlış anlaşılmalara sebep verdiğini rahatlıkla görebilmekteyiz. Bu sebeple, sicim kuramı gibi dili neredeyse matematikten ibaret olan konuları basite indirgemeye çalışmak, biraz abesle iştigal olmaktadır. Her ne kadar bir şeyler anlaşılsa da, işin inceliği, kelimeler arasında yok olup gitmekte ve gerçekler tam olarak anlaşılmamaktadır. Bundan ve bilimin test edilebilirliğini göstermek adına, elimizden geldiğince işin fiziğine de yer vermeye çalışıyor ve detayları sıklıkla paylaşıyoruz. İddia ediyorum ki, işin bu matematiksel-fiziksel yanını bir kere sevdiğinizde, bir daha bırakamayacaksınız.

127 görüntülenme

Kaynaklar

  1. E. Hubble. (2006). A Relation Between Distance And Radial Velocity Among Extra-Galactic Nebulae. Proceedings of the National Academy of Sciences, sf: 168-173. doi: 10.1073/pnas.15.3.168. | Arşiv Bağlantısı
  2. A. G. Riess, et al. (1998). Observational Evidence From Supernovae For An Accelerating Universe And A Cosmological Constant. The Astronomical Journal, sf: 1009. doi: 10.1086/300499. | Arşiv Bağlantısı
  3. T. J. Cox, et al. (2008). The Collision Between The Milky Way And Andromeda. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society, sf: 461-474. doi: 10.1111/j.1365-2966.2008.13048.x. | Arşiv Bağlantısı
  4. S. Dodelson. (2020). Modern Cosmology. ISBN: 9780128159484. Yayınevi: Academic Press.
  5. P. Coles. (1995). Cosmology.
Bu cevabın içeriği ve doğruluğu, Evrim Ağacı editörleri tarafından kontrol edilmiş ve onaylanmıştır.
12
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Emre Beeblebrox
Araştırmacı
Orijinal Soru: Evren genişliyorsa ve cisimler birbirinden uzaklaşıyorsa nasıl oluyor da 4.5 milyar yıl sonra andromeda galaksisiyle samanyolu galaksisi çarpışıyor?

Birbirinden uzaklaşanlar galaksi kümeleridir, galaksiler değil. Andromeda Galaksisi ile aynı galaksi kümesinde olduğumuz için ve kütleçekimi ile birbirimizi etkilediğimiz için doğal olarak birbirimizden uzaklaşmıyor, yakınlaşıyoruz.

1,692 görüntülenme

Kaynaklar

  1. Yazar Yok. If The Universe Is Expanding, How Come Galaxies Collide?. (2 Ağustos 2020). Alındığı Tarih: 2 Ağustos 2020. Alındığı Yer: Bağlantı | Arşiv Bağlantısı
Bu cevap, soru sahibi tarafından en iyi cevap seçilmiştir. Ancak bu, cevabın doğru olduğunu garanti etmez.
44
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Berk Kültüroğlu
Öğrenci
Orijinal Soru: Evren genişliyorsa ve cisimler birbirinden uzaklaşıyorsa nasıl oluyor da 4.5 milyar yıl sonra andromeda galaksisiyle samanyolu galaksisi çarpışıyor?

Kısa cevap: Kütleçekimi Sayesinde

Andromeda galaksisi, bizim Samanyolu galaksimizin de içinde yer aldığı Yerel Küme adı verilen bir galaksi kümesi içerisindedir. Ve bu Küme içerisindeki galaksiler birbirlerine kütleçekim kuvveti ile bağlıdırlar. Ve evrenin genişlemesi dediğimiz durumda bizden uzaklaşan şeyler uzak galaksiler ve diğer galaksi kümeleri. Yani kütleçekiminin etki edemediği uzaktaki cisimler. Ama Yerel Küme içerisindeki galaksiler birbirlerine Kütleçekim kuvveti ile bağlı oldukları için uzaklaşma böyle yakın cisimlerde gözlemlenmez.

Tüm Reklamları Kapat

264 görüntülenme

Kaynaklar

  1. Z. Emecan. Galaksiler Birbirinden Gerçekten Uzaklaşıyor Mu?. (15 Kasım 2020). Alındığı Tarih: 15 Kasım 2020. Alındığı Yer: Kozmik Anafor | Arşiv Bağlantısı
  2. K. Anafor. Yerel Galaksi Kümemiz. (15 Kasım 2020). Alındığı Tarih: 15 Kasım 2020. Alındığı Yer: Kozmik Anafor | Arşiv Bağlantısı
  3. Wikipedia. Yerel Grup. (15 Kasım 2020). Alındığı Tarih: 15 Kasım 2020. Alındığı Yer: Wikipedia | Arşiv Bağlantısı
  4. A. Üniversitesi. Galaksi Grupları Ve Kümeleri. (15 Kasım 2020). Alındığı Tarih: 15 Kasım 2020. Alındığı Yer: Ankara Üniversitesi Açık Ders Malzemeleri | Arşiv Bağlantısı
  5. Wikipedia. Galaksi Kümesi. (15 Kasım 2020). Alındığı Tarih: 15 Kasım 2020. Alındığı Yer: Wikipedia | Arşiv Bağlantısı
  6. Ö. Kayalı. Evrenin Genişlemesi: Nasıl Anlıyoruz?. (15 Kasım 2020). Alındığı Tarih: 15 Kasım 2020. Alındığı Yer: Kozmik Anafor | Arşiv Bağlantısı
11
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Yusuf İğın
Araştırmacı
Orijinal Soru: Evren, genişlemesine rağmen nasıl olur da andromeda ve samanyolu galaksisi birkaç milyar yıl sonra çarpışabiliyor?

Evreni genişleten şey karanlık enerjidir. Karanlık enerji ‘’var olması gereken’’ fakat bir türlü ne olduğunu kavrayamadığımız enerjidir. Karanlık enerji hakkında daha fazla bilgi için kaynaklardan gidebilirsiniz. Evrenin genişlemesi ışık hızından daha hızlıdır, demek biraz hatalı çünkü evrenin genişleme hızı mesafeye bağlıdır. Cisimler birbirinden uzalaştıkça aralarrındaki mesafenin karanlık enerji etkisi ile artma hızı da artmaktadır. Fakat eğer cisimler yakın ise kütle çekimi bu genişlemeye galip gelir. Örn: dünyanın güneşin etrafında dönmesi gibi. Galaksimize de en yakın olan galaksi andromeda olduğu için ve bu mesafenin uzay ölçeğinde çok da fazla olmadığını bildiğimiz için bu iki galaksinin birbirine yaklaşıp kaynaşacağını biliyoruz. Fakat bu o kadar yavaş ilerleyen bir süreç olacak ki muhtemelen insanlığın ömrü bunu görmeye yetmeyecek. Ayrıca bkz: karanlık enerjinin yoğunluğu samanyolu galaksisini yoğunluğundan daha azdıır.

244 görüntülenme

Kaynaklar

  1. Yazar Yok. Karanlık Enerji Nedir?. (22 Ağustos 2020). Alındığı Tarih: 22 Ağustos 2020. Alındığı Yer: Bağlantı | Arşiv Bağlantısı
  2. Yazar Yok. Evren Nasıl Genişliyor?. (22 Ağustos 2020). Alındığı Tarih: 22 Ağustos 2020. Alındığı Yer: Bağlantı | Arşiv Bağlantısı
  3. Yazar Yok. Andromeda Ve Samanyolu. (22 Ağustos 2020). Alındığı Tarih: 22 Ağustos 2020. Alındığı Yer: Bağlantı | Arşiv Bağlantısı
  4. Yazar Yok. Evrenin Yoğunluğu. (22 Ağustos 2020). Alındığı Tarih: 22 Ağustos 2020. Alındığı Yer: Bağlantı | Arşiv Bağlantısı
5
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
sude vural
sude vural
1,002 UP
ilgili biri
Orijinal Soru: Evren genişliyorsa ve cisimler birbirinden uzaklaşıyorsa nasıl oluyor da 4.5 milyar yıl sonra andromeda galaksisiyle samanyolu galaksisi çarpışıyor?

Olbers paradoksunun, ki aslında paradoks değildir, açıklamasında evrende yıldızların ve galaksilerin düzgün ve simetrik dağılmaması nedeniyle gökyüzünün karanlık göründüğünü söyleriz.Burada da Adromeda bizden saniyede 50 km hızla uzaklaşması gerekirken sn'de 300 km ile yaklaşmakta.Bunun nedeni de galaksilerin evrende düzgün dağılmamış olmaları.

266 görüntülenme

Kaynaklar

  1. Jim Al-Khalili. (2012). Paradoks. sf: 52.
8
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Daha Fazla Cevap Göster
Cevap Ver
Evrim Ağacı Soru & Cevap Platformu, Türkiye'deki bilimseverler tarafından kolektif ve öz denetime dayalı bir şekilde sürdürülen, özgür bir ortamdır. Evrim Ağacı tarafından yayınlanan makalelerin aksine, bu platforma girilen soru ve cevapların içeriği veya gerçek/doğru olup olmadıkları Evrim Ağacı yönetimi tarafından denetlenmemektedir. Evrim Ağacı, bu platformda yayınlanan cevapları herhangi bir şekilde desteklememekte veya doğruluğunu garanti etmemektedir. Doğru olmadığını düşündüğünüz cevapları, size sunulan denetim araçlarıyla işaretleyebilir, daha doğru olan cevapları kaynaklarıyla girebilir ve oylama araçlarıyla platformun daha güvenilir bir ortama evrimleşmesine katkı sağlayabilirsiniz.
Sorulara Dön
Evrim Ağacı'na Destek Ol
Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katmak için hemen buraya tıklayın.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
EA Akademi
Evrim Ağacı Akademi (ya da kısaca EA Akademi), 2010 yılından beri ürettiğimiz makalelerden oluşan ve kendi kendinizi bilimin çeşitli dallarında eğitebileceğiniz bir çevirim içi eğitim girişimi! Evrim Ağacı Akademi'yi buraya tıklayarak görebilirsiniz. Daha fazla bilgi için buraya tıklayın.
Etkinlik & İlan
Bilim ile ilgili bir etkinlik mi düzenliyorsunuz? Yoksa bilim insanlarını veya bilimseverleri ilgilendiren bir iş, staj, çalıştay, makale çağrısı vb. bir duyurunuz mu var? Etkinlik & İlan Platformumuzda paylaşın, milyonlarca bilimsevere ulaşsın.
Youtube
Kurtlar Neden Dolunayda Ulur?
Kurtlar Neden Dolunayda Ulur?
Psikolojiyle İlgili 10 Sorunuza 10 Cevap! | Sorun Var #6
Psikolojiyle İlgili 10 Sorunuza 10 Cevap! | Sorun Var #6
Kulaklarınız Neden Çınlıyor?
Kulaklarınız Neden Çınlıyor?
Euler Diski Neden Durmuyor?
Euler Diski Neden Durmuyor?
Son Çiçek Salgını Bir Lab Sızıntısı Nedeniyle Başlamış Olabilir mi?
Son Çiçek Salgını Bir Lab Sızıntısı Nedeniyle Başlamış Olabilir mi?
Podcast
Evrim Ağacı'nın birçok içeriğinin profesyonel ses sanatçıları tarafından seslendirildiğini biliyor muydunuz? Bunların hepsini Podcast Platformumuzda dinleyebilirsiniz. Ayrıca Spotify, iTunes, Google Podcast ve YouTube bağlantılarını da bir arada bulabilirsiniz.
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Kafana takılan neler var?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
Geri Bildirim Gönder
ve seni takip ediyor
Evrim Ağacı Uygulamasını
İndir
Chromium Tabanlı Mobil Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
İlk birkaç girişinizde zaten tarayıcınız size uygulamamızı indirmeyi önerecek. Önerideki tuşa tıklayarak uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu öneriyi, yukarıdaki videoda görebilirsiniz. Eğer bu öneri artık gözükmüyorsa, Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Chromium Tabanlı Masaüstü Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
Yeni uygulamamızı kurmak için tarayıcı çubuğundaki kurulum tuşuna tıklayın. "Yükle" (Install) tuşuna basarak kurulumu tamamlayın. Dilerseniz, Evrim Ağacı İleri Web Uygulaması'nı görev çubuğunuza sabitleyin. Uygulama logosuna sağ tıklayıp, "Görev Çubuğuna Sabitle" seçeneğine tıklayabilirsiniz. Eğer bu seçenek gözükmüyorsa, tarayıcının Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Safari Mobil Uygulama
Sırasıyla Paylaş -> Ana Ekrana Ekle -> Ekle tuşlarına basarak yeni mobil uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu basamakları görmek için yukarıdaki videoyu izleyebilirsiniz.

Daha fazla bilgi almak için tıklayın

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close