Orman Alaca Ağaçkakan (Dendrocopos major)

Gözlem Bilgileri

Arazinin başından beri sesini duyduğumuz orman alaca ağaçkakan, bir ağacın gövdesini yiyecek aramak için kakarken bu sefer kendini gösterdi. Orman alaca ağaçkakan ile bu arazide uzun süreli ilk temasımız oldu. Daha önce Zonguldak'ta gerçekleştirdiğimiz bir kuş gözlemi sırasında ormanda denk gelmiştik. Tabii bu sefer hem daha uzun gözlemleme fırsatımız oldu hem de daha çok fotoğraf karesi alabildik. Ağacın gövdesini hem gagasıyla kakıyor hem de kabuğunu soyuyordu. Bu şekilde ağaçları dolaşarak yoluna devam etti. Ardından araziye kısa bir süre daha devam ettik.

Tanım ve Genel Bilgiler

Orman alaca ağaçkakan sıklıkla alaca ağaçkakan ile birbirine karıştırılan bir türdür. Yanağının alt kısmında bulunan siyah kısım ile ensesinde bulunan siyah alan arasındaki siyah çizgi ile alaca ağaçkakandan ayırt edilebilir. Orman alaca ağaçkakanın dış görünüşünde 3 renk hakimiyeti vardır. Bunlar siyah, beyaz ve kırmızı renk tonlarıdır. Kırmızı renk ense ve kuyruk altı bölgesinde bulunmaktadır. Genç erkek bireylerin ensesinde kırmızı leke bulunurken dişi bireylerde bulunmaz. Orman alaca ağaçkakanların omzunda kıvrımlı, ince ve uzun beyaz lekeler bulunur. Siyah ve açık gri renkte gagaya sahiptir.

Orman alaca ağaçkakanlar, 38-44 cm kanat açıklığına, 70-100 gram vücut ağırlığına ve 23-26 cm boy uzunluğuna sahiptir. Kuluçka süresi yaklaşık olarak 2 hafta sürmektedir ve 4-7 arasında yumurta bırakırlar.

Ekolojik Dağılım ve Habitat

Orman alaca ağaçkakanlar farklı habitatlarda yaşayabilirler. Bu onu en başarılı ağaçkakan türleri arasına sokmaktadır. Orman alaca ağaçkakanlar iğneli ve yaprak döken ağaçların bulunduğu ormanlık alanda ürerken, ağaçlık ve ormanlık alanlarda, park ve bahçelerde, insanlara yakın açık arazilerde, mezarlıklarda, kuşlar için asılan yemliklerin bulunduğu çevrelerde rahatlıkla görülebilirler.

IUCN listesine göre orman alaca ağaçkakanlar; Cezayir, Bosna Hersek, Bulgaristan, Kırgızistan, Makedonya, Moğolistan, İsveç ve Türkiye gibi daha birçok ülkede üreyebilirler.

Popülasyon ve Koruma Statüsü

Dünya Doğa ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği'nin belirlediğine göre tür asgari endişe altındaki türler (İng: "LC - Least Concern") listesindedir. Ayrıca Dünya genelinde popülasyonu artış eğilimindedir.

Davranış ve Etoloji

En bilindik davranışı, ağaç kabukları altında bulunan larva ve böcekleri yemek için ağaç kabuklarını kakma hareketidir.

Diyet ve Metabolizma

Orman alaca ağaçkakanların ana besin kaynağı, gagasıyla ağaç kabuğunun altından çıkarttığı böcekler ve larvalardır. Ayaz olduğunda, meyve, fındık ve ağaç tohumlarıyla beslenirler. Ayrıca üreme mevsimi boyunca küçük kuş türlerinin gençlerini besin olarak tüketebilmektedir.

İnsanlarla Etkileşim ve Kültürel Referanslar

Orman alaca ağaçkakanlar insanlar tarafından kuşların beslenebilmesi için yapılan yemlikleri, soğuk kış aylarında sık sık ziyaret etmektedir. Küçük ötücü türlere karşı hakimiyet kurduğundan dolayı bu alandaki yemliklerden beslenen diğer kuşlar açlık çekebilmektedir.