Ortak ata nedir?
- Özgün
- Evrimsel Biyoloji
Ortak ata, Evrim Ağacı üzerinde alınacak herhangi iki veya daha fazla türün hepsinin soy hatlarının öncülü konumunda olan canlılardır. Bir diğer deyişle ortak ata, iki veya daha fazla canlının soy hatlarını geçmişe doğru takip ettiğimizde, bu soy hatlarının buluştuğu noktada yaşamış canlılardır.
Görselde zaman, kökten yukarı doğru akmaktadır. Zaman geçtikçe "ortak ata" konumundaki canlının popülasyonları çeşitli sebeplerle (mekanik, zamansal, davranışsal, gametik, coğrafi) izole olur. Bu izolasyon dolayısıyla aynı türe ait farklı popülasyonlar, birbirinden farklı seçilim baskıları altında kalırlar. Bu nedenle bu farklı popülasyonlarda, farklı özellikler ortaya çıkmaya başlar ve her nesilde birbirlerinden biraz daha farklılaşırlar. Nihayetinde aynı türe ait olan iki ayrı popülasyondan, iki ayrı canlı türü evrimleşir. Evrimsel süreçte yeni canlılar bu şekilde ortaya çıkarlar. Daha önemlisi, var olmuş, olan ve olacak olan her canlının mutlaka bir ortak atası bulunmaktadır.
Görselde dikkat edilmesi gereken en önemli nokta, A ve C türlerinin ortak atasının, aynı zamanda B ve C'nin de ortak atası olmasıdır. Yani zamanda geriye gittikçe ulaştığımız ortak atalar, giderek artan sayıda modern canlı türünün atasıdırlar. Tıpkı soy hattımızda geriye gittikçe ulaştığımız dedelerimizin ve dedelerimizin dedelerinin ve onların dedelerinin giderek artan sayıda toruna sahip olmak zorunda olmaları gibi...
Örneğin günümüzdeki modern insan türüyle (Homo sapiens), modern şempanze türlerini (Pan türleri) yaşayan başka hiçbir torunu yoktur. Ancak örneğin Neandertaller, Homo habilis veya diğer insansı türler de şempanzelerle olan bu ortak atamızın torunlarıdır; ancak bunlar yok olmuştur. Öte yandan yine aynı insan türüyle muz bitkisinin (Musa türleri) ortak atası 2 milyar yıl kadar önce yaşamış tek hücreli canlılardır. Ortak atasını aradığımız bu iki tür o kadar fazla birbirinden ayrışmıştır ve ortak ataları o kadar eski zamanda yaşamıştır ki; bu ortak atanın yüz binlerce torun türü olması kaçınılmazdır. Örneğin muz ile insanın ortak atası, aynı zamanda şempanze veya köpekbalıkları ile de muz bitkisinin ortak atasıdır. Bunun sebebi, evrimin zincirleme bir süreç değil, ağaç şeklinde dallanan bir süreç olmasıdır.
Evrim Ağacı'nda tek bir hedefimiz var: Bilimsel gerçekleri en doğru, tarafsız ve kolay anlaşılır şekilde Türkiye'ye ulaştırmak. Ancak tahmin edebileceğiniz gibi Türkiye'de bilim anlatmak hiç kolay bir iş değil; hele ki bir yandan ekonomik bir hayatta kalma mücadelesi verirken...
O nedenle sizin desteklerinize ihtiyacımız var. Eğer yazılarımızı okuyanların %1'i bize bütçesinin elverdiği kadar destek olmayı seçseydi, bir daha tek bir reklam göstermeden Evrim Ağacı'nın bütün bilim iletişimi faaliyetlerini sürdürebilirdik. Bir düşünün: sadece %1'i...
O %1'i inşa etmemize yardım eder misiniz? Evrim Ağacı Premium üyesi olarak, ekibimizin size ve Türkiye'ye bilimi daha etkili ve profesyonel bir şekilde ulaştırmamızı mümkün kılmış olacaksınız. Ayrıca size olan minnetimizin bir ifadesi olarak, çok sayıda ayrıcalığa erişim sağlayacaksınız.
Makalelerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu makalemizle ilgili merak ettiğin bir şey mi var? Buraya tıklayarak sorabilirsin.
Soru & Cevap Platformuna Git-
7
-
5
-
2
-
2
-
2
-
2
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
- Ç. M. Bakırcı. Evrim Ağacı Nasıl Yaratılır? Farklı Türleri Tek Bir Ağaç Üzerinde Nasıl Sınıflandırırız?. (21 Temmuz 2020). Alındığı Tarih: 21 Temmuz 2020. Alındığı Yer: Evrim Ağacı | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 25/05/2025 14:34:11 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/5543
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
