Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Saç Seyrelmesi ("Kellik") Sadece Erkeklere Özgü Müdür?

Çok Daha Nadir Olsa da, Kadınlarda da Saç Seyrelmesi Görmek Mümkün!

Saç Seyrelmesi ("Kellik") Sadece Erkeklere Özgü Müdür?
Kadınlarda saç seyrelmesi (kellik)
5 dakika
14,974
Tüm Reklamları Kapat

İddia

Kellik, sadece erkek (baba) tarafından aktarılan bir özelliktir. Dolayısıyla kadınlarda kellik görülmez.

2. İddia

Dişilerde saç dökülmesi, şiddetli adet kanamalarına sebep olur.

3. İddia

Kadınlarda saç dökülmesi olursa kapsamlı hormonal araştırmalar yapılması gerekir.

4. İddia

Saçları kaşımak, taramak, boyamak veya sıklıkla yıkamak saç dökülmesini arttırır.

Gerçek mi?

Sahte
Sahte

Gerçek Ne?

Yukarıdaki iddiaların hepsi ya tamamen hatalıdır ya da gerçekler saptırılmaktadır. Her ne kadar ezici çoğunlukla erkeklerde görülse de kellik, sadece erkeklere özgü bir hastalık değildir. Kadınlarda da kellik gözlenebilir. Dahası, bireylerde ileri yaşlarda görülen kellikte hem anneden, hem babadan gelen genler kellik üzerinde rol oynar. 

Bilgiler

Erkeklerde kellik, kadınlara göre çok daha yaygındır. Ancak Androgenetik alopesi (İng: "Androgenetic alopecia" ya da kısaca AA) isimli saç dökülmesi hastalığı, aslında iki cinsiyeti de etkileyebilmektedir. Burada dikkat edilmesi gereken nokta, "kellik" derken saçların tamamının dökülmesinden ziyade, dikkate değer miktarda saç dökülmesi sonucu saç sıklığında gözle görülür azalma yaşanmasıdır. Yoksa erkeklerin de çoğu, kafalarındaki kılların tamamı dökülecek şekilde kelleşmemektedir; sadece bir kısmı dökülmektedir.

Tüm Reklamları Kapat

ABD'deki her 3 erkekten 2'si, 35 yaşına ulaşmadan önce değişen seviyelerde de olsa mutlaka saç kaybını yaşamaktadır. ABD'deki 35 yaş ve civarındaki erkeklerin %85'i ise "ciddi miktarda saç kaybı" sorunu yaşamaktadır. İşte tüm bu saç kayıplarının %95'inden AA tek başına sorumludur.

Genetik bir saç seyrelmesi hastalığı olan AA'dan çeken erkeklerin %25'inin can sıkıcı saç kayıpları 21 yaş civarında başlamaktadır ve ömür boyu devam etmektedir.

Tüm Reklamları Kapat

Kadınlarda saç seyrelmesi çok daha nadir gözükür ve ne yazık ki buna yönelik araştırmaların sayısı yok denecek kadar azdır. Kadınlarda saç seyrelmesi en çok 25-35 yaşlar arasında görülmektedir. 2004 yılında Rogaine şirketi tarafından yapılan bir araştırmaya göre ABD'deki kadınların %24'ü saçlarını kaybetmenin bir uzuvlarını (kol veya bacaklarını) yitirmek ile eşdeğer olduğunu belirtmektedir! Dolayısıyla kadınlar arasındaki saç seyrelmesi sorununun yaygınlığının araştırılması sadece toplumda görülen bir sorunu tanımakla ilgili değildir. Aynı zamanda, çok sayıda olası psikolojik çöküntünün önüne geçmemizi sağlayacaktır.

Saç Seyrelmesi ve Genetik

İki cinsiyetteki saç seyrelmelerinin ortalamada %90'ından fazlası genetik kökenlidir. Erkeklerin çok daha fazla saç dökmesinin nedeni ise, "doğal saç dökülmesi" ya da yanıltıcı bir şekilde "erkek saç dökülmesi" olarak isimlendirilen AA'nın büyük oranda testosteron hormonuyla, daha doğrusu onun bir yan ürünü olan dihidrotestosteron (DHT) ile ilgili olmasıdır.

Tip-2 5-alfa-redüktaz isimli bir enzim, testosteronu DHT'ye çevirir. Bu kimyasal, saç köklerindeki yağ bezlerinde depolanmaya başlar. DHT miktarı bu bezlerde arttıkça, saç folikülleri küçülür ve bu nedenle saçlar seyrelmeye başlar. Aynı durum, vücutlarında çok daha az da olsa testosteron bulunan dişilerde de aynı mekanizmayla olur. Fakat testosteron miktarının az olması, DHT'yi azaltmakta, bu da saç seyrelmesini azaltmaktadır.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Ne yazık ki erkeklerdeki saç seyrelmesinin DHT ile ilişkisi ve bu sürecin tüm mekanizmaları şimdilik tam olarak bilinmemektedir. Fakat yapılan araştırmalar, DHT miktarını azaltmayı, birikimi durdurmayı veya var olan DHT'yi parçalamayı başardığımız takdirde saç seyrelmesinin de azaldığını göstermektedir.

Özellikle erkeklerdeki kelliği durdurmak konusundaki en büyük umut ışığı, DHT'ye hassas olan saç foliküllerinin küçülmesi için DHT'ye uzun süreler maruz kalması gerekmesidir. Bu sürede DHT'ye müdahale edilebilirse, saç seyrelmesi de yavaşlatılabilir (ve hatta belki, tamamen önüne geçilebilir!).

Kellik hakkında çok daha fazla bilgiyi buradaki yazımızdan alabilirsiniz.

Kadınlarda Saç Seyrelmesi, Adet ve Menopoz

Dişilerde saç seyrelmesi ile menstrüasyon (adet) veya menopoz arasında dikkate değer hiçbir bağlantı tespit edilememiştir. Daha önce de belirttiğimiz gibi, saç seyrelmesinin ezici bir çoğunluğu genetiktir. Yani genleriniz bu süreci başlatacak dizilere sahipse, zamanı geldiğinde bu süreç zaten başlayacaktır. Bunun adet veya menopoz ile çakışması tamamen tesadüftür. 

Kadınlarda saç dökülmesi -eğer olacaksa- 12-40 yaş arasında görülür. Dökülme hızı zirveye 25-35 yaşlar arasında ulaşır. Ayrıca erkeklerde olanın aksine, dişilerde saç kaybı belirli bölgelerde ve aşırı miktarda olmaz; dolayısıyla "kellik" olarak kendini göstermez. Bunun yerine saç hacmi ciddi ve dikkate değer miktarda, bir bütün olarak azalır. Dolayısıyla kafa üzerinde saçlar kalır; fakat miktarları (hacimleri) azalır.

Tüm Reklamları Kapat

Saç Dökülmesi Normal mi?

Erkeklerdeki saç dökülmesi neredeyse her zaman "normal"dir; en azından toplum tarafından bu şekilde algılanır. Dolayısıyla çok nadir bazı durumlar haricinde diğer hastalıklar ya da sağlık koşullarıyla ilişkili değildir.

Öte yandan kadınlarda saç dökülmesi durumunda, bazı hormonal sorunları düşünmek gerekebilir. Fakat saç dökülmesi, erkeklerde olduğu gibi dişilerde de çoğu zaman "normal"dir. Bu normal sınırların dışında bir süreçten şüphelenmek için, dişide aynı zamanda düzensiz adet görme, kısırlık, aşırı kıllılık, kistik akneler, glaktorea (süt bezinden istenmedik süt salgısı) gibi durumların da görülmesi gerekmektedir.

Saç seyrelmesi bunlarla olmadığı takdirde, saç dökülmesinin herhangi bir sağlık durumuyla ilişkili olduğunu düşünmek için herhangi bir neden bulunmamaktadır. Saç seyrelmesi görülen kadınların çok büyük bir kısmında bu diğer semptomlar, dolayısıyla da hormonal bozukluklar görülmez.

Saç Bakımı, Saç Dökülmesini Nasıl Etkiler?

Normal bir saç bakımı, saç dökülmelerini etkilemez. Şimdiye kadar kadınlarda saç gelişimini etkilediği görülen tek ilaç Minoxidil'dir. Normalde yüksek kan basıncını tedavi etmek amacıyla üretilen ilacın kullanıldığı hastalarda ciddi bir kıl ve saç artışı görülmüştür.

Tüm Reklamları Kapat

Sonradan yapılan incelemeler, saç köklerine doğrudan sürülen %2 oranında Minoxidil'in herhangi bir yan etkiye neden olmaksızın saç artışını tetiklediğini göstermiştir. Deriden kan akışına emilen ilacın miktarı aşırı düşük olduğu için, kafaya uygulanan ilacın tansiyonla ilgili etkisi ortaya çıkamamaktadır; bu nedenle doğru kullanıldığı sürece sorun yaratmamaktadır.

Orta veya ileri düzey saç kaybı yaşayan ve Minoxidil ile tedavi edilen 18-45 yaş arası dişilerin %19'unda 8 ay sonunda orta düzeyde saç kazanımı yaşanmıştır. Plasebo uygulanan (yani ilaç verildiği söylenen ama aslında verilmeyen) hastalarda bu kazanımın görülme oranı %7'dir. Bunun haricinde test edilen bazı diğer ilaçlar da, gerek androjen (erkeklik) hormonlarının salgısını azaltmak, gerek bu salgıları tamamen durdurmak, gerekse de bu hormonların saç kökleriyle etkileşime geçmesini önlemek suretiyle dişilerde saç seyrelmesinin önüne geçmeyi başarmıştır.

Erkekler için daha fazla ürün mevcuttur; ancak bunların da çalışma prensibi özünde aynıdır: DHT seviyelerini azaltmak.

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
19
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

İçerikle İlgili Sorular
Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 12
  • Merak Uyandırıcı! 4
  • Muhteşem! 2
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 2
  • İnanılmaz 1
  • Umut Verici! 1
  • Bilim Budur! 0
  • Güldürdü 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 29/03/2024 12:28:15 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/752

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Alan
Astrobiyoloji
Alkol
Yaşanabilir Gezegen
Çekirdek
Tohum
Botanik
Nöron
Makina
Karanlık
Uydu
Aminoasit
Geometri
Sayı
Mantık Hatası
Beyin
Bilişsel
Hominid
Evren
Süt
Araştırma
Filogenetik
Homo Sapiens
İspat
Güneş
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Kafana takılan neler var?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
Ç. M. Bakırcı. Saç Seyrelmesi ("Kellik") Sadece Erkeklere Özgü Müdür?. (13 Eylül 2011). Alındığı Tarih: 29 Mart 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/752
Bakırcı, Ç. M. (2011, September 13). Saç Seyrelmesi ("Kellik") Sadece Erkeklere Özgü Müdür?. Evrim Ağacı. Retrieved March 29, 2024. from https://evrimagaci.org/s/752
Ç. M. Bakırcı. “Saç Seyrelmesi ("Kellik") Sadece Erkeklere Özgü Müdür?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, 13 Sep. 2011, https://evrimagaci.org/s/752.
Bakırcı, Çağrı Mert. “Saç Seyrelmesi ("Kellik") Sadece Erkeklere Özgü Müdür?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, September 13, 2011. https://evrimagaci.org/s/752.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close