Bu tür kafa karışıklıkları hep taksonomik seviyelerin doğru bilinmemesinden kaynaklanıyor. Taksonomide en temel seviyede şu tür katmanlar var:
- Alan
- Alem
- Şube
- Sınıf
- Takım
- Aile
- Cins
- Tür
Bunların çooook daha derin katmanları da var (bir örnek burada). Bir canlı soyunun bu hiyerarşi içindeki değişimini takip edecek olursanız (veya tüm nesilleri tek tek takip edebilseydik), hiçbir zaman büyük sıçramalar olmadığını görürdük. Yani tür seviyesindeki bir canlı, mesela Homo sapiens, aynı zamanda Memeliler Sınıfı'ndadır.
Homo sapiens'ten gelecekte evrimleşecek -atıyorum- Homo novus gibi bir tür, artık ayrı bir "tür"dür; ancak cinsi (Homo) değişmemiştir. Cinsi değişmediği için, tüm üst hiyerarşisi de aynı kalmıştır: Aile, takım, sınıf, şube, alem, alan konusunda hiçbir değişim yaşamamıştır. Mesela Homo sapiens de Hayvanlar Alemi altındadır, Homo novus da, artık var olmayan kuzenlerimiz Homo neanderthalensis de...
Dinozor-kuş örneğini ele alalım. "Dinozor" bir tür veya cins adı değil. Şube ile sınıf arasında kalan bir grup. Kolaylık olsun diye şube diyelim. "Kuş" da bir tür adı değil. Bir sınıf adı (Kuşlar Sınıfı). Dolayısıyla kuşlar altında yaşanan evrimsel değişimlerin hiçbiri, şube seviyesinde bir değişim yaratamaz. Dolayısıyla her kuş türü, neredeyse kesin olarak dinozor kalacaktır. Ve evet: Günümüzde yaşayan bütün kuşlar, aslında yaşayan dinozorlardır![1]
Bu durumda kuşlar nasıl dinozorlar şubesinden çıkabilir? Veya Homo sapiens nasıl Homo cinsinden çıkan bir türe atalık yapabilir? Eğer daha uzun zaman dilimlerinde bakılırsa ve daha fazla değişim birikirse, bir noktadan sonra artık sadece yeni bir "tür" olarak değil, yeni bir "cins", hatta yeni bir "aile", hatta yeni bir "takım", ... şeklinde sınıflandırabileceğimiz kadar farklılık birikmiş oluyor. Böylece yeni taksonomik gruplar doğuyor. Bu doğum sürecinin daha dar zaman aralıklarına bakacak olursanız, iki tür birbirinden sadece "tür" bazında ayrılıyor. Ancak bu değişimler buradaki gibi birikerek, daha geniş aralıklarda çok daha büyük değişimlere dönüşüyor.
Kaynaklar
- E. Singer. How Dinosaurs Shrank And Became Birds. (12 Haziran 2015). Alındığı Tarih: 23 Ağustos 2021. Alındığı Yer: Scientific American | Arşiv Bağlantısı