evrim teorisi ve biyolojik yapısı

Evrim hem bir gerçek hem de bir teoridir. Evrim, laboratuvar ve doğal popülasyonlarda zamanla değiştikçe yaygın olarak gözlemlenebilir. Yıllık grip aşılarına ihtiyaç duymamız, gözlemlenebilir evrimin bir örneğidir. Aynı zamanda, evrim teorisi, fosil kayıtlarındaki ardışıklık gibi gözlemlerden daha fazlasını açıklar. Dolayısıyla evrim, tüm organizmalar ve özellikleri de dahil olmak üzere biyolojiyi kapsayan bilimsel teoridir. Bu makalede, evrimin biyolojideki en önemli teori olduğunu vurguluyoruz. Evrim, tarihin güncel bir siyasi durumun birçok yönünü açıklamasına benzer şekilde her biyolojik ayrıntıyı açıklar. Fosil kayıtlarında gözlemlenen örüntüleri yalnızca evrim açıklar. Örnekler arasında fosil kayıtlarındaki ardışıklık yer alır; 300 milyon yıl öncesine kadar kolayca fosilleşmiş memelileri bulamıyoruz; dinozorların yok olmasından sonra, fosil kayıtları memelilerin ve kuşların gezegenin her yerine yayıldığını gösteriyor. Ayrıca, genomdaki farklı genetik belirteçleri kullanarak oldukça tutarlı filogenetik ağaçlar oluşturabilmemiz yalnızca evrim teorisiyle açıklanabilir. Son olarak, evrimi hem kısa hem de uzun zaman ölçeklerinde yönlendiren süreçlerin gözlemlenebilir gerçekler olduğunu gösteriyoruz.

Anahtar kelimeler: evrim teorisi, bilim, bilimsel yöntem, bilimsel teori, makroevrim

Son yıllarda, yaratılışçılığın bilim müfredatında öğretilmesi dünya çapında kamuoyunda tartışılan bir konu haline geldi ( Miller vd. , 2006 ; Reiss 2011 ). En çok dikkat çeken vakalar Amerika Birleşik Devletleri'nde oldu ( Jackson vd. , 1995 ; Berkman ve Plutzer, 2011 ; Baltzley, 2016 ; Ross, 2017 ); bu vakalarda öğretmenleri evrim hakkındaki eleştirilerini dile getirmeye teşvik eden birçok yasa tasarısı Temsilciler Meclisi'ne sunuldu. Türkiye gibi daha ciddi vakalarda, evrim yakın zamanda lise müfredatından çıkarıldı ( Kingsley, 2017 ) ve Brezilya'da akıllı tasarım araştırmaları yakın zamanda üniversite düzeyine ulaştı ( Silva, 2017 ). "Aşı karşıtlarının" ve "dünyanın düz olduğuna inananların" yükselişi, bilim karşıtı hareketin yalnızca biyolojiyle sınırlı olmadığını ve aşıyla önlenebilir salgınlar gibi yıkıcı sonuçlar doğurduğunu açıkça göstermektedir ( Miller vd. , 2015 ). Aynı zamanda, bilim karşıtı tartışmalar genellikle bilim karşıtları tarafından desteklenmiş ve bilimsel literatürde marjinal kalmıştır. Bu, yükselen eğilimi açıklamakta ve bilim insanlarının aceleyle sahneye çıkma ihtiyacını doğrulamaktadır. Bunu aklımızda tutarak, bilimsel bir dergide evrim ve ilahi yaratılış tartışmasında bilimin ve bilimsel yöntemin temel yönlerini ele alma ihtiyacı hissettik.

Bilim, hem bilimsel veri toplama ölçütü (bilimsel yöntem) hem de bu ölçütlere göre geliştirilen açıklayıcı teoriler (bilimsel bilgi) olarak tanımlanabilir ( Proje 2061 Amerikan Bilim İlerlemesi Derneği, 1993 ; Roberts 2007 ). Birkaç yüzyıl önce, bilim insanları insan bilgisinin küçük bir bölümünü seçerek bu bilgiyi bir araya getirmek için kullanılacak yöntemi sınırlamaya karar verdiler. Bilimsel yöntemin kullanılması, bunun diğer bilgi türlerinden daha değerli olduğu anlamına gelmez; sadece doğa yasalarını ortaya çıkarmada daha güvenilirdir ( Atkins, 1995 ).

Bilim, bilim insanlarının belirli olguları açıklamak için hipotezler formüle ettikleri ve öngörü modellerini yeni olgularla karşılaştırarak test ettikleri bir süreç olarak görülmelidir ( Gilbert, 1991 ). Olgu, gözlemlediğimiz bir şeydir. Örneğin, bir nesneyi bıraktığımızda yere düşer. Bu bir olgudur. Nesnelerin neden düştüğünü açıklayan bilimsel teori, yerçekimi teorisidir . Geçerli bir bilimsel teori asla bir olgu haline gelemez ( Gould, 1981 ), çünkü gelecekteki bir açıklamanın yeni keşfedilen olgularla daha iyi eşleşme olasılığı her zaman vardır.

Evrim bir gerçek ve teori olarak

Evrim bir popülasyon kavramıdır. Bir birey evrimleşmez; yalnızca popülasyonlar, bir nesilden diğerine biriken genetik değişiklikler karşısında evrimleşir. Grip virüsü evrimleşir. Bu, geçen yılki grip aşısının mevcut virüs suşunda neden işe yaramadığını açıklar: yalnızca virüsün dirençli suşları geçen yılki aşı uygulamasından sağ çıkmıştır. Bu, doğal seçilim yoluyla evrimin ders kitabı örneğidir. Dirençli suşlarda genetik modifikasyonlar görülür; dolayısıyla evrim bir gerçektir ( Gould, 1981 ). Mutasyon, göç, doğal seçilim ve genetik sürüklenme, doğal popülasyonların bir nesilden diğerine genetik değişimlerini yönlendiren evrimsel güçlerdir. Biyologlar arasında bu, mikroevrim olarak bilinir.

Öte yandan evrim teorisi, rutin olarak gözlemleyebildiğimiz gerçeklerden daha fazlasını açıklar. Bu onu bir teori yapar, ancak sadece bir teori midir? Teori kelimesinin bilimde ve günlük dilde farklı anlamları vardır ( Ghose, 2013 ). Bilimsel bir teori, bir fikrin bilimde ulaşabileceği en üst noktadır. Ancak akademinin dışında bir teori, gerçekleri açıklayan ancak hiç test edilmemiş bir fikir olan bir hipoteze eşdeğerdir ( Futuyama ve Kirkpatrick, 2017 ). Bunun nedeni, bilimin kapsamı dışında hipotez ve teori arasında bir ayrım yapmaya gerek yok gibi görünmesidir. Ancak bilimde bu ayrım temeldir. Bir fikir, öngörülerini test edecek yeni (bağımsız olarak toplanmış) bilimsel verilerle hiç karşılaşmamışsa bir hipotez olarak kalır. Bir hipotez, daha sonraki bilimsel deneylerle daha fazla teste tabi tutulmuşsa, zamanla geçerli bir bilimsel teori haline gelir.Herhangi bir geçerli bilimsel teori için üç olasılık vardır. İlk olasılık, olguların gerçek açıklamasının geçerli bilimsel teoriden tamamen farklı olmasıdır. Bu durumda, teoriyi test etmeyi amaçlayan tüm bilimsel deneyler, tasarımda veya sonuçların yorumlanmasında kusurludur. İkinci olasılık, olguların gerçek açıklamasının mevcut bilimsel teorinin iddia ettiğinden daha sınırlı olmasıdır. Bu durumda, teorinin öngörüleri yeni toplanan verilerle uyuşuyordu çünkü tüm testler teorinin tek bir (ve doğru ) yönüne odaklanıyordu. Son olarak, son alternatif, olguların gerçek açıklamasının bilimsel teori olduğudur. Bilim, yeni verilerle karşılaştıklarında bilimsel teorileri reddetmek (ilk alternatif) ve geliştirmek (ikinci alternatif) için araçlara sahiptir. Ancak, birçok teste dayanan teoriler bile yine de bu üç olasılıkla yüzleşmek zorundadır, çünkü gerçek açıklama ışığında bile bilim bize doğruluğu algılamak için araçlar sağlamaz.

Doğa bilimlerinin bir özelliği, bilimsel hipotezlerin ve bilimsel teorilerin doğal dünya hakkında öngörülerde bulunmak zorunda olmasıdır ( Paz-y-Miño ve Spinosa, 2011 ). Genellikle, teori ne kadar eski ise o kadar güvenilirdir çünkü birçok deneysel testten sağ çıkmıştır. Dahası, teori ne kadar evrenselse zamanla o kadar sağlam hale gelir, çünkü daha fazla test yapılmış olur. Darwin'e göre, evrim teorisi iki nokta etrafında şekillenmiştir ( Darwin, 1859 ). İlk olarak, bir nesilden diğerine, doğal popülasyonlar doğal seçilim süreciyle zamanla değişir. İkinci olarak, tüm organizmaların ortak bir atası vardır ve bu son ortak atadan bu yana geçen süre, organizmaların bugün paylaşacağı benzerliklerle ters orantılıdır. Dolayısıyla, evrim teorisi evrenseldir çünkü tüm (yaşayan ve fosil) biyolojik çeşitliliği içerir ve yaşamın tüm kalıtsal özellikleri için çıkarımlara sahiptir. 1859'dan beri, evrim teorisi biyolojideki bilimsel teorilerin en evrenseli ve dolayısıyla en çok test edileni haline gelmiştir.

Günümüzde, Darwin'in orijinal teorisi, kendisinin de öngördüğü gibi ( Darwin, 1871 ) daha da geliştirilmiştir . Bu durum, genetik sürüklenme ve mutasyonlar gibi yeni kavramların doğal popülasyonların nasıl evrimleştiğine dair daha fazla ayrıntı sağlaması nedeniyle birçok alanda ortaya çıkmıştır. Bir örnek, moleküler düzeyde doğal seçilimden ziyade rastgele evrimin en önemli rolü oynadığı anlayışıdır ( Kimura, 1991 ). Bu, 2018'de 50. yıl dönümünü tamamlayan tarafsız teori olarak bilinir .

Ancak Darwin'in orijinal teorisinin özü varlığını sürdürmektedir. Theodosius Dobzhansky (1973), Charles Darwin'in kalıtımdan sorumlu molekülün DNA olduğu gibi pek çok temel biyolojik kavram olmadan evrim teorisini ortaya atmasına olan şaşkınlığını paylaşmıştır. Dobzhansky'nin makalesinden yarım yüzyıl sonra, moleküler biyoloji devriminin keşifleri ışığında evrim teorisinin hala geçerliliğini koruması etkileyicidir. Yeni dizilenen her genom, Darwin'in teorisinin bazı yönlerini test eder ve her durumda dizi, Darwin'in yaşamın ortak evrimsel tarihi öngörüsüyle tutarlı olmuştur. Evrimin kapsamındaki ve evrenselliğindeki keskin artış, Darwin'in orijinal önerisini güçlendirmiş ve evrim teorisini doğa bilimlerindeki en güvenilir ve test edilmiş teorilerden biri haline getirmiştir ( Ulusal Bilimler Akademisi, 2008 ).

Bazı yaratılışçılar bu bilgiye itiraz ederek, bilim insanlarının evrim teorisine aykırı verileri geçersiz kıldığını iddia ederler. Bununla birlikte, bilimde dünya çapında, uzun süredir devam eden komplo teorilerini göz önünde bulundurmaya yer yoktur; çünkü bilimsel şöhret ve tanınırlık, eski teorilere bağlı kalmaktan değil, onları yıkmaktan gelir ( Atkins, 1995 ). Nitekim bilim insanları, tarafsız evrimin önemi, epigenetiğin keşfi, noktalı denge önerisi vb. gibi orijinal Darwinci evrim teorisinin birçok yönüne meydan okumuşlardır. Bu itirazlar ilk ortaya atıldığında göz ardı edilmemiştir; en önemli bilimsel dergilerde yayınlanmış, titiz araştırmalara konu olmuş ve bilimsel alanda verimli tartışmalara yol açmıştır.

Dahası, eğer bilim insanları sahtekârca yanlış bir evrim teorisini kabul ediyor olsalardı, Lamarck'ın edinilmiş karakterlerin kalıtımı teorisi bugün hâlâ geçerli sayılırdı. Ancak, öyle değil. 19. yüzyılda, August Weissman (1889) 20 nesil farenin kuyruklarını aldı, ancak torunların kuyruklarında uzunlukta önemli bir kısalma bulunmadı. Bilim insanları, Lamarck'ın evrim mekanizması olarak önermesini açıkça reddeden bilimsel deneyi kendileri tasarladılar ( Dobzhansky, 1973 ). Bilim insanları evrime aykırı verileri geçersiz kılmazlar; aksi takdirde Lamarck'ın fikri hâlâ kabul edilirdi. Bilimsel yöntem kullanılarak toplanmayan, bilimsel olarak test edilemeyen teorileri ve açıklamaları geçersiz kılarlar.