Malpighiales (Malpighiales)

Malpighiales, 40 aile ve 700’den fazla cins ve yaklaşık 16,000 türden oluşan oldukça geniş bir çiçekli bitkiler takımıdır. Bu takımdaki ailelerin büyük bir kısmı tropiktir ve az bilinirler. Bu takımdaki en çok tanınan aileler şöyledir:

• Salicaceae (Söğütgiller)
• Violaceae (Menekşegiller)
• Passifloraceae (Çarkıfelekgiller)
• Euphorbiaceae (Sütleğengiller)
• Rhizophoraceae (Mangrov ailesi)
• Erythroxylaceae (Kokaağacıgiller)

Evrimsel Tarih ve Taksonomi

Malpighiales takımı Rosidler grubunun bir üyesidir ve en çok Oxalidales ile yakın akrabadırlar. Geçmişte Malpighiales aileleri çeşitli başka takımlara yerleştirilmişti ve bugün Rosidler altında yer alan pek çok başka ailenin de bu ailelerle akraba olduğu düşünülmekteydi. Örneğin günümüzde artık tanınmayan Flacourtiaceae ailesi bunlardan birisidir. Günümüzde takson farklı bölümlere ayrılmış ve cinslerin büyük bir kısmı Salicaceae ve Achariaceae ailelerine atanmıştır.

Malpighiales bir takım olarak oldukça sağlam bir moleküler desteğe sahiptir ve morfolojik olarak ayırt etmesi çok kolay olmasa da oldukça tutarlıdır. Moleküler saat hesaplamaları Malpighales'in atalarının 100 milyon yıl öncesine dayandığını göstermektedir.

Malpighales takımında yer alan aileler genel olarak dokuz ana grupta toplanırlar; geniş bir bölümü henüz atanmamış ailelerden oluşur:

1. Malpighiaceae ve Elatinaceae
2. Salicaceae, Violaceae, Passifloraceae, Achariaceae, Turneraceae, Malesherbiaceae, Lacistemataceae ve Goupiaceae
3. Erythroxylaceae ve Rhizophoraceae
4. Clusiaceae, Bonnetiaceae, Podostemaceae ve Hypericaceae
5. Ochnaceae, Medusagynaceae ve Quiinaceae
6. Chrysobalanaceae, Dichapetalaceae, Trigoniaceae, Balanopaceae ve Euphroniaceae
7. Putranjivaceae and Lophopyxidaceae
8. Euphorbiaceae, Peraceae ve Rafflesiaceae
9. Phyllanthaceae ve Picrodendraceae
10. Henüz atanmamış aileler: Caryocaraceae, Ctenolophonaceae, Humiriaceae, Linaceae, Peridiscaceae, Irvingiaceae, Pandaceae, Ixonanthaceae ve Centroplacaceae.

Davranış ve Etoloji

Bu takım oldukça çeşitli bitkilerden oluşur. Söğüt ağacı, menekşe, manşinel, Atatürk çiçeği ve dünyanın en büyük bitkisi olan Rafflesia gibi pek çok farklı türde bitki aynı takımdadır; morfolojik olarak ayırt etmek kolay değildir ancak yine de bazı ortak özellikleri bulunur: Malpighiales takımının yaprakları genellikle dişlidir ve sapın gövdeye bağlandığı dip kısımda kulakçık benzeri oluşumlar olan stipulları bulunur. Temel çiçek yapıları bazal çok çeneklilerle ortaktır: sepaller, petaller ve 10 stamenin hepsi serbesttir, üç ila beş adet birleşmiş karpel bulunduran nektarlı ve büyük yumurtalıklara sahiplerdir.

Bununla birlikte moleküler filogenetik bazı kanıtlar olmadığı sürece bu bitkileri tanımlamak oldukça zordur. Malpighiales, yalnızca bitki morfolojisini temel alan hiçbir bitki sınıflandırma sisteminde yer almaz.

İnsanlarla Etkileşim ve Kültürel Referanslar

Öne çıkan türlerden bazıları dünyanın büyük bir kısmında temel gıda olarak kullanılan bir kök olan cassava (Manihot esculenta); dünyanın en büyük çiçeği olarak bilinen ceset çiçeği, söğütler; önemli bir gıda ve tekstil maddesi olan keten tohumu; eski çağlardan bu yana medikal alanlarda kullanıldığı bilinen kantaron otu, risin zehrinin kaynağı hintyağı bitkisi; meyvesi gıda olarak tüketilen, çiçekleri medikal alanlarda kullanılan çarkıfelek bitkisi; süs bitkisi olarak yetiştirilen Atatürk çiçeği; mangostan meyvesi; dünyanın en zehirli ağaçlarından biri olarak bilinen manşinel ağacı; ahşabı yaygın olarak kullanılan kavaklar ve daha pek çok bitki bu takımda yer alır.