Paylaşım Yap

Dezenformasyon Düzinesi: Aşı Karşıtlarının Yaydığı COVID-19 Yalanlarının %65'ini, Sosyal Medyada Sadece 12 Kişi/Hesap Uyduruyor!

2 dakika
26,298
Dezenformasyon Düzinesi: Aşı Karşıtlarının Yaydığı COVID-19 Yalanlarının %65'ini, Sosyal Medyada Sadece 12 Kişi/Hesap Uyduruyor!
Tarihi Geçmiş Haber

Bu haber 3 yıl öncesine aittir. Haber güncelliğini yitirmiş olabilir; ancak arşivsel değeri ve bilimsel gelişme/ilerleme anlamındaki önemi dolayısıyla yayında tutulmaktadır. Ayrıca konuyla ilgili gelişmeler yaşandıkça bu içerik de güncellenebilir.

Dijital Nefretle Mücadele Merkezi (İng: "Center for Countering Digital Hate" veya kısaca "CCDH") tarafından yayınlanan bir rapora göre, COVID-19 salgını hakkındaki aşı karşıtı yalan bilgilerin ve komplo teorilerinin ezici çoğunluğunun arkasında, Facebook ve Twitter üzerinden yayın yapan 12 hesap var.[1]

İngiltere ve ABD ortaklığı ile sürdürülen kâr amacı gütmeyen bir kuruluş olan CCDH, Mart 2021'de yaptığı araştırma sonucunda bu 12 kişiyi "dezenformasyon düzinesi" olarak isimlendirdi. Bu kişilerin toplamda 59 milyon takipçisi var ve Facebook, bu kişilerin en etkili oldukları sosyal medya.

CCDH, toplamda 812.000 Facebook paylaşımı ve tweet'i inceleyerek, bunların içindeki iddiaların %65'inin ilk olarak "dezenformasyon düzinesi" tarafından yayıldığını tespit etti. Aşı karşıtları, bu 12 kişinin yalanlarının yüz milyonlarca kişiye yayılmasını sağlayarak, şu ana kadar 4 milyondan fazla insanı öldüren SARS-CoV-2 virüsünün yayılmasını hızlandırıyorlar ve salgını durdurma çabalarının altını oyuyorlar. Bu rapor, Facebook'taki aşı karşıtı reklamların yarısından fazlasının sadece 2 kişi tarafından verildiğini gösteren araştırmayla da örtüşüyor.[2]

Dezenformasyon düzinesi, sadece Facebook'taki aşı karşıtı içeriklerin %73'ünü tek başlarına üretiyorlar. Ürettikleri içerikler aşıların sözde tehlikelerinden bahsediyor; ancak onaylanan aşıların güvenli ve başarılı olduğu bilimsel olarak net bir şekilde ispatlanmış halde ve bu konuda bilim camiasında bir görüş ayrılığı bulunmuyor.

Görünen o ki sosyal medya platformları, bu yalan bilgileri kaldırmak için yöntemler geliştirdiklerini iddia edip, bilimsel gerçeklerle örtüşmeyen yalanları platformlarında barındırmayacakları sözünü vermelerine rağmen, anlamlı ve yeterli mücadele vermiyorlar: Aşı karşıtı propagandaların %95'i silinmeden, haftalarca ve aylarca yayılmaya devam ediyor.

Bu 12 kişi arasında sahtebilimle uğraşan hekimler, bir vücut geliştirici, bir sağlık bloggerı, bir dindar ve ABD Eski başkanı John F. Kennedy'nin kuzeni olan Robert F. Kennedy Jr. var. Bu kişiler, aşıların 5G veya otizmle ilişkili olduğu gibi yalanlar söylüyorlar, aşıların uzun dönem etkileri olduğu iddiasıyla insanları korkutuyorlar. Aşılar ile 5G teknolojisi veya otizm arasında hiçbir ilişki bulunmuyor. Aşıların uzun dönem etkisi olduğunu gösteren hiçbir bilimsel veri yok; öte yandan COVID-19'un hem akut hem de uzun dönem yıkıcı etkileri çok net bir şekilde gösterilmiş halde.

Bu 12 kişiden en çok dikkat çeken Kennedy, Instagram'dan kovuldu; ancak Facebook'taki hesabı halen duruyor. CCDH CEO'su Imran Ahmed şöyle diyor:

Facebook, Google ve Twitter'ın her biri, aşılar hakkındaki yalan haberleri yaymayı engelleyecek yöntemler geliştirdiler; ancak bugüne kadar bu firmaların hepsi, kendi geliştirdikleri politikaları uygulamak konusunda başarısız oldular. Hepsi, özellikle de koronavirüs aşılarıyla ilgili zararlı ve tehlikeli mezenformasyonları kaldırmak konusunda başarısız bir performans sergilediler.

Bugüne kadar aşılarla ilgili yalanlar uyduran 12 popüler hesaptan 3'ü bulundukları platformlardan kovulmuş olsalar da, CCDH'ye göre pandeminin en kritik evrelerinde aşı kararsızlığı ile mücadele edebilmek için Facebook, Instagram, Twitter ve YouTube'un bu 12 kişiyi platformlarından tamamen kovması gerekiyor. Rapor, şöyle diyor:

Güncellenen politikalar ve yayınlanan raporlar neredeyse tamamen değersiz; çünkü güçlü ve tutarlı bir şekilde uygulanmıyor. Zararlı içeriklerin ezici çoğunluğu, az sayıda hesap tarafından yayılıyor ve bu zararlı hesapların kaldırılması, platformlar genelinde yanlış bilgilerin yayılmasını dikkate değer miktarda azaltabilir.
Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
22
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Grrr... *@$# 37
  • Tebrikler! 12
  • Üzücü! 5
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 1
  • Güldürdü 1
  • İnanılmaz 1
  • Umut Verici! 1
  • İğrenç! 1
  • Korkutucu! 1
  • Muhteşem! 0
  • Bilim Budur! 0
  • Merak Uyandırıcı! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  • ^ CCDH. The Disinformation Dozen. (17 Temmuz 2021). Alındığı Tarih: 17 Temmuz 2021. Alındığı Yer: CCDH | Arşiv Bağlantısı
  • ^ A. M. Jamison, et al. (2020). Vaccine-Related Advertising In The Facebook Ad Archive. Vaccine, sf: 512-520. doi: 10.1016/j.vaccine.2019.10.066. | Arşiv Bağlantısı

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 13/11/2024 10:22:21 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/10743

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Böcek Bilimi
Karanlık
Adaptasyon
Veri
Yemek
Bebek
Wuhan Koronavirüsü
Bilimkurgu
Analiz
Albert Einstein
Kuvvet
Tohum
Çocuklar
Mikoloji
Köpek
Ekonomi
Süpernova
Sars Virüsü
Savunma
Bağırsak
Algoritma
Siyaset
Güneş
Ekosistem
Metabolizma
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
Ç. M. Bakırcı. Dezenformasyon Düzinesi: Aşı Karşıtlarının Yaydığı COVID-19 Yalanlarının %65'ini, Sosyal Medyada Sadece 12 Kişi/Hesap Uyduruyor!. (18 Temmuz 2021). Alındığı Tarih: 13 Kasım 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/10743
Bakırcı, Ç. M. (2021, July 18). Dezenformasyon Düzinesi: Aşı Karşıtlarının Yaydığı COVID-19 Yalanlarının %65'ini, Sosyal Medyada Sadece 12 Kişi/Hesap Uyduruyor!. Evrim Ağacı. Retrieved November 13, 2024. from https://evrimagaci.org/s/10743
Ç. M. Bakırcı. “Dezenformasyon Düzinesi: Aşı Karşıtlarının Yaydığı COVID-19 Yalanlarının %65'ini, Sosyal Medyada Sadece 12 Kişi/Hesap Uyduruyor!.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, 18 Jul. 2021, https://evrimagaci.org/s/10743.
Bakırcı, Çağrı Mert. “Dezenformasyon Düzinesi: Aşı Karşıtlarının Yaydığı COVID-19 Yalanlarının %65'ini, Sosyal Medyada Sadece 12 Kişi/Hesap Uyduruyor!.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, July 18, 2021. https://evrimagaci.org/s/10743.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close