Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Sorulara Dön
Uğur Yardım
Uğur Yardım
1,127 UP
Üye
0

Ahtapotlar'ın evrimleri nasıl gerçekleşti? Şekilleri itibari ile ilk neye benziyorlardı?

Ahtapotlar gezegenimizdeki ilginç hayvanlardan. Evrimsel olarak ne gibi başkalaşımlar geçirmiş olabilirler?
251 görüntülenme
  • Soruyu Takip Et
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Tüm Reklamları Kapat
1 Cevap
Sezer Okay
Sezer Okay
123K UP
Biyolog

Ahtapot (Octopus vulgaris), Mollusca (yumuşakçalar) şubesinin Cephalopoda (kafadanbacaklılar) sınıfında yer alır. Ahtapotlar, kalamarlar ve diğer kafadanbacaklılar şekilsel olarak zaten yeterince tuhaf oldukları gibi, gezegendeki neredeyse tüm diğer çok hücreli organizmalara yabancı olan bir evrimleşme yolu bulmuş gibi görünüyor.

Çoğu hayvan için, organizmaya yararlı olabilecek değişiklikler öncelikle moleküler süreçlerle başlar. DNA'da mutasyonlar meydana gelir ve bunlar daha sonra RNA'ya kopyalanır; RNA daha sonra değiştirilmiş bir proteine çevrilir.

Tüm Reklamları Kapat

Kafadanbacaklılar için durum böyle değil; en azından tamamen değil. Cell dergisinde yayınlanan yeni bir çalışma, akvaryumdaki bu tuhaflıkların, DNA planının temel dizisini değiştirmek zorunda kalmadan vücutlarında bulunan proteinleri değiştirebildiğini bildiriyor. Sonuç olarak, kafadanbacaklılar varoluşları boyunca çok yavaş değişmiş gibi görünüyor. Bulgular ayrıca ahtapotların ve dokunaçlı kuzenlerinin önceden düşünülenden çok daha yaşlı olabileceğini de öne sürüyor.

Enzimlerin bir RNA bazını bir başkasıyla değiştirmesini içeren “RNA düzenleme” adı verilen ve muhtemelen organizmanın çevresine uyum sağlamasının yararına olan bir süreç bulunuyor. Çoğu hayvanda RNA düzenlemesi nadiren kullanılır. Örneğin insanlarda bulunan 20.000 kadar gen arasında yalnızca birkaç düzine bölgenin RNA'larını değiştirip artık orijinal DNA şablonuyla eşleşmediği düşünülüyor.

Tüm Reklamları Kapat

Ancak yapılan önceki bir çalışma, RNA düzenlemenin ahtapotlar ve kalamarlar tarafından okyanus suyu sıcaklığındaki değişikliklere yanıt vermek için oldukça sık kullanıldığını ileri sürdü. Yeni çalışma, RNA düzenlemenin gerçekte ne kadar yaygın olduğunu belirlemek için birden fazla kafadanbacaklı türünün DNA dizilerine, RNA dizilerine ve proteomlarına (bir hücre veya dokuda kodlanan tüm proteinler anlamına gelir) baktı.

Kalamarın yaklaşık 20.000 geni vardır; bunlardan 11.000'i bazı durumlarda düzenlemeye tabi tutulan RNA'yı kodlar. İki ahtapot türü ve sıradan mürekkep balığında da benzer düzeyde bir düzenleme bulundu. Daha ilkel bir kafadanbacaklı olan nautilus'ta ve kafadanbacaklı olmayan bir kontrol grubu olan deniz tavşanı adı verilen yumuşakçada çok daha düşük düzeyde RNA düzenlemesi görüldü. RNA düzenlemesi, nöronlar arasındaki elektriksel iletişimi kolaylaştıran iyon kanallarını kodlayan genler de dahil olmak üzere, kafadan bacaklı sinir sisteminde özellikle yüksekti.

Dahası, bu kadar kapsamlı RNA düzenlemesi, kafadan bacaklıların DNA'sında bulundukları çağlar boyunca meydana gelen değişiklikleri en aza indirmeye yardımcı olmuş gibi görünüyor. Genomları, değişken bir dünyaya uyum sağlamalarına yardımcı olan milyonlarca yıllık mutasyonlarla dolu çoğu hayvan türünün aksine, kafadanbacaklıların adaptasyonu daha çok RNA düzenlemesinin bir sonucu gibi görünüyor.

RNA düzenlemeyi büyük ölçüde kullanmak, kafadanbacaklı DNA'sının bin yıl boyunca oldukça istikrarlı kalması ihtiyacını pratikte garanti ederdi. RNA'yı düzenlemek için kullanılan proteinlerin sonuçta çeşitli RNA komplekslerini tanıması gerekir. Bu nedenle, bu belirli proteinleri üreten RNA'yı kodlayan DNA'nın tutarlı kalması gerekir. Başka bir deyişle, hayatta kalmak için RNA düzenlemesine bağımlı olan bir hayvanda, bu sürece müdahale eden herhangi bir mutasyon muhtemelen bir sonraki nesle hayatta kalamayacaktı. Bir kalamar ve ahtapot bir bazı düzenlemek istiyorsa, altta yatan RNA yapısını korumalıdır. Bu, RNA yapısının evrimleşemeyeceği anlamına geliyor. Eğer DNA mutasyonları sonucu oluşan mutasyonları toplarsa, artık düzenleyici enzimler tarafından tanınmayacaktır. Normalde mutasyonları evrimin para birimi olarak düşünürüz. Ancak bu durumda birikimleri baskılanıyor.

2015 yılında ilk kafadanbacaklı genomu, yani ahtapot genomu yayınlandı. Alışılmadık derecede yüksek derecede RNA düzenlemesi fark edildi. Normal eski genom evrimini kullanmak yerine, RNA düzenlemesi, özellikle sinir sistemlerinde moleküler çeşitlilik üretmenin bir yolu olabilir. Bunun kafadanbacaklıların evrimi için alternatif bir motor olduğunu hayal edebilirsiniz.[1]

Kaynaklar

  1. B. Stetka. Curiouser And Curiouser--Octopus's Evolution Is Even Stranger Than Thought. (6 Nisan 2017). Alındığı Tarih: 17 Eylül 2023. Alındığı Yer: Scientific American | Arşiv Bağlantısı
0
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Daha Fazla Cevap Göster
Cevap Ver
Evrim Ağacı Soru & Cevap Platformu, Türkiye'deki bilimseverler tarafından kolektif ve öz denetime dayalı bir şekilde sürdürülen, özgür bir ortamdır. Evrim Ağacı tarafından yayınlanan makalelerin aksine, bu platforma girilen soru ve cevapların içeriği veya gerçek/doğru olup olmadıkları Evrim Ağacı yönetimi tarafından denetlenmemektedir. Evrim Ağacı, bu platformda yayınlanan cevapları herhangi bir şekilde desteklememekte veya doğruluğunu garanti etmemektedir. Doğru olmadığını düşündüğünüz cevapları, size sunulan denetim araçlarıyla işaretleyebilir, daha doğru olan cevapları kaynaklarıyla girebilir ve oylama araçlarıyla platformun daha güvenilir bir ortama evrimleşmesine katkı sağlayabilirsiniz.
Sorulara Dön
Evrim Ağacı'na Destek Ol
Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katmak için hemen buraya tıklayın.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
EA Akademi
Evrim Ağacı Akademi (ya da kısaca EA Akademi), 2010 yılından beri ürettiğimiz makalelerden oluşan ve kendi kendinizi bilimin çeşitli dallarında eğitebileceğiniz bir çevirim içi eğitim girişimi! Evrim Ağacı Akademi'yi buraya tıklayarak görebilirsiniz. Daha fazla bilgi için buraya tıklayın.
Etkinlik & İlan
Bilim ile ilgili bir etkinlik mi düzenliyorsunuz? Yoksa bilim insanlarını veya bilimseverleri ilgilendiren bir iş, staj, çalıştay, makale çağrısı vb. bir duyurunuz mu var? Etkinlik & İlan Platformumuzda paylaşın, milyonlarca bilimsevere ulaşsın.
Youtube
Kurtlar Neden Dolunayda Ulur?
Kurtlar Neden Dolunayda Ulur?
Sonsuz Enflasyon: Büyük Patlamadan Önce Ne Vardı?
Sonsuz Enflasyon: Büyük Patlamadan Önce Ne Vardı?
Işık Hızında Düşen Bir İğne, Dünyayı Yok Edebilir mi?
Işık Hızında Düşen Bir İğne, Dünyayı Yok Edebilir mi?
Cep Telefonları Yerinizi Nereden Biliyor da Sizi Arayabiliyor?
Cep Telefonları Yerinizi Nereden Biliyor da Sizi Arayabiliyor?
Matematikten Neden Bu Kadar Korkuyorsunuz?
Matematikten Neden Bu Kadar Korkuyorsunuz?
Podcast
Evrim Ağacı'nın birçok içeriğinin profesyonel ses sanatçıları tarafından seslendirildiğini biliyor muydunuz? Bunların hepsini Podcast Platformumuzda dinleyebilirsiniz. Ayrıca Spotify, iTunes, Google Podcast ve YouTube bağlantılarını da bir arada bulabilirsiniz.
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Kafana takılan neler var?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
Geri Bildirim Gönder
ve seni takip ediyor
Evrim Ağacı Uygulamasını
İndir
Chromium Tabanlı Mobil Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
İlk birkaç girişinizde zaten tarayıcınız size uygulamamızı indirmeyi önerecek. Önerideki tuşa tıklayarak uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu öneriyi, yukarıdaki videoda görebilirsiniz. Eğer bu öneri artık gözükmüyorsa, Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Chromium Tabanlı Masaüstü Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
Yeni uygulamamızı kurmak için tarayıcı çubuğundaki kurulum tuşuna tıklayın. "Yükle" (Install) tuşuna basarak kurulumu tamamlayın. Dilerseniz, Evrim Ağacı İleri Web Uygulaması'nı görev çubuğunuza sabitleyin. Uygulama logosuna sağ tıklayıp, "Görev Çubuğuna Sabitle" seçeneğine tıklayabilirsiniz. Eğer bu seçenek gözükmüyorsa, tarayıcının Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Safari Mobil Uygulama
Sırasıyla Paylaş -> Ana Ekrana Ekle -> Ekle tuşlarına basarak yeni mobil uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu basamakları görmek için yukarıdaki videoyu izleyebilirsiniz.

Daha fazla bilgi almak için tıklayın

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close