Kaliforniya'daki Orman Yangınlarının Dumanı, 11 Yılda 50.000'den Fazla Ölüme Neden Oldu!

Science dergisinde yayınlanan bir çalışmaya göre, 2008'den 2018'e kadar 50.000'den fazla Kaliforniyalı, orman yangını dumanı nedeniyle normalden daha erken öldü.^[1] Los Angeles Kaliforniya Üniversitesi Fielding Halk Sağlığı Okulunda çevre sağlığı bilimleri profesörü ve ilgili çalışmanın kıdemli yazarlarından biri olan Michael Jerrett, bu ölümlerin önemine dikkat çekiyor:

Halk sağlığı perspektifinden bakıldığında bu gerçekten bir kriz.

Yazarlar, çalışmanın eyalette orman yangını dumanına maruz kalmanın uzun vadeli etkilerini inceleyen ilk çalışma olduğunu belirtiyor. Çalışmanın bulguları; iklim değişikliği ve daha küçük, kontrollü yangınların yokluğunda ormanların yoğun büyümesi gibi faktörler nedeniyle Kaliforniya'daki orman yangınlarının kötüleşmesiyle ortaya çıktı. Los Angeles Kaliforniya Üniversitesi Luskin İnovasyon Merkezinde Hava Kalitesi ve Çevresel Eşitlik Araştırmaları proje direktörü ve çalışmanın başyazarı olan Rachel Connolly yaptığı bir açıklamada şunları söylüyor:

Bu yangınlarla birlikte duman kirliliği ve hava kirliliğine maruz kalmaktan kaynaklanan sağlık etkileri artıyor.

Orman yangını dumanı, demans ve kalp hastalıkları da dahil olmak üzere birçok sağlık sorunuyla ilişkili olan PM 2.5 olarak bilinen ince partiküller barındırır.

Yazarlar, Kaliforniya genelinde orman yangını dumanı seviyelerini tahmin etmek için 2008'den 2018'e kadar olan verileri içeren hesaplama modellerini kullandılar. Şaşırtıcı olmayan bir biçimde, ortalama yangın miktarlarının en yüksek olduğu 2008, 2017 ve 2018 yılları ile aktif yangın sezonları örtüşüyordu. Ayrıca bu yıllar eyalet genelinde 1,5 milyon dönümden fazla alanın yandığı yıllardı.

Araştırmacılar; orman yangını dumanındaki ince partiküller nedeniyle eyalet genelindeki ölümleri tahmin etmek için modelleri, Kaliforniya Halk Sağlığı Departmanındaki ölüm verileri ve matematiksel denklemler ile birlikte kullandı. Jerrett şöyle diyor:

Rakamların bu kadar büyük olduğunu gördüğümüzde oldukça şaşırdık.

Analiz edilen dönemde, en çok orman yangını alanının yandığı yıl olan 2018'de etkiler en yüksek seviyedeydi. Orman yangını dumanı PM 2.5'in sebep olduğu tahmini ölüm sayısı 12.850 idi.

Nüfusu açık ara en kalabalık olan Los Angeles Bölgesi, orman yangını dumanından kaynaklanan erken ölümlerin en fazla olduğu bölge olarak listenin başında yer aldı. Sonoma, Santa Clara, Contra Costa ve Alameda bölgelerinde de nispeten yüksek sayıda ölüm oranları görüldü.. Kaliforniya Üniversitesi San Diego Scripps Oşinografi Enstitüsünde iklim değişikliği epidemiyoloğu olan Tarik Benmarhnia ise şunları söylüyor:

Bu makale, orman yangını dumanının uzun vadeli etkilerinin ölçülmesinin önemini vurguluyor. Bu, orman yangınlarını yaygın bir maruz kalma türü olarak değerlendirdiğimiz dönemin bir başlangıcı.

Kaliforniya'da orman yangını dumanı PM 2.5 nedeniyle tahmini ölüm sayısının 50.000'den fazla olduğu tahmin ediliyor. Bu yılın başlarında yayınlanan bir ön baskı çalışmasında ise bundan üç kat daha fazla olarak tahmin ediliyor.^[2]

Stanford Üniversitesi Doerr Sürdürülebilirlik Okulundan ekonomist ve henüz hakemli incelemeden geçmemiş olan ön baskının ortak yazarı olan Marshall Burke; e-posta yoluyla yaptığı açıklamada, bunun bir nedeninin yeni çalışmada kullanılan modelin büyük yangınlardan gelen dumanı olması gerekenden daha yüksek bir sayıda tahmin edebilmesi olabileceğini belirtiyor. Burke konuya şöyle devam ediyor:

Orman yangını dumanının önemli ölçüde, aşırı ölümlere neden olduğu fikrine çok sıcak bakıyorum, ancak sayıların olması gerekenden yüksek olabileceğini düşünüyorum.

Araştırmacılar gelecekte, dumandaki ince partiküllerin ölümlere nasıl katkıda bulunduğunu daha fazla araştırmayı hedefliyor. Jerrett konu hakkında son olarak şunları söylüyor:

Büyük bir ABD popülasyonunu zaman içinde takip etmek ve orman yangını dumanın etkisini izlemek, orman yangını dumanının ölüm üzerindeki kronik veya uzun vadeli etkilerini daha doğrudan olan bir yol ile tahmin etmeyi sağlayabilir.