Kediler ve Genelleme Yetenekleri
- Özgün
- Etoloji
Psikoloji ve etolojide (hayvan davranışları bilimi) "genelleme" veya "genelleyebilme", daha önceden öğrenilmiş bir bilgiden yola çıkarak genel yargılara varabilme yetisine verilen isimdir. Bu kimi zaman daha "yerel" genellemelerdir: Örneğin, bir tabağı yere düşürdüğünüzde kırılıyor olması, tabak gibi kırılgan cisimleri yere düşürdüğünüzde genel olarak kırılacaklarını varsaymanızla sonuçlanacaktır. Ancak bu genelleme, bir basketbol topunu yere düşürmenize engel olmayacaktır. Tabii burada, basketbol topu ile edindiğiniz deneyimlerin genel olarak topların yere düştüklerinde parçalanmak yerine sekmeye meyilli olduğuna yönelik genellemenizden de kaynaklanmaktadır. Bu sebeple basketbol topuyla edindiğiniz deneyimi kolaylıkla futbol topuna da uygulayabilmektesiniz. İşte bu, genellemedir.
Kimi zamansa daha genel bir ölçekte genellemeler yaparız. Örneğin, bir elmayı yediğimizde boğazımızın şişip kaşınması dolayısıyla elma da dahil olmak üzere tüm meyvelere karşı alerjimiz olduğunu düşünebiliriz. Bu, hatalı bir genelleme olsa da, diğer deneyimlerin etkisiyle yavaş yavaş etki alanı daraltılabilir ve sadece belirli bir grup meyveye karşı alerjimiz olduğunu anlayabiliriz.
Bu karikatürde, kedilerin birçok durumda karşılaşılan genelleme yetisinin düşüklüğüne gönderme yapılmaktadır. Elbette ki, kedileri taparcasına sevenler için bu, onların umursamazlığından ve otoriteye başkaldırmışlıklarından kaynaklı yüce bir özelliktir. Ne var ki aslen bu davranış biçimleri, kedilerin pek de başarılı genelleyiciler olmayabileceklerini düşündürmektedir.
Evrim Ağacı'nda tek bir hedefimiz var: Bilimsel gerçekleri en doğru, tarafsız ve kolay anlaşılır şekilde Türkiye'ye ulaştırmak. Ancak tahmin edebileceğiniz gibi Türkiye'de bilim anlatmak hiç kolay bir iş değil; hele ki bir yandan ekonomik bir hayatta kalma mücadelesi verirken...
O nedenle sizin desteklerinize ihtiyacımız var. Eğer yazılarımızı okuyanların %1'i bize bütçesinin elverdiği kadar destek olmayı seçseydi, bir daha tek bir reklam göstermeden Evrim Ağacı'nın bütün bilim iletişimi faaliyetlerini sürdürebilirdik. Bir düşünün: sadece %1'i...
O %1'i inşa etmemize yardım eder misiniz? Evrim Ağacı Premium üyesi olarak, ekibimizin size ve Türkiye'ye bilimi daha etkili ve profesyonel bir şekilde ulaştırmamızı mümkün kılmış olacaksınız. Ayrıca size olan minnetimizin bir ifadesi olarak, çok sayıda ayrıcalığa erişim sağlayacaksınız.
Makalelerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu makalemizle ilgili merak ettiğin bir şey mi var? Buraya tıklayarak sorabilirsin.
Soru & Cevap Platformuna Git-
6
-
1
-
1
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 11/05/2025 18:04:29 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/4597
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
