Beyaz bir yüzeyde toz toprak kahverengi renkli kir izi bırakırken siyah yüzeyde beyaz renkli iz bırakmasının nedeni ne olabilir?

Kısa cevap: Tozlar gridir ve siyah zeminde beyaz, beyaz zeminde siyahmış gibi algılanır.

Uzun cevap: Konu aslında net olarak insan beyninin renk algılama şeklinin bir yanılsamasından ibaret. Tıpkı güneşteki siyah lekeler ^[1]dediğimiz alanların, aslında siyah olmamasına rağmen hemen yanlarındaki alanlar ile arasında ısı farkı olması sebebi ile daha az parlak olmasına, bunun sonucunda da parlak bir yüzeydeki siyah nokta gibi algılanması konuna benzetilebiliriz.

Beynimizin renkleri algılamasındaki bu farklılık grinin farklı tonlarında olan tozların siyah bir zeminde sanki beyazlarmış, beyaz bir zeminde de sanki siyahlarmış gibi algılanmasına yol açar. Bu konuda aslında beynimiz çok kolay kandırılabilir. Bu durumu, meşhur göz yanılması fotoğraflarından olan alttaki linkteki fotoda, A ve B ile gösterilen kareler tamamen aynı renk olmasına rağmen sanki biri beyaz biri siyahmış izlenimi yaratmasına benzetebiliriz. Aslında her ikisi de gri olan bu kareler çevrelerindeki diğer karelerin koyuluğuna göre farklı algılanmaktadır.

İşte toz zerreleri de aynı bu şekilde görünürler.^[1]

https://zeka-oyunlari.s3-eu-west-1.amazonaws.com/s23496h4d8f2aed6a360f80b7435a9dcd469897a100c04b.?1531738167